Τα Θέματα Λογοτεχνίας αρχίζουν με ένα Αφιέρωμα στον Οδυσσέα Ελύτη. Πριν από είκοσι χρόνια, ο ποιητής του ʼξιον Εστί καθόρισε έτσι τους σκοπούς της ποίησης του;«Θεωρώ...
«Η ιστορία αυτή αρχίζει από την ημέρα που κοίταξα τη μοίρα μου καταπρόσωπο και την αποδέχθηκα. Θέλω να πω, που χώρισα οριστικά τις ευθύνες μου από τις οικογενειακές παραδόσεις,...
[Εξαντλητική καταγραφή των δημοσιευμάτων για τον Οδυσσέα Ελύτη μπορεί να βρει ο ενδιαφερόμενος στις δύο Βιβλιογραφίες του ποιητή, που αναφέρονται παραπάνω και στις...
ΚΥΡΙΕ ΥΠΟΥΡΓΕ, Κύριε Δήμαρχε, Κύριοι Πρυτάνεις, Κύριοι Σύνεδροι, Θέλω πρώτα απ όλα να σας καλωσορίσω, εκ μέρους της Οργανωτικής Επιτροπής, και να σας ευχαριστήσω από...
Αρχίζοντας, θα πρέπει να σημειώσουμε για όσους θα έσπευδαν να συμπεράνουν ότι ο προσανατολισμός αυτός αντιπροσωπεύει έναν άκαιρο και παρωχημένο εθνοκεντρισμό, χωρίς...
Θέλω να πω ότι μπορεί και να μην είμαι σε θέση, όπως οι άλλοι εδώ, να ιχνηλατήσω από λέξη σε λέξη, από ακρογιάλι σ ακρωτήρι κι από νησί σε νησί τους χώρους αναφοράς των...
Η ΥΠΟΘΕΣΗ εργασίας, στην οποία θα επιμείνει η παρούσα ανακοίνωση, θα μπορούσε να οριοθετηθεί ως εξής: η υπερρεαλιστική γραφή, που συχνά γίνεται αντιληπτή ως μια άλλη...
ΤΟ ΘΕΜΑ της ποιητικής στιγμής δεν είναι νέο στην ευρωπαϊκή και ειδικότερα στη γαλλική ποίηση. Μελετητές όπως ο Gaston Bachelard και ο Georges Poulet είχαν ήδη ασχοληθεί με το θέμα...
«Ουτοπία: Μπορεί, γιατί όχι: Μια εκδοχή ανάμεσα στις άλλες είναι κι αυτή, μόνο που έχει τις λιγότερες πιθανότητες. (...) Ας υπάρχει κι ένας που να διατηρεί το δικαίωμα να...
Όπως διαπιστώνουμε με αυτήν την πρόχειρη απογραφή, το αυτοβιογραφικό έργο του Ελύτη είναι αξιοσημείωτο τόσο για την ποικιλομορφία του, όσο και για την καινοτομία που...
ΣΤΟ ΑΡΘΡΟ του Απολογισμός και νέο ξεκίνημα, που δημοσιεύτηκε τον Ιούλιο του 1945 στο περιοδικό Τα Νέα Γράμματα, ο Οδυσσέας Ελύτης, υπερασπιζόμενος τον Υπερρεαλισμό, έγραφε:...
Ο ΕΠΑΡΚΗΣ αναγνώστης των Προσανατολισμών του Ελύτη, που έχει όμως χωνέψει την ποίηση του Κάλβου και γνωρίζει όσα έγραψε γι αυτόν ο νεοτερικός ποιητής του Μεσοπολέμου,...
Tο 1975 σε μια συνέντευξή του στον Ivar Ivask o Οδυσσέας Ελύτης είπε: «Εγώ και η γενιά μου κι εδώ περιλαμβάνω και τον Σεφέρη πασχίσαμε να βρούμε το αληθινό πρόσωπο της Ελλάδας....
Η ΕΙΣΗΓΗΣΗ που ακολουθεί είναι μια προσπάθεια διερεύνησης των πιθανών σχέσεων που συνδέουν, αλλά και εκείνων που διαφοροποιούν την ποιητική του Οδυσσέα Ελύτη στην...
ΣΤΟ ʼσμα ηρωικό και πένθιμο που δημοσιεύεται διστακτικά σε μια «πρώτη μορφή» στο υπερρεαλιστικό περιοδικό «Τετράδιο Δεύτερο» το Σεπτέμβρη του 1945 (ενώ έχει προηγηθεί...
Η ΕΡΓΑΣΙΑ αυτή θα κινηθεί πάνω σε δυο άξονες: Θα επιχειρήσει να δείξει πως η δομή του ʼξιον Εστί υπακούει σε παραδοσιακά μυθικά αρχέχυπα αφενός, κι αφετέρου με ποιον...
Η ΠΡΩΤΗ λέξη του τίτλου Ημερολόγιο δηλώνει αμέσως την πρωταρχική βαρύτητα της έννοιας του χρόνου, αλλά και της μνήμης στη δημιουργική σύλληψη του ποιητή. Τυπικά καλύπτει...
ΑΥΤΟ ΠΟΥ θα προσπαθήσω να πω δεν εμπνέεται από υπερφυή φιλοδοξία να αποδείξω κάποιον προκατατεθημένο ισχυρισμό. Πρόκειται για κυήσεις και αποκυήσεις της ανάγνωσης,...
Επιχείρησα να δείξω στην εργασία μου ότι η «στιγμή» είναι η ιδέα που ενοποιεί τα τρία κύρια χαρακτηριστικά γνωρίσματα αυτής της συλλογής: την άποψη του Ελύτη περί θανά-του·...
Αντικείμενο του παρόντος άρθρου αποτελούν κάποιες σκέψεις για τη χρήση ορισμένων ιδιαίτερων λέξεων στα Ελεγεία τής Οξώπετρας του Οδυσσέα Ελύτη, οι οποίες σχετίζονται...
Η ΣΧΕΣΗ του Οδυσσέα Ελύτη με τον γερμανό ποιητή HOLDERLIN, τον κυριότερο ίσως εκπρόσωπο του γερμανικού ρομαντισμού, και γνωστή είναι και από τον ίδιο τον ποιητή μαρτυρημένη:...
Ο ΕΛΒΕΤΟΣ κριτικός HANS RUDOLPH HILTY ήταν μάλλον ο πρώτος στο γερμανόφωνο χώρο που παρουσίασε τον Οδυσσέα Ελύτη, το 1958 και '59, με σποραδικά δείγματα στο ελβετικό λογοτεχνικό...
Η ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΚΗ μελέτη των λογοτεχνικών μεταφράσεων υπήρξε πεδίο έντονων αντιπαραθέσεων. Το κυριότερο επιχείρημα εναντίον της προερχόταν από κάποιους μεταφραστές...
To ποίημα αυτό του Παλαμά, ανέκδοτο απ όσο γνωρίζω, βρέθηκε στο Αρχείο του Κώστα Χατζόπουλου (1868-1920), που έχει κατατεθεί από την κόρη του, κ. Σέντα Χατζοπούλου-Δρίβα, στο...
Ο φιλόλογος Δημήτρης Πλάκας (1928-1992) διακρίθηκε ως δάσκαλος, μελετητής, λογοτεχνικός κριτικός και δοκιμιογράφος, αλλά είναι άγνωστος ως ποιητής. Τον παρουσιάζουμε σήμερα...
Θα αδικούσε κανείς την ευρυμάθεια και την αισθαντικότητα του Παλαμά, αν έλεγε ότι η γνωριμία του με την αγγλική λογοχεχνία εξαντλείται στη βυρωνολατρεία του- ο αδιάπτωτος...
Αφορμή για όσα θα αναπτύξω παρακάτω στάθηκε η προτροπή που μου έγινε κάποτε για προβληματισμό γυρω από τη σχέση μεταξύ λογοτεχνίας και (αυτο)βιογραφίας. Επειδή όμως...
Οι λόγοι που ωθούν σε μια προσπάθεια συσχετισμού δημοτικού τραγουδιού -υπερρεαλισμού είναι αρνητικοί και θετικοί. Επειδή δηλ. ο υπερρεαλισμός θέλησε να είναι και θεωρηθηκε...
Είπαμε ότι ο Εγγονόπουλος μας υπόσχεται ένα βιβλίο. Και τούτο είναι ένα από τα χαρακτηριστικά εκείνα του ποιήματος του Εγγονόπουλου που καθιστούν επίκαιρο τον ιδιόμορφο...
Ο πεζογράφος Γιώργος Ιωάννου ο ηθογράφος όπως εύστοχα τον χαρακτηρίζουν ο Γιάννης Τσαρούχης και ο Αλέξης Ζήρας, μολονότι η ηθογραφία στον τόπο μας συκοφαντήθηκε παντί...
Για τον Κητς το πιο κατάλληλο σύμβολο να ενσαρκώσει τη «συμβίωση» φιλοσοφίας και ποίησης ήταν ο θεός Απόλλωνας, που είχε ήδη παγιωθεί μέσα στην ελληνική κουλτούρα ως...
O «Ενδυμίων», η πρώτη σοβαρή προσπάθεια του John Keats να συνθέσει μεγάλη αφηγηματική ποίηση με βάση τον ελληνικό μύθο η μόνη που τελικά ολοκληρώθηκε άρχισε τον Απρίλιο...
Στη συγκεκριμένη εργασία, λόγοι οικονομίας μάς υποχρεώνουν να επικεντρώσουμε τη συζήτηση μας ειδικά στην περίπτωση του Jean Anouilh, ενός από τους πολυγραφότερους, γνωστότερους,...
Το καλύτερο εισαγωγικό παράδειγμα που μπόρεσα να βρω ως αφετηρία των θέσεων μου είναι η σύντομη ιστορία που αφηγείται ο Diderot στο λήμμα «εγκυκλοπαίδεια», της περίφημης...
Από το τεύχος αυτό, τα Θέματα Λογοτεχνίας αρχίζουν να δημοσιεύουν κείμενα ή πληροφορίες που αναφέρονται στη διάδοση της νεοελληνικής λογοτεχνίας στο εξωτερικό.
Τον Αύγουστο του 1967 σε ένα πολύ δημοφιλές τότε περιοδικό της Μόσχας, την «Ινοστράνναγια λιτερατούρα» (Ξένη λογοτεχνία), είχα δημοσιεύσει ένδεκα ποιήματα του Καβάφη...
Οι Έλληνες της Ρωσίας είχαν (και έχουν) πολύ αναπτυγμένη λαϊκή παράδοση: τραγούδια, παραμύθια, θρύλους, διδακτικούς μύθους. Οι παραδόσεις των Ελληνοποντίων του Βόρειου...
Μέσω της φίλης μου, της μεταφράστριας Marjorie Chambers, σας στέλνω το εσώκλειστο άρθρο για την ανάγνωση μας του έργου του Καμπανέλλη Τα τέσσερα πόδια του τραπεζιού. Επειδή είχα...
Δέκα μέλη των Δελφικού Θιάσου συμμετείχαν στην ανάγνωση του έργου Τα τέσσερα πόδια του τραπεζιού ένα πρωινό Σαββάτου, μπροστά σ' ένα ακροατήριο που περιλάμβανε μερικούς...
Και ο Ελύτης ξεκίνησε με τους Προσανατολισμούς, συνέχισε με την Καλωσύνη στις λυκοποριές, για να επανέλθει τα τελευταία χρόνια με το Μικρό Ναυτίλο και Τα ελεγεία της...
Η ποιητική εικόνα της Καδιώς Κολύμβα βασίζεται στην περιγραφή (ενδεικτικά είναι τα ποιήματα «ʼρκτοι», «Ξενοδοχείο», «Σαρκοφάγος», «Νόμισμα» κ.ά.). Κάποτε το ποίημα είναι...
Ο Πέτρος Τατσόπουλος (γενν. 1959) εμφανίστηκε πολύ νέος στα γράμματά μας. Ήδη το 1980 δημοσιεύει το πρώτο του βιβλίο Οι ανήλικοι και το 1982 το μυθιστόρημα Το Παυσίπονο. Ακολουθούν...
Καθώς οι λέξεις κατηφορίζουν προβληματισμένες οι / πασχαλιές μπαίνουν σε δοκιμασίες δακρύζοντας για κάθε / περιστέρι που το κλείνουν σε κλουβί και τ' αφήνουν / κάποτε-κάποτε...
Θεματικός άξονας του μυθιστορήματος είναι μια οικογένεια επαρχιακής πόλης. Χωρικοί· με τις σπουδές των οι αστοί. Μέλη: Οι γονείς, η κόρη τους. Η κόρη, μετά τον Β' Παγκόσμιο...
Η Μονεμβασιά και η Αθήνα, δύο κέντρα ξεχωριστής ακτινοβολίας, ορίζουν την ποιητική κοσμογραφία του Γ. Ρίτσου. Θεμέλια, που με τρόπο εξελισσόμενο και εμπλουτιζόμενο,...
Το επίθετο «σκοτεινός» (λατ. «obscurus»), το οποίο δόθηκε στον Ηράκλειτο κατά την αρχαιότψα, θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί εξίσου καλά για να χαρακτηρίσει τον Ελύτη για τις...
O Γιώργος Σεφέρης κλείνει τον κύκλο των ποιημάτων που αναφέρονται στην Κύπρο με τις Γάτες τον ʼι-Νικόλα. Μέσα από την προοπτική συγκεκριμένων ιστορικών συνθηκών η θυσία...
Οταν μιλάμε για ποίηση, η προσοχή μας έλκεται από τρεις πόλους, οι οποίοι δεν είναι απομονωμένοι αλλά αλληλοσυμπληρώνονται από το υποκείμενο, που είναι ο ίδιος ο δημιουργός,...
Η ενασχόλησή μας τα τελευταία χρόνια με τη νεοελληνική ποίηση πιο επισταμένα τόσο για την εκπόνηση της διδακτορικής μας διατριβής όσο και για τη σύνταξη σχετικών πινάκων...
Αφορμή για τις σκέψεις που ακολουθούν ήταν μια μετάφραση της «Σοροκάδας» που έκανα και που προοριζόταν, κατά την επιθυμία του Νίκου Κάσδαγλη, να μπει σε διαφημιστικό...
Δε σας το κρύβω πως στη διάρκεια του ταξιδιού μου προς την Αθήνα έσπαζα το κεφάλι μου, προσπαθώντας να βρω κάτι έξυπνο που να ταιριάζει στην περίσταση. Δυστυχώς, ποτέ...
Ο πεζογράφος Νίκος Βασιλειάδης γεννήθηκε το 1942 από γονείς πρόσφυγες στη Χρυσούπολη της Καβάλας, όπου και τελείωσε το σχολείο. Σπούδασε κλασική φιλολογία στη Φιλοσοφική...
Μια συναφή ανάπτυξη προπαρασκευή για το απροσδόκητο ακολουθεί και η «νουβέλα» του Νίκου Βασιλειάδη ʼγημα Τιμών (εκδ. Νεφέλη 1990). Αναφέρεται στην ιστορία πτυχιούχου...
Λίγος λόγος γίνεται σήμερα για τον Πέτρο Βλαστό. Μολονότι το όνομά του εμφανίζεται σχεδόν πάντα στις ιστορίες της λογοτεχνίας και τις μελέτες για τον δημοτικισμό, η...
Ο Βραζιλιάνος σκηνοθέτης και θεωρητικός Augusto Boal είχε πει πριν από μερικά χρόνια πως δημιουργεί θέατρο για τους καταπιεσμένους· θέατρο σε άμεση αντίθεση με την αστική...
Με το πέρασμα στον αιώνα μας και καθώς αναζητάμε τα στοιχεία απεξάρτησης από το ήθος της προγενέστερης ιστορικής εποχής με όποια προβλήματα μεθοδολογικά συνεπάγεται...
Είναι κοινή διαπίστωση ότι στην εποχή μας έχει μειωθεί η σοβαρή, αυστηρή και συχνά πολύ εύστοχη κριτική, που ασκούσαν άλλοτε από τις στήλες των περιοδικών και εφημερίδων...
Στους τρεις τόμους ποιημάτων του Τζων Κητς (1795-1821) που κυκλοφόρησαν στη διάρκεια της ζωής του Ποιήματα (1817), Ενδυμίων (1818), Λάμια, Ισαβέλλα, η παραμονή της Αγίας Αγνής...
Την ώρα της κηδείας του γέμισε ο ναός σαλιγκάρια. / Στον ώμο του ξεπλένονταν τα δάκρυα τους. / /Τουλάχιστο γεννήθηκαν πριχού τα ψάρια μάθουνε / κολύμπι. / Εννοήσατε λοιπόν...
Τα ποιήματα, Παράπονο και Ήσουν κι εσύ άνθρωπος, που παρουσιάζονται εδώ, γράφτηκαν από δύο μητέρες αυτιστικών παιδιών που δεν γράφουν συστηματικά ποίηση, δεν ισχυρίζονται...
Με τη ρυτίδα στην Ανατολή από φωτιά / και κύματα σε ψάχνω παιδί αγέννητο / με τ' όνομα σου που στον κόσμο δεν το / φτάνει κανένα. [ ] Μαχητικά ορθός / πάνω στο άρμα του Ήλιου...
Μόλις είδε την άκρη του σπιτιού το χαιρέτησε μ ένα γρήγορο κλείσιμο του ματιού, όπως γνέφεις στον φιλαράκο που ανταμώνεις. Ίσως και να χαμογέλασε. Δεν χρειάζεται πια...
Στο μελέτημα μου «Κωστής Παλαμάς IV. Η κάμψη του αγωνιστή», κάνω λόγο για εκτενή μελέτη που σχεδίασα παλιότερα και άρχισα να τη συγκροτώ με αναφορά στη σχέση του Κωστή...
Το 1907, κρίνοντας το ολοκληρωμένο πια αποτέλεσμα, ο Παλαμάς θα επαναλάβει αυτή τη διαπίστωση: «Μέσα στον Δωδεκάλογο μιλάνε η επική παράδοση και η λυρική σκέψη και κάποιο...
Οι διευκρινίσεις μειώνουν τους κινδύνους παρεξηγήσεων δεν τους μηδενίζουν, βέβαια. Όπως και νά ναι, νομίζω ότι εν προκειμένω χρειάζονται δύο ειδών διευκρινίσεις. /...
Στους περισσότερους αναγνώστες, οι λέξεις Καζαντζάκης και Χριστιανισμός θυμίζουν τα έργα Ο Χριστός ξανασταυρώνεται, Ο Τελευταίος Πειρασμός και ʼγιος Φραγκίσκος, που...
Ο Καζαντζάκης ανήκει στην κατηγορία εκείνων των δημιουργών που βασανίζονται από ιδέες και αγωνίζονται να τις εκφράσουν σε λογοτεχνική μορφή και να τις μεταβάλουν σε...
Η δωδέκατη ωδή του Κάλβου δεύτερη στη σειρά των Νέων Ωδών {Old Nouvelles, Παρίσι 1826) συνθέτει το θρήνο στην καταστροφή των Ψαρών. Κατά τρόπο όμως παράδοξο, φαινομενικά, οι...
Μελετώντας το υπαρξιστικό θέατρο του J. P. Sartre, ερευνούμε συγχρόνως προς την αισθητική διάσταση του έργου Τέχνης, το τρόπο με τον οποίο το ανθρώπινο ον υπερβαίνει τον...
Ο Σπύρος Πλασκοβίτης είναι μυθιστοριογράφος-στοχαστής που ανιχνεύει εξίσου τα επίκαιρα και τα διαχρονικά προβλήματα της ζωής. Μπορεί να συνδυάζει αρμονικά τη φαντασία...
Τα βιβλία ταξιδιωτικών εντυπώσεων που είχαν χαρακτήρα ερευνητικό και μορφωτικό έλκουν την καταγωγή τους από τα παλαιά περιηγητικά κείμενα. Με αυτή την έννοια και η...
Γλυκύτης της παρθενικής ζωής! / Κοιμάται ο ποταμός του χρόνου / με ηδονή / Και απαστράπτει σιωπηλά: / Αν τον κρατήσεις απ' το χέρι / θ' ανασκιρτήσει για πολύ / και στάλες από...
Η Γαλήνη λέξη μεσοπέλαγα του δρόμου μόλις ο ήλιος / κτέρισμα πάνω στον Όλυμπο. Στο θρόνο / ξέστηθη η Αφροδίτη / κι ο ʼδωνις γονυπετής / σε ελληνιστική τοιχογραφία / ανώνυμου...
Όταν τα φύλλα σιωπούν / οι τρελοί πεθαίνουν. / Σαν οι τρελοί πεθάνουν, / ο κόσμος δεν υποφέρει τη μοναξιά του. / Όλα τα δέντρα δε δίνουν καρπούς / και τα όνειρα στην έρημο...
Ψιχαλίζει. / Γεννημένη απόψε / θαρρείς με αντάμωσε η πέτρα. / Καρπός του κορμιού η ρυτίδα / κι ακριβό της ζωής σου το σμίλεμα / Κι η φωνή σου πώς τρέπει / το κόκκινο μήλο σε...
Οση ωρα ετοιμαζόμουν να ςυναντηςω τον Χ.Α. Donnet, ακουγόταν ο χτύπος της πόλης η καρδιά της τα τραμ· το πήγαινε έλα τους στη Seefeldstrasse. Από το ένα πεζοδρόμιο στο άλλο απέναντι...
Σε μια ΣΕΙΡΑ ΑΠΟ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ, που μου είχαν κάνει για το αφιέρωμα του περιοδικού «Το Δέντρο» στον Κάλβο, με ρώτησαν και ποια από τις ωδές του είναι κατά τη γνώμη μου η καλύτερη....
1. Ευαγγελικά - Ορεστειακά. 2. Πρωτοβουλία στο Βόλο. - «Εκπαιδευτικός Όμιλος» και άλλες κινήσεις. 3. Η διαμάχη τον 1911. Αποκορύφωση τον αγώνα και τιμωρία. 4. Η εκηαιδεντική...
Η ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ, από τις προτάσεις διδασκαλίας μέχρι τις δομικές ανιχνεύσεις αναλογιών και διακειμένων, έχει αποδείξει επαρκώς ότι η γλώσσα του καβαφικού κειμένου...
Η εξπρεσιονιστική φαντασία και το παράλογο σε συνδυασμό με τις απηχήσεις του μεταπολεμικού υπερρεαλισμού αποτελούν τα βασικότερα θέματα που μελέτησαν οι κριτικοί...
ΤΟ ΘΕΜΑ συνδέεται ΑΜΕΣΑ με τη «βορειομανία» και τον «ιψενογερμανισμό», που εμφανίζονται ως έννοιες στην τελευταία δεκαετία του 19ου αιώνα, όταν ως αντίδραση στα αισθητικά...
Ο Αλέξης Σεβαστάκης γεννήθηκε το 1925 από αγρότες γονείς στο χωριό Σακκουλέικα της Σάμου, όπου πέρασε την παιδική και την εφηβική του ηλικία. Η μητέρα του ήταν αναλφάβητη,...
Τα παράθυρα προς την Ευρώπη που φροντίζει ν ανοίξει η Ελλάδα ως νεοσύστατο πλέον κράτος τον 19ο αιώνα, είχαν, ως γνωστόν, κυρίως δυτικό προσανατολισμό. Δεν έλειψαν ωστόσο...
Για να κατανοήσουμε όμως το πώς ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος γέμισε με αντιφατικά συναισθήματα τις επερχόμενες γενιές του Μεσοπολέμου και το πώς, με τον τρόμο και το...
Πολύ συχνά τείνουμε να αμφισβητούμε τη δυνατότητα μας να πούμε κάτι καινούριο για τους Σοφιστές, μετά τις τόσες εμβριθείς μελέτες, από τις οποίες ο καθηγητής Carl Joachin...
ΘΑ ΗΤΑΝ ΕΥΚΟΛΟ να συγκεντρώσουμε από τα κείμενα των συγχρόνων κριτικών και αισθητικών εκατοντάδες ορισμούς για τη μορφή και τη δομή, και να αποδείξουμε ότι είναι...
Λιγο καιρό μετα το ΘΑΝΑΤΟ του Γιάννη Ρίτσου οι ηθοποιοί του Δελφικού Θιάσου, σε σκηνοθεσία του Δρ. Louis Muinzer, επιχείρησαν μια δοκιμαστική ανάγνωση στο Λυρικό Θέατρο, τριών...
Το λεξικό, όπως είπα, συγκροτήθηκε με καθαρά διαλεκτικό υλικό. Περιέλαβε λέξεις της κοινής νεοελληνικής μόνον εφόσον παρουσιάζονται στην Κύπρο με διαφορετικό τύπο...
ΚΥΝΗΓΩΝΤΑΣ ΜΙΑ ΠΕΤΑΛΟΥΔΑ / Ξέρετε, από τότε αλλάξανε πάλι τα πράγματα, / μα εσύ να μη γελιέσαι. / Από τη μια σου όψη, ξαναβγήκες στο φως· / από την άλλη, έφτασες κιόλα στο...
Η ΟΜΙΧΛΗ / Έρχεται στον καθένα η στιγμή / που ψάχνει επίμονα να βρει / ποιος είναι / σ' εμένα αυτό συνέβη ξαφνικά μες στην ομίχλη / φταίνε τα συμφωνά που μ' οδηγούσαν / ν' ανέβω...
ΚΝΩΣΣΟΣ / μνήμη της Μητέρας / Εσωτερικά τοπία, / της απουσίας·έκθετα / σ ερμηνείες. Ωστόσο, / δεν μοιάζουν να χουν / την απατηλή λάμψη / της μισαλλοδοξίας (που προκαλεί...
ΘΕΜΑΤΙΚΟΣ ΑΞΟΝΑΣ του μυθιστορήματος είναι μια οικογένεια επαρχιακής πόλης. Ο πατέρας, η μητέρα και η κόρη. Η κόρη, μετά το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, γίνεται μαθήτρια του Βέλγου...
Fade in / Το κοντινό πλάνο δείχνει έναν ηλικιωμένο άνδρα με γκρίζα γένια. Σιωπηρά και για αρκετή ώρα παρατηρεί το αθέατο κοινό του. Σε λίγο αρχίζει να μιλάει. Δεν είναι καλός...
Η Πέμπτη πράξη, με τρία θεατρικά (τα μονόπρακτα Μετά την πρόβα και Η τελευταία κραυγή, και το τρίπρακτο Σειέται και κορδώνεται) και έναν εισαγωγικό Μονόλογο, κυκλοφόρησε...
Η ΜΕΛΕΤΗ ΤΟΥΤΗ ενδιαφέρεται και δεν κρύβει την προτίμησή της για μερικά θέματα που υπάρχουν άμεσα ή έμμεσα στο ποίημα «Λάνη τάφος», όπως η παραστατική ή αναπαραστατική...
ΠΡΟΤΟΥ ΠΡΟΧΩΡΗΣΩ στην ανάπτυξη του θέματος, οφείλω να διευκρινίσω ευθύς εξ αρχής ότι θα προσεγγίσω το αντικείμενο της μελέτης μου μέσα από μια διπλή αφαίρεση: [α] αφ...
ΕΚΕΙΝΟ ΠΟΥ ΚΑΝΕΙ την ποίηση του Σεφέρη να ξεχωρίζει από την προηγούμενη ποιητική παράδοση είναι η ειδική χρήση της φράσης. Ο ποιητικός του λόγος φτιάχνεται από αυτόνομες...
Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΡΙΤΙΚΗ, μελετώντας τις «Δοκιμές» του Σεφέρη, ειδικότερα εκείνες που αναφέρονται σε συγκεκριμένες προσωπικότητες της νεοελληνικής λογοτεχνίας, ενδιαφέρθηκε...
Η ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΑ του χαρακτήρα του Ναπολέοντα Λαπαθιώτη είναι αποτυπωμένη μέσα στο ποιητικό και άλλο του έργο και για πολλά χρόνια η ποίησή του αποτέλεσε σημείο αναφοράς...
Τα παρωδιακά τεχνάσματα που απαντούν στο αφήγημα της Καραπάνου, και που δημιουργούνται με τη σύμπραξη του αναγνώστη ή της αναγνώστριας, είναι δισυπόστατα: 1) μια έκδηλη...
Για να ολοκληρωθεί η γενικότερη εικόνα της παρουσίας του κωμικού λόγου στο έργο του Γ. Ιωάννου, κρίνω σκόπιμο να προβώ σε δυο συμπληρωματικές επισημάνσεις: Η πρώτη...
Ο ΕΞΩΣΤΗΣ, νουβέλα του Νίκου Καχτίτση, κυκλοφορεί το 1964. Κύριο πρόσωπο, ο Σ(τοππάκιος) Π(απένγκους), πρώην αρχαιοπώλης, ιδιοκτήτης ξενοδοχείων και «πάλαι ποτέ επιφανής...
ΟΙ ΣΧΕΣΕΙΣ ΤΟΥ ΜΥΘΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ αποτελούν πεδίο έρευνας της Ιστορίας της Τέχνης και συνθέτουν ένα περίπλοκο κεφάλαιο, όπου υπεισέρχονται κι άλλοι επιστημονικοί...
Ο ΕΜΙΛ ΖΟΛΑ έμεινε στην ιστορία της Γαλλικής Λογοτεχνίας ως ο κατ εξοχήν νατουραλιστής συγγραφέας, που στο πολύτομο έργο του παρουσιάζει με επιστημονική ακρίβεια...
ΘΑ ΜΠΟΡΟΥΣΑ ΜΗΠΩΣ να εξηγήσω κατ αρχάς γιατί προτίμησα να μη δώσω μια διάλεξη για τον Δάντη, αλλά παρατύπως να μιλήσω για την επίδραση που έχω δεχθεί από αυτόν; Ενεργώντας...
«ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΕ ΔΥΟ ΚΟΣΜΟΥΣ Συγγραφείς στη Γερμανία με ελληνικό διαβατήριο» τιτλοφορείται η πρώτη ανθολογία με έργα Ελλήνων συγγραφέων της Γερμανίας που κυκλοφόρησε...
ΤΟ 1993 Ο ΕΚΔΟΤΙΚΟΣ ΟΙΚΟΣ «ΕΞΑΝΤΑΣ» κυκλοφόρησε το βιβλίο: «Το όνειρο του Παγκανίνι». Πρόκειται για παραμύθια, μύθους και άλλες ιστορίες, όχι οπωσδήποτε γραμμένες για...
Η μοιρολατρία δεν είναι στο χαρακτήρα μου, αλλά η μοίρα κάπου με αδικεί. Οι άνθρωποι, ακόμα και οι συγγραφείς, πεθαίνουν και αφήνουν τις δουλειές τους μισοτελειωμένες....
Τελειώνοντας, επισημαίνω ότι η αρχική σύλληψη του έργου παρουσιάζεται σαν ένα «παιχνίδι», ένα στοίχημα ανάμεσα στο συγγραφέα και τον Αυστριακό μουσικολόγο φίλο του,...
ΟΜΟΛΟΓΩ ΟΤΙ σε ένα πρώτο ξεφύλλισμα της μελέτης του Δ. Ραυτόπουλου για τον ʼρη Αλεξάνδρου η αντίδραση μου υπήρξε διφορούμενη. Από τη μια, με γοήτεψαν η γλαφυρότητα και...
Η ταινία αυτή του Γκρηναγουέη δε διεκδικεί τη δυναμική ισορροπία ενός τελειωμένου έργου, την αλήθεια, την ταυτότητα των πραγμάτων, τις τελικές εξηγήσεις. Είναι γεμάτο...
Με το 6ο τεύχος τους, τα Θέματα Λογοτεχνίας έκλεισαν το δεύτερο χρόνο τους. Κοιτάζοντας το αύριο, θεωρούμε και σήμερα απαραίτητο να κάνουμε έναν απολογισμό της ως τώρα...
Αν η ωραία Αδριάνα έπαιζε, των Αθηνών / κόρη, την κιθάρα της κάτω από δέντρο για να τέρπει τα πουλιά, να μαλακώνει του ήλιου την καρδιά μ' ένα παγώνι πλάγι της περίτεχνο
Χύνεται καυτή λάβα ο ήλιος στα δυο τους κορμιά τα γυμνά τα δοσμένα / Δεν ξέρεις αν θα ξυπνήσουν Λειώνουν κι ενώνονται δοσμένα στον ήλιο / Κανένας χρησμός δεν τα σώζει...
Για πρώτη φορά εκείνο το βράδυ σκεφτόταν έτσι τη δουλειά που θα έκανε. Κι όπως γίνεται πάντα, άναψε η ιδέα με μιας όλη. Έμπειρη στη δουλειά αυτή ακόμα δεν ήταν, μα δεν ήταν...
Το σπίτι μας το φωτίζει η χαρά που ξαναβρεθήκαμε τ αδέρφια για πρώτη φορά εφέτος υστέρα από το δεύτερο μεγάλο πόλεμο. Εκείνος που μας λείπει απόψε, ο πιο καλός αδελφός,...
Η αλληλογραφία αυτή, όμως, δίνει πληροφορίες και για μια σειρά άλλων θεμάτων, όπως για τις αγγλικές μεταφράσεις της ποίησης του Ελύτη και τις μελέτες που ανοίγουν το...
ΝΑ ΜΙΛΗΣΕΙΣ για το αφηγηματικό έργο του Μήτσου Αλεξανδρόπουλου δεν είναι διόλου εύκολη υπόθεση. Πρώτα απ όλα για τον όγκο του. Περιλαμβάνει πέντε (5) συλλογές διηγημάτων:...
Το έργο αποτελεί σταθμό στη συγγραφική πορεία του Αλεξανδρόπουλου. Με αυτό, πρώτα απ όλα, ο συγγραφέας πραγματοποιεί μια δραστική αλλαγή στη θεματική του. Στα ως τότε...
Ο ΜΗΤΣΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΠΟΥΛΟΣ είναι ένας συγγραφέας που παίζει άνετα το παιχνίδι της γραφής πάνω στην ιστορικότητα του συνειδητού γίγνεσθαι, χωρίς καθόλου να αγνοεί το...
Προχωρώντας, τέλος, στην άμεσα διερευνώμενη περιοχή τις Ωδές του Κάλβου οφείλουμε να τονίσουμε πως πρόκειται για έργο που δημιουργείται έξω από το συγκεκριμένο χώρο...
ΘΕΩΡΩ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΟ να καταγράψω εδώ στην αρχή τα κίνητρα, τον τρόπο και τους περιορισμούς μου στην προσέγγιση του ποιητικού έργου του Κώστα Γ. Παπαγεωργίου. Ήθελα από...
ΕΠΙΜΟΝΗ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ της σύγχρονης Τέχνης στον αιώνα μας είναι η «ανανέωση». Αυτή την έννοια σε αντιπαράθεση μ αυτή της παράδοσης διαπραγματευόμαστε εδώ, όπως αυτές αναδύονται...
Έτσι, τα θεατρικά του έργα με το γενικό τίτλο Νεοελληνικό λαϊκό θέατρο, αντί να τον εντάξουν στην ιστορική συνέχεια του τόπου του, την οποία άλλωστε ο ίδιος επιδιώκει,...
ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ (1977), Κήπος Πριγκίπων (1966), Η μεγάλη πλατεία (1987)και Καταπάτηση (1990) είναι οι τέσσερις διαδοχικοί σταθμοί της μυθικής διαδρομής του Νίκου Μπακόλα, η οποία απεικονίζει...
Πολιτικά η Φινλανδία έχει παραμείνει στη δημοκρατία δυτικού τύπου, αν και παρακολουθείται προσεκτικά από το Μεγάλο Αδελφό της Ανατολής. Οι κάποτε ανεξάρτητες Λιθουανία,...
Κ.Γ. ΓΙΩΡΓΟ, την τελευταία φορά που είχαμε συναντηθεί ήταν στη Γερμανία, όταν ανέβηκες για την παρουσίαση του ποιητικού έργου σου στη Βιβλιοθήκη της Νυρεμβέργης. Πέρασαν...
Ολόκληρη η συλλογή είναι μια ποιητική σύνθεση, με τον «οιακίζοντα» Μενεσθέα σύμβολο της υπεράσπισης των ιερών, αλλά και με την οπτασία Εκείνης «πάνω σε μούλα χρυσοπέταλη...
ΑΦΟΡΜΗ ΓΙΑ ΝΑ γραφτεί το σημαντικό αυτό βιβλίο στάθηκε ένα λιγοσέλιδο κείμενο του Τζωρτζ Όργουελ, Ο Τολστόη, Ο Βασιλιάς Ληρ και ο Τρελός, που γράφτηκε γύρω στα 1950, μεταφράστηκε...
Το βιβλίο είναι σαν ένας μεγάλος καθρέφτης, που μέσα του, με παρόμοιες παραλλαγές, αντικαθρεφτίζεται εν κινήσει αδρά η απαράδεχτη ανθρώπινη ζωή και η απαράδεχτη ανθρώπινη...
Το βιβλίο του Κ.Δ. Μαλαφάντη ασχολείται ακριβώς με αυτές τις επιστολές. Για πρώτη φορά αποδελτιώθηκε το σύνολο των επιστολών (2000) με βάση δύο θεμελιώδεις άξονες: τη λογοτεχνική...
Ο ποιητής και ο χρόνος δεν έχουν ηλικία. / Ο ποιητής δεν έχει τον χρόνο μέσα του. / Είναι βαθύς αέρας που γυρνάει την πόλη. / Είναι αυτός που θ αναγγείλει τα όνομά της....
Τώρα μαζεύω τα υπάρχοντά μου / Ένα μισοτελειωμένο ποίημα όπου ηχούν / Όλες μαζί οι περασμένες μέρες μου / Με τους νεκρούς καβάλα στον Ιούνιο νύχτα με τις φωτιές / Και...
Εισπλέει το ηλιοβασίλεμα / στην αυτάρκεια της πανσέληνου / πυρπολώντας τις λογής εξουσίες / του σώματος, / ορθώνοντας ηφαιστειώδεις / σκαλωσιές φωτοδιαδρόμων / για τον...
ʼσημος ναι, μα όχι ασήμαντος. / Μέσα του κρύβει χίλια άλογα, / δέκα ποτάμια κι έναν κεραυνό / Μια πέτρα μέτωπο της Μνήμης θα βρεθεί / να τον κρατάει ζωντανό, σαν τους φαντάρους...
Καθένας το έχει ζήσει: ακούς κάπου τυχαία φωνές χωρίς να μπορείς να ξεχωρίσεις τα πρόσωπα που μιλάνε. Έτσι κι εγώ· άκουγα τις φωνές τους μέσα από την ξεπλυμένη σιωπή...
Wolfgang Schiffer: ένας άνθρωπος που δε σταματάει την προσπάθεια να κάνει «να τρίξει ο πάγος που πάνω του ολοένα κινούμαστε», που στην ποίηση, αλλά και στην άλλη λογοτεχνική...
Αυτό επιχειρώ παρακάτω και δοκιμάζω επίσης την πρώτη εξήγηση προς όλους όσους είχαν κατά καιρούς την περιέργεια και την καλοσύνη βέβαια να με ρωτήσουν για τον X.A. Donnet...
Έπλεκε για τα εγγόνια που θα της έφερναν και τα τρία παιδιά της. Μόνο που αργούσαν. Και πιο πολύ η θυγατέρα της η μονάκριβη. Αλληθώριζε το καημένο από τη γέννα του. Μικροπράγματα....
Ένα χαρακτηριστικό των καταλοίπων του Κ. Χατζόπουλου είναι ότι περιλαμβάνουν μια πλούσια σειρά γραμμάτων προς αυτόν, μεγάλο μέρος των οποίων έχει ήδη δημοσιευτεί, όπως...
Από τη μια πλευρά ο βίος του Μαβίλη εθελοντής στην Κρήτη το 1896, στην Ήπειρο το 1897 και πάλι το 1912 και από την άλλη η μικρή έκταση του έργου του, οι λίγες δημοσιεύσεις που...
Η ελληνική ποίηση της μεταπολεμικής περιόδου περιλαμβάνει έναν τεράστιο αριθμό από έργα γραμμένα στη διάρκεια των τελευταίων 55 χρόνων. Φυσικά, δεν αποτελεί και δεν...
Ανέλαβα να παρουσιάσω το θέμα «Ο μύθος του Προμηθέα κι ένα νεοελληνικό παραμύθι» όχι με την ιδιότητα του ερευνητή εθνολόγου, λαογράφου ή άλλου που δεν την έχω, αλλά...
Η άποψη για τον δραματικό χαρακτήρα των παραλογών ενισχύεται βεβαίως από μελέτες που εντοπίζουν αναλογίες των διηγητικών τραγουδιών σε αρχαίες θεματικές πηγές, απ...
Μέσα σ αυτές τις ζυμώσεις και την επιταχυνόμενη αστικοποίηση της ελληνικής κοινωνίας, η εκπαίδευση και η θέση των γυναικών άλλαξε διαδοχικά. Αρχικά, η γυναικεία εκπαίδευση,...
Ο καθηγητής Henri Mitterrand είναι ο κατεξοχήν μελετητής και κριτικός του Εμίλ Ζολά και του Νατουραλισμού. Γεννήθηκε το 1928 στη Βουργουνδία. Το 1948 εισήλθε στην Ecole normale superieure...
Πολλά σφάλματα το γνωρίζετε καλύτερα από εμένα ενεδρεύουν για τον ξένο που καταφθάνει στο ελληνικό έδαφος. Το πρώτο, και μάλλον το πιο κοινό, συνίσταται στο να θεωρήσει...
Ο Έλιοτ δηλώνει πως το νόημα δεν βρίσκεται στο κείμενο ούτε στον αναγνώστη, αλλά κάπου ανάμεσα, άλλοι διακηρύττουν την εξαφάνιση ή τον «θάνατο του συγγραφέα» και την...
Θεωρώ το τελευταίο βιβλίο του Κώστα Λάνταβου ως την πιο ώριμη ποιητική κατάθεσή του. Σ αυτά τα ποιήματα του υπάρχουν σαφείς άξονες, που θα τους εχαρακτήριζα ως την έσω...
Το βιβλίο της Δέσποινας Λάλα-Κριστ, Τα απομεινάρια τον Θεού, Καστανιώτης 1997, είναι ένα ημερολόγιο εγκληματιών των Η.Π.Α., όπου η συγγραφέας έχει ζήσει πολλά χρόνια, από...
Μόνιμο θέμα και αντικείμενο συζητήσεως και προβληματισμού, ο Ρομαντισμός αλλάζει σχήμα και περιεχόμενο ανάλογα με το πρίσμα υπό το οποίο εξετάζεται στις διάφορες φάσεις...
Το σύντομο αυτό τομίδιο, που ανήκει στην πολύ καλή σειρά «Θεωρία και Κριτική της Λογοτεχνίας» την οποία διευθύνει ο Νάσος Βαγενάς, κυκλοφορεί υπό την αιγίδα του Ινστιτούτου...
ΝΑ ΛΟΙΠΟΝ που ο άνθρωπος επιβεβαιώνει ή μήπως επισφραγίζει; με τον καλύτερο τρόπο την τραγική του φύση. Πολύ πιο αποτελεσματικά από τότε που κατασκεύαζε την πυρηνική...
Ο βαρελάς πρέπει να ξέρει για τους κάδους. / Μα εγώ έμαθα το ίδιο καλά για τη ζωή, / Κι εσείς καθώς περιδιαβάζετε τους τάφους εδώ / Νομίζετε πως ξέρετε τη ζωή. / Νομίζετε...
Πηγαίνει μετρώντας βήματα / Υγρά στις πλάκες. / Που πηγαίνει με τόσα πικρά / Δάκρυα μέσα του; / Που πηγαίνουν αυτοί όλοι; / Οι δρόμοι αδιέξοδα σκυλιά / Αδέσποτα γαβγίζουν...
Ο αέρας μας θύμισε το ανοιχτό παράθυρο / Το ανοιχτό παράθυρο τον ουρανό και το δρόμο / Έτσι θυμηθήκαμε ότι εκτός από εμάς / Υπάρχουν κι άλλοι / Λευκές σελίδες τα σεντόνια...
Ο Peter Bichsel (1935), σύγχρονος Ελβετός συγγραφέας, κατέχει σήμερα την πρώτη θέση μεταξύ των συμπατριωτών ομότεχνών του, τόσο στην Ελβετία, όσο και έξω από τα σύνορα της χώρας....
Ανεβαίνουμε προς το θέατρο της Θάσου, με βαστάς απαλά από το μπράτσο, έτσι όπως καμιά φορά το συνήθιζες, όταν δυσκολευόσουν με το άσθμα που σε βρήκε τον τελευταίο καιρό....
Το ρήμα καταρκυθμεύω χρησιμοποιείται από τον Οδυσσέα Ελύτη στο ποίημα «Ρήμα το σκοτεινόν» που περιέχεται στη συλλογή Τα Ελεγεία της Οξώπετρας. Δεν εμφανίζεται αλλού...
Δεν ξέρω αν η ποίηση εκφράζει τη ζωή και την αλήθεια, ή αν η ποίηση είναι «τεχνήεσσα», αν δηλαδή η ζωή του κάθε ποιητή δε μας παραδίδεται αλλοτριωμένη μέσ από λέξεις,...
Οι μελετητές έχουν ήδη επισημάνει ως βασικό τρόπο ποιητικής έκφρασης του Μίλτου Σαχτούρη τις μεταμορφωτικές διεργασίες που λαμβάνουν χώρα στο ποιητικό του σύμπαν....
Η τεχνική της Plath είναι διάχυτη σε όλο το ποιητικό έργο του Αλέξη Τραϊανού. Το πόσο επηρεάστηκε από την ακατάσχετη μανία της ποιητικής φόρμας συμπεραίνεται, συν τοις...
Ως γενική εισαγωγική παρατήρηση μπορεί να σημειωθεί ότι οι περισσότερες σχετικές αναφορές δεν παραπέμπουν στα κείμενα του ποιητή αλλά κυρίως στον βιογραφικό Καρυωτάκη,...
«Οι Έμποροι των Εθνών», όπως όλα τα μεγάλα έργα, επιδέχονται πολλαπλές αναγνώσεις. Η πιο άμεσα επιβεβλημένη είναι η ιστορική. Από τα τρία μυθιστορήματα του Παπαδιαμάντη...
Την ίδια παρατήρηση μπορούμε να κάνουμε και όσον αφορά ένα άλλο θέμα: ο χώρος δράσης της γυναίκας θεωρείται γενικά ότι είναι ο χώρος του σπιτιού. Μέσα στο σπίτι περνούν...
Η Γαλάτεια λοιπόν όχι μόνο υιοθετεί το αφηγηματικό σχήμα και την εικόνα της γυναίκας που παρουσιάζει ο άντρας, ο Καζαντζάκης, προς τον οποίο ξεκίνησε να αντιπαρατεθεί,...
Ο Ερρίκος Ίψεν (Henrik Ibsen) είναι βασικός, αν όχι ο κύριος, εκπρόσωπος του «θεάτρου ιδεών» στην Ευρώπη που επηρεάζει αποφασιστικά τη δραματουργική παραγωγή στην Ελλάδα από...
Θέμα λοιπόν του έργου της, που συνοδεύεται κι από ελκυστική αφηγηματικότητα, είναι ο Μότσαρτ και η μασονική κίνηση της εποχής, οι ελευθεροτέκτονες. Μας παρέχεται η ακόλουθη...
Αν στους Πέρσες του Αισχύλου έχουμε τον αγώνα του Έλληνα μέσα στο φως για την πολιτική του ελευθερία, στον Οιδίποδα Τύραννο του Σοφοκλή έχουμε την εναγώνια αναζήτηση...
Ως κριτικός, από τον χώρο της ξένης ποίησης επιλέγει τους ποιητές που παράλληλα μεταφράζει, και η αναλυτική διεργασία γίνεται αναπόσπαστο μέρος της μεταφραστικής. Πέρα...
Η κ. Μαρία Λαμπαδαρίδου-Πόθου μας έδωσε πολύτιμα δείγματα γραφής στον χώρο της ποίησης, του δοκιμίου, του θεάτρου και του μυθιστορήματος, ιδιαίτερα εμπνευσμένου από...
Συχνά, διάβαζα ξανά και ξανά την ίδια σελίδα, παραδίδοντας τον εαυτό μου στο μακρόσυρτο μοιρολόι του ρασοφορεμένου άντρα που, δεκαεπτά χρόνια μετά την προδοτική παραβίαση...
Τα διάσημα βιβλία προκαταλαμβάνουν συνήθως τις αναγνωστικές αντιδράσεις, εκμαιεύοντας άλλοτε τον καταναγκαστικό θαυμασμό και άλλοτε την ανεπιφύλακτη αποδοχή. Οι...
Η «παγκοσμιοποίηση της οικονομίας» είναι βέβαια μια πραγματικότητα· η σύγχρονη τεχνολογία αφήνει άλλωστε όλο και λιγότερα περιθώρια για άμυνα (αν υποτεθεί ότι υπάρχει...
Το ποίημα Προσφορά, του Γιάννη Ρίτσου, που παρουσιάζεται σήμερα, βρέθηκε στο Αρχείο του εκδότη Κώστα Γκοβόστη (1904-1958). Γράφτηκε το Μάρτη του 1937, και είναι φανερό, από τη...
Το ποίημα Προσφορά, του Γιάννη Ρίτσου, που παρουσιάζεται σήμερα, βρέθηκε στο Αρχείο του εκδότη Κώστα Γκοβόστη (1904-1958). Γράφτηκε το Μάρτη του 1937, και είναι φανερό, από τη...
Ο Ρίτσος είναι σαν μία μνήμη γεμάτη πόνο / Σαν μία μνήμη που αναμοχλεύει τα βαθιά νερά / Πάνω απ τα σκουριασμένα νερά του μύθου / Μας ιστορεί ένα υπερπόντιο ταξίδι / Ο...
Ο περίγυρος / η γειτονιά / Στο πιο κάτω στενό το μπακάλικο / το περίπτερο στη γωνιά / κλωστές εφημερίδες τσιγάρα / Λίγο απόμακρα ο φούρνος / το καθημερινό / Απέναντι η κυρία...
Αυτή η θάλασσα / δεν έχει παραλίες ούτε γυαλό / δεν ακουμπάει, στέκει μονάχη της / την ερημιά της γεμίζουν αφροκόκαλα / σύννεφα κουρέλια, ερείπια του καιρού. / Ο ήλιος πάντα...
Το κορμί σου ντυμένο με επιθυμίες / άδικα φυλακισμένες / στις πτυχές των φορεμάτων, τους στηθόδεσμους / και τα μικροσκοπικά εσώρουχα. / Οργάνωσε την υπεράσπισή σου / και...
Ο Kurt Marti (1921-), σύγχρονος Ελβετός ποιητής και ιερωμένος για πολλά χρόνια στη χώρα του, θεωρείται σήμερα εκφραστής συγγραφέας της. Έχει κείμενα σαν πεζογράφος, δοκιμιογράφος,...
Το τριζόνι τέλειωσε κι εφέτος το τραγούδι του απότομα. / Τώρα το τριζόνι κοιμάται ή πεθαίνει τρυπωμένο κάτω από τις πλάκες του μαγαζιού. / Καλά διασκέδασε όλο το καλοκαίρι...
Ο ποιητής και πανεπιστημιακός δάσκαλος Αντώνης Μαγκανάρης Δεκαβάλλες, ένας από τους συγχρόνους Έλληνες λόγιους της διασποράς, προσέφερε για δημοσίευση στα Θέματα...
Εργαζόμενη στο «Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο», η διδάκτωρ Φιλολογίας Μαρία Ρώτα βρήκε τα ακόλουθα τρία γράμματα του Αγγέλου Σικελιανού και τα έθεσε υπόψη...
Όμως, μέσα από τις 1.000 και τόσες σελίδες του Εικονοστασίου, θα δούμε κατά πόσο είναι συνεπής ο Ρίτσος με τούτη τη θέση. Ήδη στην ως άνω ψηφίδα, υπάρχουν 4 γεμάτες σελίδες...
Η Τέχνη για πρώτη φορά δημοσιεύεται στο περιοδικό Επιθεώρηση Τέχνης το 1962, ενώ αργότερα συγκαταλέγεται στη συλλογή Ποιήματα 1958-64. Πρόκειται για μια συγκέντρωση από...
Η ποίηση του Έκτορα Κακναβάτου είναι μια αυθεντική υπερρεαλιστική ποίηση, που άλλοτε ξαφνιάζει με τις απρόσμενες συνταγματικές της συνάψεις, άλλοτε γίνεται οικεία...
Ο Καπετάν Μιχάλης είναι ένα έργο που επαίνεσαν οι Έλληνες κριτικοί, αλλά που έχει ωστόσο κατά τη γνώμη μου σοβαρά ελαττώματα, τόσο από αισθητική όσο και από πολιτική...
Ο Νίκος Καζαντζάκης είναι αναμφισβήτητα μια από τις πιο σημαντικές μορφές των νεοελληνικών γραμμάτων. Το πολύπλευρο έργο του έχει ενθουσιάσει, επηρεάσει ή όμως και...
Επειδή ο λόγος είναι περί 18ου αιώνα, κι επειδή καμία ιδιαίτερη αρμοδιότητα δεν αναγνωρίζω στον εαυτό μου σχετικά με το θέμα αυτό, ας μου επιτραπεί να υποδυθώ τον Huron του...
Η επιθυμία του Gautier να ταξιδέψει στην Ανατολή και να γνωρίσει τις πόλεις του Νότου πραγματοποιείται μετά το 1840, όταν αναχωρεί για την Ισπανία. Μετά την παραμονή του στη...
Θα άξιζε πραγματικά να ασχοληθούμε περισσότερο μ αυτό το ζήτημα. Επειδή όμως αυτή εδώ η εργασία δεν επικεντρώνεται σε κάποιο εξειδικευμένο θέμα, αλλά εξετάζει γενικά...
Ο Μιχαήλ Μπαχτίν, σύγχρονος των συμπατριωτών του Ρώσων φορμαλιστών, ήρθε εξαρχής σε ρήξη μαζί τους και διαχώρισε τις θέσεις του όσον αφορά τη φύση και λειτουργία της...
Ο Γιάννης και η Λούλα. Οι αμοιβαίες καταθέσεις τους λειτούργησαν σαν αντικρυστοί καθρέπτες, δημιουργώντας μαζί ένα σύνολο, αξιοθαύμαστο στην πληρότητά του κι εξαιρετικά...
Κοιτάζοντας και λέω κοιτάζοντας γιατί είναι πολύ μεγάλη απόλαυση να βλέπει κανείς ένα τόσο ωραίο βιβλίο, μια τόσο ιδιαίτερη και ευαίσθητη έκδοση κοιτάζοντας λοιπόν...
Δεν είμαι εδώ βεβαίως παρ όλη την αγάπη μου για την ποίηση για να μιλήσω αναλυτικά και κριτικά το έργο του Γιάννη Ρίτσου. Κάτι τέτοιο θα καθιστούσε την παρουσία μου...
Ο λογοτέχνης με εργαλείο του το λόγο μεταφέρει στον αναγνώστη την πραγματικότητα από καινούργιες γωνίες, ανακαλύπτοντας νέες πτυχές της, κατασκευάζοντας ένα καλαίσθητο...
Υπήρξε μια εποχή που με ευκολία αποφαινόμασταν πως για όλα «φταίει το σύστημα» πράγμα που για πολλούς σήμαινε πως έτσι κάποιος (μια εκλεγμένη κυβέρνηση ας πούμε) άλλαζε...
Φέτος θα σχολιάσουμε το σύνηθες κοινωνικό φαινόμενο της καθιερωμένης πια και παραπλανητικής μορφής, το προσωπείο, που από νωρίς επιβάλλεται στους ανθρώπους για να...
Στον Πρόλογο του πρώτου τεύχος του περιοδικού μας, αναφερόμενος στους στόχους του, είχα παρατηρήσει όχι «η πιο σημαντική συνεισφορά των Εκδόσεων Γκοβόστη στην πνευματική...
Τα κείμενα που δημοσιεύονται σ αυτό το τεύχος, γράφτηκαν με διάφορες αφορμές σε αρκετά μεγάλο διάστημα. Όλα αναφέρονται οε θέματα της ρωσικής λογοτεχνίας και δεν έχουν...
Μέσα στο 1978 ολοκληρώθηκε στην Αθήνα (εκδ. Κέδρος) η τρίτομη έκδοση Ιστορία της Ρωσικής Λογοτεχνίας τον Μήτσου Αλεξανδρόπουλου. Η Ξένη Λογοτεχνία δημοσιεύει την ακόλουθη...
Ένα μεγάλο μέρος του έργου σας είναι αφιερωμένο στη ρωσική λογοτεχνία και γενικότερα στο ρωσικό πολιτισμό, παλιότερο και σύγχρονο, προσφορά που έχει αναγνωριστεί...
Από τον Κέδρο κυκλοφόρησε αυτές τις μέρες σε μετάφραση Μήτσου Αλεξανδρόπουλου το παλαιορωσικό χρονικό Η Πολιορκία και η ʼλωση της Πόλης από τους Τούρκους το 1453 το...
Τότε βασίλευε ο Τιμκόφσκι κι είπανε όλοι μια φωνή: Δεύτερος σαν ετούτον γάιδαρος δεν είναι να φανεί. Ύστερα ήρθε ο Μπιριουκώφ, μετά πο δαύτονε ο Κρασόφσκι, κι είπανε...
Τις ιστορίες δεν άκουσα ποτέ του Ουρανού, τα χείλη μου δεν άγγιξαν κρασί παλιό. Τούτ η πεδιάδα, πώς μου ρχεχαι στο νου και της Σκωτίας το φεγγάρι σαν αίμα πορφυρό; Ένα...
Εκατό σαράντα ήλιοι, φλογισμένο ηλιοβασίλεμα, το καλοκαίρι έπλεε στον Ιούλιο κάψα, / καίγετ ο τόπος. / Έγιναν αυτά στη ντάτσα, / στο Πούσκινο, καμπουριασμένο / κάτω από...
Ένα βράδυ, τις άγιες μέρες των Χριστουγέννων, γύριζε από το χωριουδάκι Ρέπινο ο νοσοκόμος Γεργκουνόφ, βοηθός του γιατρού. Είχε πάει να ψωνίσει τ αναγκαία για την αγροτική...
Την πρώτη ιστορία την έγραψε ο ιστοριογράφος των κηφήνων Προυπρού και την άλλη μια εργάτρια μέλισσα. Στην ιστορία που έγραψε ο Προυπρού προτάσσεται πίνακας με τα βιβλιογραφικά...
Τα αισθήματα που προκαλεί η Αφήγηση στον ρώσο αναγνώστη και στον υπόλοιπο σλαβικό κόσμο, δηλαδή στον γλωσσικό χώρο όπου ανήκει το έργο, μπορεί κανείς να τα καταλάβει....
Το έργο του Ντοστογέφσκι δεν προσφέρεται στη μερική θεώρηση' να το πάρει κανείς και να το μοιράσει σε μικρότερα θέματα, να περιοριστεί σε κάτι απ αυτά. Από τις πρώτες...
Στις 13 Απριλίου 1889 στην Εφημερίδα του Κορομηλά δημοσιεύτηκε το άρθρο του Εμ. Ροΐδη «Ο Δοστογέφσκη και το έργον του Έγκλημα και Τιμωρία». Η ελληνική μετάφραση αυτού του...
Έχει συμπληρωθεί ένας αιώνας από τότε που ο Τολστόι βρισκόταν στην καλλιτεχνική του ακμή. Το 1877 δημοσίευσε την ʼννα Καρένινα. Είχε προηγηθεί, κατά δέκα χρόνια περίπου,...
Ο Τσέχωφ πρόσωπο ενός δικού μου βιβλίου ήταν χρόνιος πειρασμός, αλλά πάντα ως κάτι το απλησίαστο, ώσπου ήρθε το πλήρωμα του χρόνου. Είναι τόσο απλός και ανοιχτός στην...
Στα όρια ενός άρθρου μας είναι αδύνατο να παρακολουθηθούμε την πενηντάχρονη ιστορία του σοβιετικού μυθιστορήματος με τα προβλήματά της. Περιοριζόμαστε σε μια από τις...
Έξω από τη Ρωσία η θέση που έχει καταλάβει ο Πούσκιν διαφέρει από εκείνη των άλλων μεγάλων των γραμμάτων μας. Όχι μόνο ο Τολστόι και ο Ντοστογέφσκι, αλλά και συγγραφείς...
Το Υπουργείο Πολιτισμού, πριν από λίγα χρόνια, έχει ξεκινήσει και συνεχίζει ένα πολύ ωραίο πρόγραμμα ενίσχυσης λογοτεχνικών περιοδικών, προκειμένου να προσκαλούν λογοτέχνες...
Ο Κυριάκος Χαραλαμπίδης, από τους σημαντικότερους σύγχρονους Έλληνες δημιουργούς, γεννήθηκε στο κυπριακό χωριό ʼχνα το 1940 και μεγάλωσε στην Αμμόχωστο. Σπούδασε ιστορία...
Αν πρόταξα στην αποψινή μου εξομολόγηση τη σύζευξη ποίησης και αγνότητας, ήταν ακριβώς για να υπογραμμίσω τον τρόπο που αντιλαμβάνομαι την ποίηση· ως μία τελετουργική...
Η Ελένη Παλαιολόγα στον κοιτώνα της / με θέρμη αργοσβήνοντας πολλά φοβάται / για της Καρλόττας θυγατέρας της την τύχη. / Στον προκομμένο, άντρα της δεν έχει εμπιστοσύνη·...
Πρώτη Πηγή, Αθήνα 1961 / Η ʼγνοια τον Νερού, με πρόλογο Τ.Κ. Παπατσώνη, Ίκαρος, Αθήνα 1967 / Το Αγγείο με τα Σχήματα, Λευκωσία 1973 / Αχατών Ακτή, Λευκωσία 1977 / Αμμόχωστος Βασιλεύουσα,...
Να καμωθώ τον άρρωστο / να κλάψω λίγο να φωνάξω / να κάμω κάποια αταξία / παιδική, απ τις συνηθισμένες μου, / και να βρεθεί μπροστά μου η μητέρα / ν ακούσω τη φωνή της / ή,...
Η θάλασσα ήταν σκοτεινή στο μπάτη / Καθώς ο βράχος της Ακρόπολης σκαμπανέβαζε / Σαν μεθυσμένος και οι θολωτοί τάφοι / Της Ασίνης ατένιζαν συνοφρυωμένοι / Όλα εκείνα που...
Έτσι είμαστε εμείς / όταν μιλάμε / μεταξύ μας / είμαστε λιγόλογοι / όταν μιλάμε / ο ένας ενάντια στον άλλο / έχουμε πολλά να πούμε / όταν μιλάμε / ο ένας πάνω απ τον άλλο /...
Εδώ επάνω έχει μούρα.- / Μούρα πύρινα και φύλλα που στάζουν αίμα.- / Σκνίπα, νταβάνι και μύγα. Ο κάμπος έβραζε, μα τόσο ξέμακρα.- / Το κάμα πήρε τον ανήφορο, σπάθα ξεγυμνωμένη....
Ο θεωρητικός θεμελιωτής της ιδέας της εθνικής και λαϊκής απελευθέρωσης από τον τυραννικό ζυγό του Σουλτάνου, ως ανάγκης και ως δυνατότητας, Ρήγας Βελεστινλής, γνωστός...
Ο Κωστής Παλαμάς στη διάλεξη του 1889 είχε επισημάνει ότι ο Κάλβος «υπερπηδά την γραμματικήν καί λησμονεί το συντακτικόν» και ότι τα μέτρα του «ελευθεριάζουσι», συγχρόνως...
Η σύγχρονη γλωσσολογία διαχωρίζει την αναφορική λειτουργία της γλώσσας που σχετίζεται με το λογικό από την ποιητική που αφορά τη συγκίνηση, το θυμοειδές. Σκοπός του...
Είναι γνωστό πως στην εργογραφία του Τ. Λειβαδίτη σημαντικό μέρος καταλαμβάνει η δραστηριότητά του ως κριτικού. Αξίζει ωστόσο να σημειώσουμε πως πρόκειται για μια διάσταση...
Ο Τίτος Πατρίκιος ανήκει στους ποιητές που συνυφαίνουν το πολιτικό και ποιητικό αισθητήριο. ʼξονες του έργου του η σύγχρονη ιστορία και τα προσωπικά του βιώματα. Θέματά...
Και η γραφή στην Ίσαλο γραμμή είναι τρισυπόστατη: ποιος αναγνώστης μπορεί να δει τον τίτλο και να μην σκεφτεί τα δύο επίθετα που αντιτίθενται στο ίσαλος; Έχουμε λοιπόν...
Η συγκεκριμένη παρουσίαση ασχολείται συνοπτικά με την ποιητική ερμηνεία του επεισοδίου της συνάντησης του Οδυσσέα με τον Κύκλωπα στη ραψωδία ι της Οδύσσειας από το...
Το βασικό θέμα του θεατρικού Shepard είναι η ίδια η χώρα του, η Αμερική, και βασικός προβληματισμός του η προδοσία του αμερικανικού ονείρου. Σε αντίθεση με πολλούς αισιόδοξους...
Πριν την όποια εμβάθυνση στο θέμα μας πρέπει να αναφέρουμε πως η μελέτη της νεγρο-αφρικανικής λογοτεχνίας θέτει καταρχήν το πρόβλημα του επακριβούς καθορισμού των...
Σε αυτό το σημείο πρέπει να πούμε πως ο παλαιός ρόλος των πόλεων της Ευρώπης είναι ο σύγχρονος ρόλος των αφρικανικών πόλεων. Μετά την ευρωπαϊκή κατάκτηση και διείσδυση,...
Η πρόσληψη της ʼλωσης στη μεσαιωνική Ρωσία αποτυπώθηκε με τον πιο περιεκτικό ίσως τρόπο στη λεγόμενη Πρώτη Ρωσική Χρονογραφία. Το τελευταίο της κεφάλαιο φέρει τον τίτλο...
Οι δυο ειρωνικά αυτοκριτικοί στίχοι του Κώστα Στεργιόπουλου από τη συλλογή του Αλλαγή φωτισμού (1984) μου φαίνονται πολύ ταιριαστοί για να περιγράψουν τους «παράλληλους»...
Καθώς η ποίηση αυτή επιμένει σε απλές εικόνες και σε μια ανεπιτήδευτη γλώσσα, αποφεύγει το κραυγαλέο, δεν διακατέχεται από το άγχος της επίτευξης του μεγαλόπνοου αριστουργήματος...
Δίνουμε συνοπτικά την υπόθεση του έργου. Η ηρωίδα του μυθιστορήματος Αδριανή Κυδά, που είναι η πρωταγωνίστρια και η αφηγήτρια των ιστορούμενων γεγονότων, είναι παντρεμένη...
Στα Σπαράγματα συνοψίζονται όλες οι κατακτήσεις του Μάρκογλου στην πεζογραφία. Το κείμενο αποτελεί μια σύνθεση «συμφωνική» με τις αντιστίξεις και τα επαναλαμβανόμενα...
Με την επισήμανση αυτή ο συγγραφέας μάς δίνει το στίγμα του έργου του, που είναι η καθολικότητα της ποίησης αισθητικά και ουσιαστικά, αλλά και καθολικότητα μορφής και...
Ο οριακά λιτός πρόλογος του βιβλίου του Γιώργου Παγανού κλείνει με μια συμβουλή προς τον αναγνώστη: « να διαβάσει πρώτα τις χωριστές παρουσιάσεις αφήνοντας για το τέλος...
Στο σαιξπηρικό θησαυροφυλάκιο έγιναν αλλεπάλληλες και παράτολμες διαρρήξεις κατά την τελευταία πενταετία. Πράξεις επιθετικής λατρείας και πληθωρικής ασέβειας κατά...
Να πέφτει ακόμα η σιγανή βροχή χρόνια και χρόνια / να θέλει πολύ φως να ξημερώσει / κι εσύ μ ανόητη επιμονή να ψάχνεις ένα στίχο / επιβιώσαμε κι αυτής της νύχτας στον Αναγνωστάκη...
Ξένε / Ξένε, Αρτεμιδώρα έμμι / Δαμοκρίτου, χαίρε. / Είχε πήξει η νύχτα του ολέθρου / και του πνιγμού / όταν / όταν για το ταξίδι του ξενιτεμού / μας φόρτωσαν σε μαύρο καράβι...
Ηχούν οι σειρήνες της Σιωπής / και εγώ χορεύω με τρελούς ρυθμούς. / Το ρυάκι ξεκρέμαστο σέρνεται / και στο βάθος του πηγαδιού / το φεγγάρι πεθαίνει. / Το αηδόνι γλυκά μοιρολογάει,...
Σου γράφω μάνα σήμερα μη θαρρείς πως σε ξεχνώ / είκοσι τρία χρόνια μέτρησα λεπτό με το λεπτό / Στα μάτια μου η όψη σου έχει ξεθωριάσει / μα στο φιλί του χωρισμού γένια δεν...
Μπορεί να φύγω αύριο / Μα πιο πολύ μπορεί / να μείνω / Μπορεί να ρθει για γεύμα η ηδονή / Μα πιο πολύ μπορεί / μονάχη μου να γευματίσω / Μπορεί να γίνει τ όνειρο ζωή...
Ήταν ένας γέρος, ένας παράξενος, ψηλόλιγνος γέρος, γύρω στα ογδόντα του χρόνια, με το πρόσωπό του, το γεμάτο από βαθιές ρυτίδες. Φορούσε πάντα, ένα σκούρο κασκέτο, πολυκαιρινό,...
Σημαντικό ιστορικό παράγοντα που συγκροτεί ανάμεσα στις εθνικές «ποικιλίες» μια μεγάλη ενότητα αποτελούν τα απελευθερωτικά κινήματα στις χώρες της Κεντρικής και...
Η αντίληψη του τραγικού είναι από τα πιο σημαντικά κι όμως λιγότερο συζητημένα σολωμικά προβλήματα. Κι είναι απ τα πιο σημαντικά, γιατί το τραγικό (που συναρτάται με...
Τα ποιήματα «Η Φαρμακωμένη στον ʼδη» και «Ο Κρητικός», που γράφτηκαν από τον Σολωμό ταυτόχρονα ή σχεδόν ταυτόχρονα (δηλαδή το 1833), συνδέονται μεταξύ τους με ποικίλες...
Η ανάπτυξη της μεταφρασεολογίας ως αυτοδύναμου κλάδου των φιλολογικών σπουδών, έχει κάνει αντιληπτό πόσο ελλιπώς ή και πλημμελώς γνωρίζουμε την ιστορία της νεοελληνικής...
Γνωρίζοντας ότι το καθεστώς της ευρωπαϊκής κατοχής στα Επτάνησα διαμόρφωσε προνομιακές κοινωνικοπολιτικές και πνευματικές συνθήκες συγκριτικά με την υπόδουλη στους...
Το μοναδικό θεατρικό έργο του Τρισεύγενη το έγραψε ο Κωστής Παλαμάς το 1902, δημοσιεύτηκε το 1903 και παραστάθηκε για πρώτη φορά χωρίς επιτυχία από το Θωμά Οικονόμου το...
Ο ιστορικός χρόνος του ποιήματος προσδιορίζεται με ακρίβεια από το Σαββίδη, ο οποίος τον τοποθετεί στα 282 π.Χ. έτος, κατά το οποίο σημειώθηκε ένα σοβαρό διπλωματικό...
Ο Ι.Μ. Παναγιωτόπουλος σε μια μελέτη του για το έργο του Κ. Πολίτη το 1943, χαρακτηρίζοντας τις γυναίκες μέσα στα μυθιστορήματα και τα διηγήματα του ως «πλάσματα που ασκούν...
Ο δρόμος προς την Κωνσταντινούπολη είχε χαραχτεί στη μεγάλη ρωσική πεδιάδα πριν ακόμη οι πρόγονοι των γνωστών μας σήμερα Ρώσων, Ουκρανών και Λευκορώσων ξεκινήσουν...
Υπάρχουν λογοτεχνικά είδη; Ας θέσουμε την ερώτηση μ έναν πιο ακριβή τρόπο: υπάρχουν μόνον έργα μοναδικά, που μπορούμε να ομαδοποιήσουμε όπως θέλουμε, αλλά πάντοτε με...
Ο κ. Saunier ήταν ο πλέον ενδεδειγμένος για το εγχείρημα αυτό, αφού έχει ήδη αναδειχθεί, όπως εγώ τουλάχιστον πιστεύω, με τις προηγούμενες συναφείς εργασίες του, ως ο ειδικότατος...
Μου φάνηκε πως πάλεψε ενάντια στα κύματα του επερχόμενου τελειωτικού σκότους σκότους ή λήθης για να μαζέψει αυτά τα ελάχιστα τρίμματα από τις βιαστικές τροχιές των...
Το Αειθαλές δέντρο διαλέξεις και άρθρα για τον ελληνικό πολιτισμό του George Thomson, που κυκλοφόρησε από τον Κέδρο με εισαγωγή και επιμέλεια του Χρίστου Αλεξίου, είναι ένα...
Προσπάθησα, αρχή αρχή, να δώσω μια προσωπική ερμηνεία στον τίτλο του βιβλίου: «Πάντα λίγο νωρίς». Τι να σημαίνει; Και γιατί ετούτη την πολύσημη φράση να την έχει εκφέρει...
Δεν προτίθεμαι να επιχειρηματολογήσω κατά των γνωστών θεωριών και «αναθερωρήσεων» που παρουσιάζουν ολόκληρο τον αρχαιοελληνικό πολιτισμό (και συνακόλουθα την προσφορά...
Κοιτάζοντας πρωί από το Παλαμήδι κάτω τριγύρω / Την Αργολίδα χωράφια πράσινα και χώμα / Με γαλάζιο με άσπρα νήματα το βλέμμα μου / Φθάνει μακριά στ άγρια βουνά και τα...
Στην ιερή χαράδρα / των άγριων Φαιδριάδων / όταν μπαίνεις, / στάσου ευλαβικά / στη ρίζα της Υάμπειας / με το νερό της Κασταλίας / τους ρύπους σώματος και ψυχής / για να καθάρεις....
Εμείς οι άλλοι, πάνω στ άλογά μας, δεν περιμένουμε τίποτα από τη σπορά. Όμως την καλλιεργήσιμη γη σε καλπασμό, όσο μπορεί να διατρεχτεί μες στα σπαρτά, / Τη διατρέξαμε...
Δεν πείραζε που δεν θα μασταν παρόντες στην παράδοση Την παράδοση την είχαμε ήδη δει Πολλές φορές ξανά και ξανά. Είχαμε, μύριες φορές ήδη, ζήσει την ιεροτελεστίαν...
Ο μεσοπόλεμος είναι ένας ακόμη σταθμός στην ελληνική κριτική σκέψη, που γονιμοποιείται από το έργο του Δ. Σολωμού- προηγήθηκαν άλλοι δύο: η επτανησιακή κριτική και η...
Ο Αντρέας Καραντώνης έγραψε το 1951 για τον Λορέντζο Μαβίλη: «Τρία κύρια ρεύματα εκβάλλουν το ένα μέσα στο άλλο, σχηματίζοντας και δίνοντας μια συγκεκριμένη μορφή στην...
Δεν χωρεί αμφιβολία πως το ποιητικό έργο του Καβάφη έχει αποδειχθεί ως ένα από τα πιο ανοιχτά έργα της νεότερης ελληνικής ποίησης. Από την αρχική υποδοχή του έως σήμερα...
Με βάση αυτά τα δεδομένα, η θεωρία των κειμένων και του πολιτισμού, ξεπερνώντας τα παραδοσιακά στάδια μιας ιδεαλιστικής, συγκινησιακού μάλλον χαρακτήρα, αντιμετώπισης...
Η επαφή του Βάρναλη με το φιλοσοφικό έργο του Πλάτωνα υπήρξε μεγάλη. ʼρχισε από τα γυμνασιακά χρόνια του και συνεχίστηκε, πιο πλατιά και πιο βαθιά, αργότερα κατά τη διάρκεια...
Το κείμενο που ακολουθεί είναι μια πρώτη απόπειρα να κατατεθούν περιγράμματα και περιληπτικά στοιχεία επιχειρηματολογίας για μια πιθανή υπόθεση εργασίας. Κίνητρο...
Τελικά, το βάθος των πραγμάτων τεκμαίρεται από τον ρυθμό που καθορίζει την πλεύση μέσα στην άβυσσο της ψυχής. Το δοιάκι αυτού του καραβιού είναι η Μνήμη μ αυτήν υφαίνεται...
Στην ποίηση του Εγγονόπουλου η παρουσία αντικειμένων είναι ιδιαίτερα αισθητή. Αξίζει να σημειωθεί ότι ένα αντικείμενο παρουσιάζεται εδώ σπάνια στην πραγματική του...
Η εμφάνιση του νατουραλισμού στην Ευρώπη αλλά και της ηθογραφίας στον ελλαδικό χώρο, στα τέλη του 19ου αιώνα, που είχαν ως κεντρικό τους άξονα τον άνθρωπο και το χώρο...
Είναι λοιπόν Η Μύγα, ποίημα ενταγμένο στα Τραγούδια της Πείρας (1794), ένα ακόμα δείγμα της αθώας αυτής «εξαπάτησης» που ενυπάρχει στην ποίηση του Μπλέηκ; Το ποίημα αυτό...
Είχα την τύχη, σε μια περίοδο κρίσιμη ενός παιδιού φανατικού για γράμματα, να ζήσω από κοντά την πλημμυρίδα αυτού που θα μπορούσε να ονομαστεί «Μόδα του Μπόρχες» στην...
Το τμήμα εκείνο του έργου του Μπόρχες, το οποίο αναμφίβολα άπτεται του μεταφραστικού πεδίου, εμφανίζεται εκ πρώτης όψεως αρκούντως ισχνό. Πρόκειται για κάποιους (όχι...
Στο μυθιστόρημα της Τόνι Μόρρισον Sula (Σούλα, 1973) η ομώνυμη πρωταγωνίστρια είναι παρίας στην κοινωνία του Μπόττομ. Η αναζήτησή της για περισσότερες εμπειρίες, για χωρίς...
Κατά καιρούς έχουν πολλοί, συγγραφείς και κριτικοί, επιχειρήσει να ορίσουν τη φαντασία. Η διαφορετικότητα των ορισμών αποδεικνύει και τη δυσκολία να οριστεί επακριβώς...
Το δημοτικό τραγούδι αποτελεί τον φορέα των αντιλήψεων και της κοσμικής θεώρησης του Νέου Ελληνισμού. «Συνιστά το περιεχόμενο της συνειδήσεώς του, δηλαδή τον τρόπο...
Πάνω στις αντιθέσεις των κοσμικών στοιχείων, αντιθέσεις ενός απροσπέλαστου «γίγνεσθαι», που δημιουργούν μιαν αναπόφευκτη διαλεκτική πορεία προς το θάνατο, ο Παντελής...
Ένα στοιχείο που χαρακτηρίζει, μεταξύ άλλων, τη μοντέρνα ποίηση είναι η επιστροφή περιστασιακή ή συστηματική στις πηγές του ρομαντικού κινήματος. Η θεματογραφία...
Το Φαγητό είναι ο τρίτος θεατρικός μονόλογος που δημοσιεύει η Μαρία Λαϊνά μετά τα έργα Ο Κλόουν (1985) και Ένα κλεφτό φιλί (1996). Η μυθολογική-ιστορική παράδοση αναφέρεται...
Ο Α. Κ. Χριστοδούλου είναι ένας από τους σπάνιους στη διαφημιστική εποχή μας δημιουργούς, που αποφεύγει τις μαυλιστικές σειρήνες της σύγχρονης δημοσιότητας, με αποτέλεσμα...
Η ποίηση είναι μια από τις εκφάνσεις της λογιοσύνης του Α. Κ. Χριστοδούλου, άλλα νομίζω όχι ή λιγότερο σημαντική τουναντίον. Κι εξελίσσεται η ποίησή του ως μια opera in...
Η ιλιγγιώδης αναμέτρηση όμως του Χριστοδούλου με την ποιητική ταχύτητα της σεφερικής Στροφής, τη λεπτοδουλεμένη τεχνική και τις εντομές των κλειδιών της, άφησε βαθιά...
Ο Α. Κ. Χριστοδούλου δεν είναι μόνο ο λαμπρός μεταφραστής του μελβιλείου Μόμπι-Ντικ στα ελληνικά- πάνω από όλα είναι ένας συγκροτημένος διανοούμενος, με συγγραφικό έργο...
Καθώς περνούν τα χρόνια, ο Σεφέρης συναισθάνεται όλο και πιο βαθιά πως τα κουρασμένα πόδια του έχουν αρχίσει να τρεκλίζουν κατεβαίνοντας τη σαρακοφαγωμένη σκάλα της...
Από αυτήν την ονειρική αυταπάτη με έβγαλε τελικά ένα ακατανόητο αντικείμενο που δεν είχα προσέξει ως τότε. Καθώς προχωρούσα το μάτι μου έπεσε ξάφνου πάνω στη σιδερένια...
Μόλις είχε αρχίσει να χαράζει. Λίγο πιο πριν ο πανάρχαιος όρθρος είχε ξεψυχήσει ξανά μαζί με μια μακρόσυρτη λυπητερή υλακή σα να χε βγει μέσα από τα πέτρινα σπλάγχνα...
Πάρε ανάσα βαθιά και γέμισε τα πνευμόνια με το άρωμα που τυλίγει σαν αγγελική αχλύ την ανθοστόλιστη πολιτεία σου. ʼσε τα μάγια της να φρεσκάρουν ξανά τη λάμψη των κρίκων...
Ο Μέλβιλ, ο Χόθορν και ο Σέξπιρ είναι οι μόνοι άνθρωποι που περιηγήθηκαν το υποχθόνιο βασίλειο της λογικής τρέλας. Σώθηκαν κρατημένοι από την κουπαστή της λογοτεχνίας,...
Το γιγάντιο δέντρο / που διχοτομεί τον ορίζοντα / κι όλο τον απέραντο ουρανό, / το κύτος που σαν αετός / έχει γαντζωμένες τις ρίζες / σε ολόκληρο τον πλανήτη / είναι μια μεγάλη...
Η θέα είναι υπέροχη από τα πενήντα. / Τα βλέπεις όλα μέσα από άλλα σύννεφα, / κόκκινα, ροζ, μαβί (αρκεί να μην / τα μπερδέψεις με γαρύφαλλα και κρίνα, όπως εκείνοι που σκέφτονται...
Κατά τις στερνές μέρες του Αυγούστου, πέρσι, ένας κύριος με ψαθί και γυαλιά μυωπίας, ως 65 χρονών, γόνος μιας ξευτελισμένης δυναστείας πάμπλουτων καθαρμάτων, έψαχνε στην...
Ήθελε να παίξεις το γλωσσίδι του κουδουνιού πολλές φορές και δυνατά για να σ αντιληφτεί και αν! Ήταν κουδούνι ποδηλάτου και το χε καρφωμένο στον παράσταση της αυλόπορτας...
Σε αντιδιαστολή προς το δυναμοκεντρικό και τελεολογικό μοντέλο του σιλλερικού ιδεαλισμού, το πρότυπο του σολωμικού ιδανισμού είναι αμυντικό, αντιστασιακό, σε συμφωνία...
Η Οδύσσεια του Καζαντζάκη δεν είναι ένα μεγάλο έργο τέχνης, αν και θα μπορούσε να ήταν, αν ο συγγραφέας διέθετε εξαιρετικά ποιητικά χαρίσματα μαζί με τη δύναμη να υποτάξει...
Υπάρχει πάντα κάτι στην ποίηση του Κυριάκου Χαραλαμπίδη που απλώνει λίγο περισσότερο από εκείνο που γνωρίζαμε ως τώρα ή που μπόρεσαν να μας δώσουν οι σημαντικότεροι...
Ξεφυλλίζοντας πριν από κάμποσο καιρό τα βιβλία του Τάσου Κόρφη, συνειδητοποίησα και πάλι πόσο η ποίησά του, χωρίς αυτό ίσως να φαίνεται από την πρώτη ματιά, είναι ταγμένη...
Κατά δεύτερο λόγο, το ερώτημα που τίθεται εν σχέση με τον παραλληλισμό που προτείνω, είναι: Γιατί αυτοί οι συγγραφείς και όχι άλλοι; Η αιτιολόγηση της επιλογής καλείται...
Η αφηγηματική σύμβαση της προφορικότητας, του να παριστάνει δηλαδή ένα κείμενο ότι είναι όχι γραπτός λόγος, όπως τον διαβάζουμε, παρουσιάζεται στη νεοελληνική λογοτεχνία...
Υπάρχει ένα αδιάψευστο σημάδι που διαχωρίζει την πραγματική από την κιβδηλη τέχνη ήτοι, η μεταδοτικότητα της τέχνης. Εάν ένας άνθρωπος χωρίς να κοπιάζει και χωρίς...
Μια φορά και ένα καιρό ήταν ένας φτωχός, νέος ζωγράφος που κανείς δεν ήθελε να αγοράσει τα έργα του. Θα πέθαινε απ την πείνα, αν ο πατέρας του δεν του στελνε κάθε μήνα...
Διαβάζοντας χρόνια τώρα τα ποιητικά κείμενα του Λουκά Κούσουλα, σ οποιαδήποτε μορφή δημοσιευμένα ποιήματα, δοκίμια, διδακτικά ή μη, όλα τα είδη λειτουργούν ποιητικά...
Ο Γιώργος Κεντρωτής έχει το σπάνιο ταλέντο να μας κεντρίζει, να μας εγκεντρίζει και να μας κεντρώνει κάθε τόσο με τις ανεπανάληπτες μεταφράσεις του, να αφυπνίζει από...
Ο Στούρε Λιννέρ είναι γνωστός στο ελληνικό κοινό από το σημαντικό βιβλίο του Μια Σουηδέζα στην Ελλάδα του 19ου αιώνα, που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Προσκήνιο, το 1998,...
Το έργο του Μήτσου Αλεξανδρόπουλου είναι πολύτομο και πολύτροπο. Περιλαμβάνει πέντε τόμους διηγημάτων: Αρματωμένα Χρόνια (1954), Μια πρόσφατη ιστορία (1962), Λευκή ακτή (1966),...
Το συγγραφικό έργο του Μήτσου Αλεξανδρόπουλου, χαρακτηρίζεται από μια ποικιλία ειδών, [μυθιστόρημα, νουβέλα, διήγημα, βιογραφική μυθιστορία, δοκίμιο, ταξιδιωτικό και...
Το 1961, με την έκδοση του πρώτου τόμου του μυθιστορήματος Νύχτες και Αυγές, ξεκινούσε η συμβολή του Μήτσου Αλεξανδρόπουλου στην εξέλιξη του ελληνικού μυθιστορήματος...
Με τον τίτλο Αυτά που μένουν, έναν τίτλο που συνδέεται εννοιολογικά με ό,τι έχει κατακυρωθεί στον κοινό λόγο να θεωρείται απόσταγμα μιας ζωής, ο Μήτσος Αλεξανδρόπουλος...
Δεν είναι μόνο η ομολογημένη αγάπη του Αλεξανδρόπουλου για τον Μαγιακόφσκι, δεν είναι καν οι συγγενείς ιδεολογικές καταβολές τους και οι σχετικές προσηλώσεις τους...
Βγάλαμε αυτά τα βιβλία. Οφείλω να σημειώσω ότι τα «Ελληνικά Γράμματα» προλάβανε μια επιθυμία μου που δεν την είχα εκφράσει. Ήθελα τα δυο βιβλία, οι Νύχτες και Αυγές και...
Η γνωριμία μου με τον ουζμπέκο μουφτή Σουλτάν Μουχάμετ έγινε μ έναν περίεργο τρόπο. Κάποιος σαν να κατέβηκε πάνω κι από τους δυο μας κι άρχισε να πετάει τις σαΐτες του...
Κ' είπα σαν σε πρωτόδα στον ενάντιο καιρό / απ τη βαθιά καταγωγή του εργαστηρίου σου / με τα ψημένα δάχτυλα στις ρόγες / που τα χοντρά κάρφωναν άρβυλα του Διγενή / σίγουρος...
Και βέβαια / είμαι με το κατεστημένο / Ανίκανος προς εργασία / Συντηρούμαι τώρα / από αυτό / Τα χρόνια που πέρασαν / άφησαν στο κορμί μου / σημάδια από την πειθώ τους / ότι...
Ημέρα διάφανη Αιγαιοπελαγίτικη / μπαίνει και στο τελευταίο μόριο της σάρκας σου. / Σε ξυπνάει το φως κάθε πρωί. / Στο χώμα της θάλασσας δίπλα στα φύκια / ο καιρός δεν σβήνει...
Γυναίκα ποια είσαι / ποιος άνεμος σ έφερε σε τούτη δω τη χώρα της βροχής / με τις κρύες νύχτες της ξενιτιάς και τη γύμνια των καιρών / Τα νυχτοπούλια να κράζουν τη μοναξιά...
Η φυσιογνωμία / που πέρασε βαδίζοντας κάτω από τα περιστύλια / πέρασε μ ένα τρόπο μοναδικό / έτσι που κανένας απ τους πολλούς διαβάτες / Δε θα ξαναπεράσει / Ο ήλιος σα...
Τι τύμπανα η σιωπή της κάμαρης αυτής! / Οι τοίχοι είναι στην Ανδαλουσία / Υπάρχουν αισθησιακοί χοροί στη σταθερή τη λάμψη του φωτός / Ξάφνου όλος ο χώρος παγώνει /...
Γεννήθηκα και πέθανα πολλές φορές. Το τελευταίο μου όνομα ήταν Υβόμπ Νταούμπ. Οι καντάδες που τραγουδούσα άφησαν εποχή. Μερικοί υποστηρίζουν ότι κάπνιζα ασυστόλως....
Δώδεκα χρόνια κλείνουν κιόλας αφότου η μεγάλη διάνοια του Σάμουελ Μπέκετ αποχαιρέτησε την εφημερότητα του κόσμου μας, αυτή την ανυπέρβατη άβυσσο, όπως την είπε, για...
Τι γίνεται λοιπόν εδώ; Θα ήταν καλό αρχικά να καταπιαστούμε με δυο τουλάχιστον στιγμές της «φωτεινής» δυτικής μεταφυσικής και να προσπαθήσουμε να δούμε τι συμβαίνει...
Οι οφειλές της καβαφικής ποίησης στη λογοτεχνική παραγωγή των ελληνιστικών χρόνων, καθώς και σε εκείνη της ύστερης αρχαιότητας, είναι ένα θέμα που έχει επισημανθεί...
Ο Ρίτσος δεν γνώριζε ρωσικά, αν και είχε μάθει μόνος του μερικά αγγλικά και γαλλικά, και προπολεμικά λίγα γερμανικά. Οι μαρξιστικές του γνώσεις και οι αντιλήψεις του...
Συμπερασματικά, θα λέγαμε ότι η αίσθηση που αποκομίζουμε, καθώς κινούμαστε πάνω στην τροχιά της ανθρώπινης μοίρας, έτσι όπως αυτή μας δίνεται τόσο από την αισθητική...
Μέσα στην πρόσφατη αναθέρμανση του ενδιαφέροντος για την παλαιότερη λογοτεχνική παραγωγή, νομίζω πως αξίζει τον κόπο να ξαναγίνει γνωστή η άγνωστη πεζογράφος και θεατρική...
Στη μελέτη αυτή θα ακολουθήσουμε την πορεία δύο προσώπων του ατρειδικού μύθου στη νεότερη ελληνική δραματουργία: της Κλυταιμνήστρας και του Αγαμέμνονα, διότι αυτά...
«Την καρδιά μας ίσως ευφραίνει πιο πολύ η ελπίδα που τρέφουμε ταξιδεύοντας, παρά η άφιξη στον προορισμό», έλεγε ο Stevenson. Σίγουρα, το στοιχείο της προσδοκίας αποκτά βαρύνουσα...
Έτσι, η φιλολογική εργασία του Δημ. Χ. Σκλαβενίτη, προσλαμβάνεται ως σημαντικό έργο υποδομής για μια συνθετική πλέον θεώρηση γύρω από τον ποιητή και την εποχή του τις...
Ο ʼγγελος Σικελιανός υπήρξε ένας από τους κορυφαίους Έλληνες ποιητές όλων των εποχών. Ανήκει στους παγκόσμια μεγάλους δημιουργούς του αιώνα του, που ενσάρκωσαν με τον...
Αγαπημένοι μου, Με βαθιά συγκίνηση χαιρετίζω, πάνω στο χώμα που έπλασε τον ʼγγελο Σικελιανό, τους φίλους και μελετητές του έργου Του στη σημερινή Σύναξη που οργάνωσε...
Στις αρχές της δεκαετίας του 30 ο Antonio Gramsci σημείωνε, σε μια παρατήρηση που έχει περιληφθεί κι αυτή στα Τετράδια της φυλακής, ότι σε αντίθεση προς τους «οργανικούς διανοούμενους»,...
Ο Σικελιανός, πραγματικά, από την αρχαϊκή σκοπιά του προσλαμβάνει την εντύπωση του κόσμου με την αίσθηση του, σαν εικόνα. Και απ τη μετακλασική του εποπτεία τη φορτίζει...
Η πρόθεσή μου, όμως, ήταν άλλη: Να παρακολουθήσω εκ του σύνεγγυς και με τους νηφαλιότερους, αρχαίους βηματισμούς του Πλουτάρχου, πώς συγκροτείται και πώς, ενονόματι του...
Για έναν ποιητή μεγαλόπνοο, πληθωρικά αισιόδοξο και ακραία λυρικό, καθώς είναι ο ʼγγελος Σικελιανός, το να ισχυριστεί κανείς ότι ο θάνατος παίζει καθοριστικό ρόλο στο...
Έχει παρατηρηθεί πως στον Αλαφροΐσκιωτο δεν υπάρχει η αφηγηματική πλοκή και η λογική ακολουθία των γεγονότων. Θα μπορούσαμε ίσως να πούμε πως δεν υπάρχουν συμβάντα,...
Η ποίηση του Αγγέλου Σικελιανού εμφανίζει μια εντυπωσιακή ποικιλία μορφών και διακρίνεται από πρωτεϊκές μεταμορφώσεις και ρηξικέλευθες ρυθμικές αναζητήσεις. Στον...
Ω ασφοδελώνα κάθε σου / Κλαδί σα μια λαμπάδα / Που ανάβει φως για τους νεκρούς / Τους ήρωες, διάφανο κλαδί / Στον κάμπο τον βαθύφωτον, / Που δίνει λάδι στα βουνά / Και φέγγει...
Η σύνθεση «Μήτηρ Θεού», τελειωμένη στα 1917, είναι μέσα στη διαύγειά της ένα «σκοτεινό», δηλ. μη ευανάγνωστο ποίημα. Και γι αυτό ίσως μένει μέχρι σήμερα ουσιαστικά ανερμήνευτο....
Είναι γνωστό πως ανάμεσα στους μεγάλους νεοέλληνες ποιητές, ο Σικελιανός διακρίνεται για την οικείωσή του με τα θρησκευτικά κέντρα και τις μυστηριακές λατρείες της...
Το φθινόπωρο του 36 ο ʼγγελος Σικελιανός στέλνει στην Ιωάννα Τσάτσου, που βρίσκεται απομονωμένη στην Αίγινα μετά την επικράτηση του καθεστώτος της 4ης Αυγούστου, το...
Ο «Ηρακλής» αποτελεί ένα από τα εφτά ποιήματα της πρώτης από τις πέντε Συνειδήσεις του Σικελιανού, της Συνείδησης της γης μου (α' έκδοση 1915). Στην ποιητική αυτή σύνθεση...
Από τη σύμπτωση του ομιλητή με το συντακτικό υποκείμενο της πλειοψηφίας των κρίσιμων ρημάτων στους Ίμερους, καθίσταται εμφανές ότι το θέμα της συλλογής είναι αξεχώριστα...
Μια προσεκτική ανάγνωση της Σίβυλλας αποκαλύπτει ότι στην τραγωδία αυτή δεν έχουμε μόνο σκηνικές οδηγίες του τύπου «φεύγει ο τάδε», αλλά η αναχώρηση συνυφαίνεται με...
Η ανάγνωση αυτού τού τετραδίου με έπεισε πως βρισκόμουν μπροστά στο προσχέδιο ενός μεγαλόπνοου πεζού έργου, που ο Σικελιανός σκόπευε να συνθέσει a la maniere des mystiques francais....
Αφετηριακό προβληματισμό για τη θεωρητική προσέγγιση και ερμηνεία αυτής της πνευματικής διαδρομής αποτέλεσε το κατά πόσον η γλώσσα της φιλολογικής κριτικής και ανάλυσης...
Τη «γέφυρα» Ελλάδας-Αιγύπτου, για τη νεότερη εποχή, υπογραμμίζει και ο ιστορικός: «Η θάλασσα που χωρίζει τις δύο χώρες δεν υπήρξε στις σχέσεις τους φραγμός, αλλά κρίκος...
Η μελέτη αυτή είναι αναμφισβήτητα πρωτότυπη, αφού φέρνει στο φως όχι μόνον ανέκδοτο αλλά και άγνωστο ως τώρα κείμενο του Σικελιανού, με το οποίο φωτίζεται άγνωστη άλλοθεν...
Η επέτειος των είκοσι χρόνων από το θάνατο του Γιώργου Σεφέρη συμπίπτει με την επέτειο των εξήντα χρόνων από τη γέννηση του ως Ποιητή με την έκδοση της Στροφής. Είναι...
Είναι σε αυτό το απόσπασμα του ημερολογίου του που ο Γιώργος Σεφέρης, για πρώτη και μοναδική φορά, αναφέρεται στον Πόρο, στη Γαλήνη και στην Κίχλη, ο συσχετισμός των οποίων...
Πολύ σημαντικός για την κατανόηση της δομής του έργου και για την ουσιαστικότερη αποκωδικοποίηση των συμβολισμών του, είναι ο πίνακας με τις «μνήμες Dante» που είχε καταρτίσει...
Επειδή ένας πειστικός τρόπος επαληθεύσεως της γενικότερης ισχύος μιας μεθόδου είναι να την εφαρμόσει κανείς σε έναν χώρο διαφορετικό από τον αρχικό, προτίθεμαι εν...
Από το 1963 ως το 1987 δίδασκα νεοελληνική γλώσσα και λογοτεχνία στο Πανεπιστήμιο του Birmingham. Μια φοιτήτριά μας, η κ. Rowena Fowler, που σπούδαζε Αγγλική και Νεοελληνική Φιλολογία,...
Ο Σεφέρης δίνει δύο λόγους για τη δική του μετάφραση του Eliot. Ο πρώτος είναι ότι δεν διαθέτει άλλο τρόπο να εκφράσει τη συναισθηματική του αντίδραση προς τα ποιήματα...
Δεν ήταν να πεθάνω τότε ακόμα, / εκείνο το καλοκαίρι, εκείνο το φθινόπωρο, / που γύριζα τσακισμένος στους δρόμους, / μ ένα σκοπό εφιαλτικό διαρκώς στ αφτιά μου. / Δεν ήταν...
Αυτά τα δύο ποιητικά αποσπάσματα από τις συλλογές Το Χάραμα του μύθου και Ο Κίνδυνος πιστεύω πως διαγράφουν τις κυρίαρχες συντεταγμένες που καθορίζουν όχι μόνο το ποιητικό...
Θυμάμαι με ακρίβεια το πρώτο του μάθημα, γιατί δεν θα μπορούσα να μην το θυμάμαι. Ο Στεργιόπουλος όρισε πρώτα το πεδίο της μετρικής, χωρίς φιοριτούρες, καταλήγοντας με...
Είναι κάπως δύσκολο να μιλάει κανείς για τον εαυτό του, χωρίς τον κίνδυνο να παρεξηγηθεί. Εξ άλλου, καλύτερα από κάθε άλλη εξήγηση μάς εκφράζουν τα ίδια τα έργα μας. Αν...
Τα τρία συνολικά βιβλία που απαρτίζουν το πεζογραφικό έργο του Στεργιόπουλου φανερώνουν σχετικά σταθερή ενασχόληση με το είδος, μολονότι ο δημιουργός του δεν «φρόντισε»...
Η αμφισημία είναι ένα στοιχείο που έχει θεμελιώδη, συστατική σημασία για το έργο του Κώστα Στεργιόπουλου, το ποιητικό και το πεζογραφικό. Προεκτείνοντας μάλιστα τη...
Πίσω από τον αυστηρό επιστημονικό λόγο η προτίμησή του για ορισμένες αισθητικές μορφές και η πρόθεση του όχι μόνο να μελετηθεί ένα έργο, αλλά να αναβιώσει και ο άνθρωπος...
Ποιητής, πεζογράφος, κριτικός της λογοτεχνίας και καθηγητής Πανεπιστημίου της Νέας Ελληνικής Φιλολογίας, ο Κώστας Στεργιόπουλος γεννήθηκε στην Αθήνα στις 20 Μαΐου 1926....
Την ίδια ώρα / ο έξυπνος βιοτέχνης της Γεβάλ / άρχισε να φυλλολογεί / με τη μανία της περισυλλογής / φανταστικών αγαθών / στα μεσογειακά γεφύρια / της ανταλλαγής - / έτσι...
Ω δάκρυ μου σταμάτησε για λίγο / Στο κάτω μέρος του ματιού. / Διένυσες ολόκληρη την περιφέρεια / Της πίκρας./ Ώρα πια να κυλήσεις για την ζωή. / Για την ζωή εν γένει./ Όπως...
Να δούμε τι στίχους / θα μου φέρουν οι κόρες μου, / ακούω να μονολογεί / ο ταξιτζής όταν η πρωινή σελήνη / έδυε / πάνω από τη λεπταίσθητη ομίχλη / του κάμπου / με μια sui generis...
Με έναυσμα την παραπάνω ομολογία του Οδυσσέα Ελύτη θα δοκιμάσω την καταλληλότητα της έννοιας του ʼλλου ως εργαλείου προσέγγισης της ποίησής του, ιδιαίτερα στις συλλογές...
Είχα την εξαιρετική τύχη να γνωρίσω από κοντά και τους δύο ποιητές, αλλά και πολύ πριν, από τα νεανικά μου χρόνια, να ασχοληθώ με το έργο τους, μελετώντας και μεταφράζοντας...
Πάμε Σύμπαν > εισροές αισθημάτων, εκροές ιδεών, σχεδιάζω τις διαστημικές εκτάσεις, είναι προγονικές > είναι δισεκατομμύρια χρόνια* εκεί ο ρώσος αστρονόμος Σκλόβσκυ:...
Αγκαλιά η νύχτα / με το κερί κρυφοκοιμάται. / Αγυρτεία η συνάντησή της με το φεγγάρι. / Η εγκατάλειψη είναι που φέρνει τον πόνο! / Γράφω για κείνο το φεγγάρι / που δε φάνηκε...
Δεκατρία χρόνια εκεί μέσα σε γαλαρίες, να βγάζει κάρβουνο. Σύνορα Πολωνίας - Τσεχίας. Κανένας γνώριμός του. Και κατόπιν, πάνω στα δέκα χρόνια, έρχεται ένας με μια μεγάλη,...
(Βγαίνει ο ΔΙΚΑΣΤΗΣ και μαζί του άλλοι δυο, ο ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ και ο ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ, και κάθεται σε μια καρέκλα. Βγαίνουν ο ΓΕΡΟΣ και η ΜΑΡΙΑΝΑ, η γυναίκα του). ΜΑΡΙΑΝΑ: Επιτέλους,...
Η τελετουργία είναι συνθετική και κιναισθητική, εξ ου και η δύναμη που έχει να μας συγκινεί. Εμπλέκει όλες τις αισθήσεις μας την όραση, την ακοή, την οσμή, την αφή, και...
Οφείλω εκ προοιμίου να διευκρινίσω ότι με την εισήγησή μου δεν προτίθεμαι να εμπλακώ σε συζητήσεις για το μεγάλο και πολιτικά φορτισμένο ζήτημα των σχέσεων ποίησης...
Είναι σημαντικό να εκθέσουμε τα όποια στοιχεία διαθέτουμε σχετικά με τη στάση του Καζαντζάκη απέναντι στον Φασισμό και τον Ναζισμό στη δεκαετία του '30, ώστε να μπορέσουμε...
Αν εξαιρέσει κανείς δύο σύντομα διηγήματα που δημοσιεύτηκαν στα 1933-34 σε μυκονιάτικη εφημερίδα, η σταδιοδρομία της Αξιώτη αρχίζει με τρόπο κεραυνοβόλο με τη δημοσίευση...
Διαβάζοντας για πρώτη φορά το Λοιμό του Φραγκιά, ο αναγνώστης βυθίζεται σ έναν άλλο κόσμο, σε μια άλλη πραγματικότητα, σε μια άλλη διάσταση. Στον καινούργιο αυτό κόσμο,...
Το θεατρικό έργο σε τέσσερα μέρη του Ιάκωβου Καμπανέλλη Η αυλή των θαυμάτων, που παραστάθηκε για πρώτη φορά από το «Θέατρο Τέχνης» τη θεατρική περίοδο 1957-1958, σε σκηνοθεσία...
Είναι γνωστό πως ο Χριστόφορος Μηλιώνης εκτός από ένας σημαντικός μεταπολεμικός πεζογράφος είναι και ένας «προσεκτικός φιλόλογος», ένας έγκυρος κριτικός μελετητής...
Επομένως, ό,τι επιχειρείται στο περιορισμένο πλαίσιο αυτής της εργασίας είναι μια πρώτη συνοπτική παρουσίαση και ανίχνευση της λογοτεχνικής κριτικής του Αιμ. Χουρμούζιου,...
Όσο απίθανο κι αν φαίνεται το παραπάνω σενάριο, δεν είναι καθόλου απίθανο το γεγονός να υπάρξει ενεργειακή ή περιβαλλοντική κρίση καταστροφικών διαστάσεων, όπως μας...
Είχα την τύχη να μου ζητηθεί να μεταφράσω τη συλλογή διηγημάτων με τίτλο Καλαμάς κι Αχέροντας του Χριστόφορου Μηλιώνη, και λέω τύχη, επειδή νιώθω πως μπορώ να διεκδικήσω...
Η κ. Αλεξίου είναι από εκείνους που διόλου δεν συμπαθούν τις εύκολες και αβασάνιστες αποφάνσεις υπέρ της ελληνικής διαχρονικής συνέχειας. Κι αυτό όχι γιατί είναι ένας...
Το πλούσιο αυτό λαογραφικό έργο ανιχνεύει τις σχέσεις Ιατρικής και Λαογραφίας, συνδυάζει την ιατρική γνώση με τη λαογραφική αναζήτηση και αξιοποιεί τις σχετικές λαογραφικές...
Το νέο βιβλίο του Θόδωρου Γράμματα για το ελληνικό θέατρο στον 20ό αιώνα αποτελεί το αποκορύφωμα των ερευνητικών αναζητήσεων μιας σχεδόν εικοσιπενταετίας. Το δίτομο...
Η εργασία του Γράμματα χαρακτηρίζεται από μεθοδολογική πρωτοτυπία και αναλυτική τόλμη. Οι κατηγοριοποιήσεις ξεφεύγουν από τις σχηματικές και μηχανιστικές προσεγγίσεις...
Χαρακτηριστικό στο μοντέλο του Θ. Γράμματα είναι το θεματικό πρίσμα μελέτης και όχι η γραμμική πραγματεία, που θα του επέβαλλε να προσλάβει τα γεγονότα στη χρονική τους...
Τι είναι όμως το θέατρο για τον Θόδωρο Γράμματα; Πριν από μερικά χρόνια οι λιγοστές θεατρικές μελέτες είχαν σαν αντικείμενο τη θεατρική λογοτεχνία. Το θεατρικό κείμενο...
Κάποτε, ο Γιάννης Σιδερής πρώτος τη τάξει μετά τον Λάσκαρη ιστορικός του θεάτρου μας, που τον είχα δάσκαλο στο «Θεατρικό Σπουδαστήρι» του Ρώτα και στο «Αθήναιον» του...
Αν η λογοτεχνία έχει ως κύρια αποστολή την αισθητική απόλαυση και την τέρψη του αναγνώστη, όπως πιστεύουν πολλοί, τότε Το στρατόπεδο του Γιάννη Φίλη θα μπορούσε αυτόματα...
Στις 27 του Φλεβάρη του 1943 πέθανε ο Ποιητής που, για περισσότερο από μισό αιώνα, εξέφρασε στη χώρα μας τα ατομικά, τα εθνικά και τα πανανθρώπινα ιδανικά του καιρού του....
Κύριο μέλημα του ποιητή ήταν να αναδείξει, να συνθέσει και να μεταδώσει στις νέες γενιές σε συνδυασμό πάντα κι όχι σε αντιπαράθεση προς τις πολιτισμικές κατακτήσεις...
Ίσως μπορώ να μνημονεύσω εδώ κι ένα ακόμα μαγικό πράγμα, που όμως δεν προέρχεται από τον κόσμο της λαϊκής παράδοσης, αλλ απευθείας από την έμπνευση του ποιητή· εννοώ...
αρ όλη τη ρομαντική έξαρση του ατομισμού, ιδιαίτερα αισθητή στην αντίληψη τους για το ρόλο του δημιουργού, και οι δύο ποιητές νιώθουν και εκφράζουν την ανθρώπινη κοινότητα....
Σαν ένα από τα πιο παλιά είδη της εφαρμοσμένης κριτικής της λογοτεχνίας θεωρείται η ηθικιστική κριτική. Θεμελιώδες κριτήριο της ηθικιστικής κριτικής είναι ο βαθμός...
Σ ένα εκτενές μελέτημα, το 1995, για το ηθογραφικό διήγημα «Θάνατος παλληκαριού» του Κωστή Παλαμά (1892), που αποτελεί χωρίς αμφιβολία το αποκορύφωμα και το αριστούργημα...
Όσοι επιχείρησαν να απαντήσουν στο φαινομενικά απλό ερώτημα «ποια είναι η ειδολογική ταυτότητα της σάτιρας» βρέθηκαν μπροστά σε μια εξαιρετικά ρευστή κατάσταση πραγμάτων,...
Τα σαράντα τέσσερα Σατιρικά Γυμνάσματα (στο εξής: ΣΓ΄) εκδίδονται το 1912, ως παράρτημα της συλλογής Οι καημοί της Λιμνοθάλασσας. Τα είκοσι της «πρώτης σειράς» έχουν πρωτοδημοσιευθεί...
Σημασιοδοτείται ασφαλώς εδώ ένα ταξίδι και μια αναζήτηση. Η αναζήτηση, για να θυμηθούμε τον Greimas, είναι ο εικονικός όρος που ορίζει και την ένταση ανάμεσα στο υποκείμενο...
Η περιγραφή της εξέλιξης των μορφών της παλαμικής ποίησης από τον Λίνο Πολίτη, το 1943, ήταν διεξοδική, όχι όμως και πλήρης. Κρινόμενη από την απόσταση των 60 χρόνων, η μελέτη...
Υπαινίχθηκε κάποτε χαρακτηριστικά ο Πωλ Βαλερύ πως προϋπόθεση για να ορίσει κανείς την έννοια ρομαντισμός είναι η απώλεια οιουδήποτε αισθήματος ακριβείας. Το εύρος,...
Τα Γράμματα στη Ραχήλ είναι 254 επιστολές, σημειώματα, επισκεπτήρια, αφιερώσεις και ένθετα ποιήματα που ο Παλαμάς στέλνει στην Ελένη Κορτζά από το 1922 έως το 1930. Η τελευταία...
Οι όροι ρομαντικός και ρομαντισμός· εμφανίζονται με εξαιρετικά υψηλή συχνότητα στο κριτικό έργο του Κωστή Παλαμά, υποσκελίζοντας άλλους βασικούς όρους της λογοτεχνικής...
Η δική μας υπόθεση εργασίας, που όπως γίνεται φανερό οφείλει τη διατύπωσή της στην προμνημονευθείσα μελέτη, θεωρεί ότι η θεατρική κριτική του Παλαμά διανύει την πορεία...
Η προσωπική σχέση Σικελιανού - Παλαμά χρήζει ιδιαίτερης μελέτης η οποία όμως εντάσσεται στο πλαίσιο άλλης επιστήμης. ʼλλωστε ορισμένα πράγματα έχω θίξει κατά καιρούς....
Ο σκοπός μου, στην εισήγηση αυτή, είναι να δείξω ότι τα ερωτήματα του παντοτινού ανθρώπου, και οι έγνοιες και οι φανατισμοί του πολίτη, που εξέφρασε στην ποίηση του ο...
Η γλώσσα του Κωστή Παλαμά, η οποία από μόνη της συγκροτεί ένα αυτόνομο Λεξικό της Νεοελληνικής, έχει μελετηθεί σε ορισμένες γενικές και επιμέρους πτυχές της, δεν υπάρχουν...
Τα Χρόνια μου και τα Χαρτιά μου αποτελούν μια ιδιαίτερη μορφή αυτοβιογραφίας. Αν εξαιρέσουμε τα τρία πρώτα συστηματικά κεφάλαια (1913), τα υπόλοιπα είναι αυτόνομα αυτοβιογραφικά...
Στην παρούσα εργασία θα επιχειρήσουμε να σκιαγραφήσουμε σε αδρές γραμμές όχι πάντως εξαντλητικά ορισμένες κομβικές θέσεις του Παλαμά για τη φύση και τη λειτουργία...
Με δεδομένο το έντονο ενδιαφέρον μας για το ποιητικό έργο του Κωστή Παλαμά, αποφασίσαμε να μελετήσουμε διεξοδικά το γλωσσικό φαινόμενο της μεταφοράς στη σημασιολογική...
Η έμφαση πάντως που και στα δύο κείμενα δίνεται στην ιδέα του κοσμοπολιτισμού δεν εξυπονοεί και μια κατ ανάγκην απομάκρυνση από το πατριωτικό ιδανικό. Αν για τους ρομαντικούς...
Χρησιμοποιώντας τον τίτλο ενός δοκιμίου του Θεοτοκά επιζητώ την ανάκληση ενός συνειρμού σχετικού με την ανάγκη μιας ανανεωτικής αποστολής και συμβολής της γενιάς...
Αντιπροσωπευτική είναι η περίπτωση της Εξορίας, έργο στο οποίο η πρόσφατη μεταπολεμική και μετεμφυλιακή ιστορία της νεότερης Ελλάδας ζωντανεύει παραστατικά. Αλλά...
Ο Παύλος Μάτεσις ανήκει αναμφίβολα στους κορυφαίους νεοέλληνες θεατρικούς συγγραφείς, με εξίσου αξιοθαύμαστη προσφορά στο χώρο του μυθιστορήματος, του διηγήματος...
Κάθε μυθιστόρημα του Μάτεσι κινείται σε διαφορετικό κλίμα παρά τα κάποια βασικά χαρακτηριστικά τόσο σε επίπεδο εννοιών όσο και σε επίπεδο γλωσσικής έκφρασης. Έτσι...
Δεν δηλώνω πώς αυτά πού είπα είναι ή αλήθεια: είναι μόνο η αλήθεια μου. Το γράψιμο είναι ίσως μία αυταπάτη αναστάσεως. Απόπειρα να παραμείνει δίπλα μας το απόν. Επειδή...
Στον Παλαιό των Ημερών η γλώσσα και η φωνή των ηρώων ακούγονται συνεχώς και προσδιορίζουν τα όρια της πραγματικότητας και της ανατρεπτικής γιορτής που προκαλεί το θαύμα....
Ταξιδεύουν τα σύννεφα, τρέχουν, / τρίβονται το ένα με τ άλλο, ζεσταίνονται, / το δάκρυ τους πέφτει βροχή. / Φεύγουν, χωρίζουν, / τότε κρυώνουν· / χιόνι το κλάμα τους. / Πότε...
Δωδεκαετής στο βωμό / θα σηκώσει το σταυρό του μαρτυρίου του / και θ ανεβεί τον ατέλειωτο δρόμο / για το Γολγοθά του / ξεχασμένος από δικαίους και αδίκους / κρεμάμενος...
Λουζόμουν στον Αχέροντα / και πρόφερα τ όνομά σου Κόρη. / Σ είδα μπροστά μου / και γέμισε με ευωδιά ο αγέρας. / Με την επίκληση του ονόματός σου / έγινες εικόνα Περσεφόνη....
Εσύ έχεις πλούσιες γνώσεις / κι εγώ ταραγμένα, καυτά βιώματα. / ʼραγε ποιος από τους δυο είναι πιο / δυστυχισμένος; / Όμως αν μου λεγαν να τ ανταλλάξουμε / δεν θα δεχόμουν...
Κάθεται, εκεί, και χαίρεται κι από τον ήχο του νερού, σαν μια επαναλαμβανόμενη νότα, αλλά που της θυμίζει, ακόμη, περασμένους κι εγκάρδιους καιρούς. Τότε που έπλενε τα...
ʼνοιξε την πόρτα του λουτρού. Το φως της μέρας έμπαινε χαρμόσυνο μέσ απ το κρύσταλλο του φεγγίτη Έβαλε το χέρι πάνω στις φέτες· η θέρμανση δούλευε κανονικά. ʼρχισε...
Μέσα σ ένα κόσμο που κυριαρχεί ο τεχνικός πολιτισμός, ο άνθρωπος ζώντας στο απόλυτο υπαρξιακό σκοτάδι ψάχνει ψηλαφώντας γύρω του τον συνάνθρωπο. ʼλλοτε τον βρίσκει...
Ο Κινγκ θέλει να δει. Κι έχει τη γενναιότητα να το κάνει. «Όταν τα κέρδη από τις μηχανές και τα κομπιούτερ θεωρούνται πιο σημαντικά από τους ανθρώπους, η γιγαντιαία τριάδα...
Ο θρύλος της Ηρωδιάδας και της κόρης της Σαλώμης γνώρισε στη Γαλλία, κατά τη διάρκεια του δεύτερου μισού του 19ου αιώνα, σημαντική επιτυχία. ʼσκησε μία τέτοια γοητεία...
Στις Ερωτευμένες Γυναίκες, ο Λόρενς αξιοποιεί μυθιστορηματικά τον μύθο του ανδρόγυνου και την έννοια του έρωτα στο Συμπόσιο. Επισημαίνεται επίσης η έννοια του «αρσενικού...
Αναμφίβολα λοιπόν μία από τις βασικές φιλοδοξίες της παρούσας εργασίας είναι η ανάδειξη της επικαιρότητας της σκέψης του Herbert Marcuse καθώς και των επιρροών που αυτή δημιουργεί...
Τους Ποντίους και τις καρποφόρες πολιτιστικές τους συσπειρώσεις πρωτογνώρισα «από τα μέσα», στα φοιτητικά χρόνια, από έναν καλό φίλο, δικηγόρο σήμερα στη Θεσσαλονίκη....
Όταν αρχίζει το έργο, ήδη η μοίρα, η «Σκοτεινή μοίρα» έχει ολοκληρώσει το πικρό υφάδι του δικού της έργου: Έρημο, εγκαταλειμμένο από το βλέμμα ενός άφιλου θεού, χωριό,...
Αυτές οι σκέψεις μάς γεννιούνται καθώς διαβάζουμε το βιβλίο του Ζακ Λακαρριέρ Λευκωσία: Η Νεκρή Ζώνη, που μόλις κυκλοφόρησε, σε ωραία μετάφραση της Βούλας Λούβρου, από...
Ένας τόμος εξακοσίων σελίδων κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Χατζηνικολή, με τα φιλοσοφικά κείμενα της διακεκριμένης Αγγλίδας μυθιστοριογράφου Iris Murdoch με τίτλο...
Ολόγυρα στη δροσερή της κρήνη / των μαγεμένων οι ολοφυρμοί ποτίζουν / λουλούδια που φυτρώνουν στην οδύνη. / Τα πέταλά τους είναι δόντια πορφυρά, / λόγχες που τ άψυχα κορμιά...
Όταν ο έρωτας περνάει στο περιθώριο / Κι η αλλοτινή η λάμψη ξεθωριάζει, / Όταν στου θρίλερ το σασπένς μπαίνει ένα όριο / Και το ξενύχτι στα πολύβουα μπαρ τρομάζει, / Όταν...
όταν τα φίδια παζαρεύουν για να μπορούν να ελίσσονται / κι ο ήλιος κάνει απεργία για να βγάλει το ψωμί του / όταν τ αγκάθια βλέπουν τα τριαντάφυλλα με φόβο / και τα ουράνια...
Τα χέρια μου είναι πολύ κουρασμένα / από βαριά σφυριά / που δεν σήκωσαν. / Τα μάτια μου είναι πολύ κουρασμένα / από μακρινούς ορίζοντες που δεν είδαν. / Η καρδιά μου είναι...
Η λανθασμένη πίστη, ο αλάνθαστος πόθος / τη δημιούργησαν, / κτίσμα χωρίς θεμέλια, πλωτό / ανάμεσα στη γη και στην ελπίδα / και παρ όλα αυτά εκεί είναι / το σπίτι μου.
Εμείς τα εξώγαμα παιδιά της ελευθερίας, / Εμείς οι πεπτωκότες άγγελοι με σπασμένα φτερά, / είμασταν οι λοστρόμοι της καταραμένης φρεγάτας, / καταδικασμένης να πλέει...
Και λένε Δούρειος Ίππος γκρέμισε της πόλης τα τείχη. / Ο Πρίαμος καλπάζει να εξαγοράσει τη σορό του Έκτορα. / Ξέρω ο Πρίαμος θα θέλει να εξαγοράσει τον χρόνο / που γκρέμιζε...
Μιλούν Αισθάνεσαι πως ό,τι κάνουν είναι ένας κόσμος από σκιές. Μιαν άχνα αδειοσύνης, ήττας αφήνουν γύρω· ακόμη και το σπίτι τους, ο κήπος, όλα εδώ. Κι έχουν τον Αλφ, την...
Ξύπνησα αλαφιασμένη κι έριξα λίγο νερό στο πρόσωπο μου. Ευθύς θυμήθηκα το φίδι το Ιερό με το ασημένιο πουκάμισο. Θυμήθηκα τον πανάρχαιο χρησμό πως, σαν ξυπνήσει από τη...
ΚΥΡΙΟΣ: Όπου να ναι θα με πάρει. Θα πάει σήμερα με τη γυναίκα και την κόρη του στην ταβέρνα. Κάθε Σάββατο πάνε το χουν καθιερώσει. Τώρα είναι στο σπίτι και ετοιμάζονται....
Εδώ δίνεται στη δημοσιότητα το τρίπρακτο Η Πολιτική που σκοτώνει, χειρόγραφο του οποίου βρέθηκε στο ιδιωτικό αρχείο του Περικλή Ηλ. Βουτιερίδη. Το χειρόγραφο απαρτίζεται...
Η συγγραφική καριέρα του Σάμουελ Μπέκετ αρχίζει το 1929, με ποίηση, μυθιστορήματα, δοκίμια, νουβέλες. Μόλις στα τέλη της δεκαετίας του 40, ο ποιητής θα προσεγγίσει το θέατρο....
Ο πολυσχιδής Μπέκετ, δεδομένου ότι δεν υπήρξε τομέας της τέχνης που να μην τον απασχολήσει, δικαιούται απόλυτα τον τίτλο του δημιουργού, αφού το έργο του διακρίνεται...
Με τον ίδιο τρόπο λοιπόν που τα αποσπάσματα των ισχυρισμών του συγγραφέα από τα «κριτικά» του κείμενα δεν σημαίνουν απαραίτητα την πράξη του και η γλώσσα του Beckett δεν...
Το παρόν κείμενο έχει στόχο να φωτίσει και να συσχετίσει τις ιδεολογικές και αισθητικές παραμέτρους που συνέβαλαν στην τροποποίηση του λογοτεχνικού πρωτότυπου κατά...
Το «αθηναϊκό» μυθιστόρημα του Κωνσταντίνου Χρηστομάνου Η κερένια κούκλα αποτελεί ένα σημαντικό γεγονός στη νεοελληνική λογοτεχνία. Δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στην...
Η αφηγηματική παραγωγή του Κ. Θεοτόκη όπως και του Μ. Καραγάτση συνδέεται με μεταβατικές περιόδους της νεοελληνικής πεζογραφίας. Το πεζογραφικό έργο του πρώτου σηματοδοτεί...
Συνιστώντας η πόρνη μία αναπαράσταση στην οποία επενδύονται οι ιδεολογικές θέσεις του αφηγητή, εμφανίζεται σαν ένα χαρακτηριστικό δείγμα «χαμένου κορμιού» μέσω ενός...
Μια απόλυτα προσωπική γραφή έχει διαμορφώσει ο ποιητής Γιάννης Κοντός, και με την τελευταία του ποιητική συλλογή Η υποτείνουσα της σελήνης, μας πείθει πως αυτός ο προσωπικός...
Στο βιβλίο του ο Κωνσταντίνος Δ. Μαλαφάντης, Επίκουρος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών, μας εισάγει στην «Παιδαγωγική της λογοτεχνίας», ένα σχετικά νέο κλάδο της...
Δεν είχα καν προσέξει πως οι μαύρες κάμπιες είχαν κατεβεί στα χέρια της / κοίταξα τη λευκή γραμμή ανάμεσα στις ωμοπλάτες. / Το γυαλιστερό μαχαίρι εκεί θα καρφωνόταν, όχι...
Στολίδι της Αθήνας παραπεταμένο / εδώ στα χαμηλά το Δημαρχείο της, ποιος / να το προσέξει / περνούν αδιάφοροι διαβάτες, βιαστικοί / κρυώνουν μες στις έγνοιες τους, ψυχρό...
Τα μαλακά σκοτάδια Τα μαλακά σκοτάδια / Μπροστά μου ακούω αρχαίο βηματισμό / αρχαίο κορυδαλλό χρησμοδότη χρησμοτελεστή* / Ο ποιητής, Πυθία που αντιστρέφει τα συμφραζόμενα:...
Περπατούν τα παιδιά με την μητέρα τους. Στον δρόμο που φέρνει στους γονείς της. Είναι έξω από την πόλη το σπίτι. Τι φεγγερή μέρα! ʼνοιξη. Δίπλα, απ τις παρυφές του απόμερου...
Παρκάρησε λοξά, παίρνοντας το απόφαση. Οι φίλοι κατεβήκανε κι εκείνος ανίχνευσε τις πόρτες που τις παράταγαν συνήθως ανοιχτές. Αφού κλείδωσε, έφερε μια γυροβολιά στ...
Πάντα φοβόμουν τη θάλασσα. Όταν είμαι πάνω σε πλεούμενο η καρδιά μου πάντα σφίγγεται. Λιγάκι. Σαν τώρα. Το καΐκι μπρουμυτίζει και σηκώνεται αργόσυρτα. Δεν με γελάνε τα...
Δεν καταλαβαίνω γιατί πρέπει να μεγαλώσω αφού δεν έχει πολύ πλάκα. Κατουράω ακόμα το στρώμα, άρα δεν μεγάλωσα ακόμη. Το φροντίζω πίνοντας πολύ νερό ή χυμούς το βράδυ....
Δεν είσαι καλά! Μία φορά την πατήσαμε. Υποτίθεται ότι από τα λάθη μαθαίνουμε. Από εδώ και στο εξής πάντα κατά τη σεξουαλική πράξη θα παίρνουμε προφυλάξεις. Δεν λες που...
Σταθήκαμε λίγο εδώ. Με φούστες φουσκωμένες απ την άνοιξη του 68 χορέψαμε γιάνκα. Κουνώντας τα χέρια σαν τις αρχαίες στις επιδείξεις του καλοκαιριού. Ύστερα μαζευτήκαμε....
Τελικά θεωρώ πάντα σωστή τη γενική παρατήρησή μου, που βγαίνει από τη μελέτη του έργου και της δράσης του Ψυχάρη: παρατήρηση στην οποία καταλήγω στην προδημοσίευση του...
Παρά το γεγονός ότι η επτανησιακή ποίηση του 19ου αιώνα, και ιδίως το έργο των σημαντικότερων εκπροσώπων της, του Σολωμού και του Κάλβου, αποτελούν μια από τις περισσότερο...
Αλλά τελειώνοντας ας παρακολουθήσουμε τις μυστικές εκείνες και γόνιμες διαδρομές, που διανοίγονται για χρόνια, συχνά ανεπαίσθητα, μέσα στο έργο. Ας ξεκινήσουμε με μια...
Οι μνήμες που ήθελα να καταθέσω στο Συνέδριο, αφιερωμένο στον Μάρκο Αυγέρη, δεν αφορούν μόνο εκείνον, αλλά και τους ανθρώπους, μέσω των οποίων τον γνώρισα, μια από τις...
Δεν θέλω να παραβλέψω αυτά και άλλα ελαττώματα· ωστόσο, νομίζω ότι η τραγωδία Καποδίστριας αξίζει να κατέχει μια σημαντική θέση στα άπαντα του Καζαντζάκη, λόγω των πλεονεκτημάτων...
Χρησιμοποιώντας μικρά σπαράγματα, στιγμές, από την προσωπική ιστορία των προσώπων, η Λούλα Αναγνωστάκη συνθέτει τη σύγχρονη ιστορία του τόπου. Αυτή η αναγωγή του ελάχιστου...
Το Μυθιστόρημα της κυρίας Έρσης του Ν.Γ. Πεντζίκη δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά το 1966. Οι δημοσιεύσεις που γνώρισε έκτοτε, αν και διαθέτουν μια κανονικότητα που θα μπορούσε...
Ο Ιάγος του Πολίτη, το σκηνικό αποτέλεσμα μιας μακρόχρονης νοητικής επεξεργασίας, είναι μια νέα και τολμηρή σκηνοθετική πρόταση, η οποία ανατρέπει και υπερβαίνει τα...
Η εργασία που ακολουθεί αποτελεί μια απόπειρα εξερεύνησης του μανιεριστικού ύφους του Λουίτζι Γκρότο, του κατεξοχήν μανιεριστή Ιταλού συγγραφέα. Ο Γκρότο δεν είναι...
Η εργασία αυτή δεν αναφέρεται βέβαια στο σύνολο του, σχετικού με τη Mary Poppins, έργου της Travers, η οποία υπήρξε προσωπικότητα πολυδιάστατη είχε μελετήσει σε βάθος μύθους,...
«Όχι Ποίηση μετά το ʼουσβιτς!», αναφώνησε με τη συνείδηση θρύψαλα ο Αντόρνο. Κι όμως ο Πάουλ Τσέλαν, ο Μπάμπελ, ακόμα κι η Τσβιτάεβα κι ο Μαγιακόβσκι, ποιητές θύματα του...
Από τα παραπάνω καθίσταται εμφανές ότι οι κριτικοί της μεταστρουκτουραλιστικής περιόδου δίνουν προτεραιότητα στο αλληγορικό σχήμα λόγου έναντι του συμβόλου γιατί...
Ο Κυριάκος Χαραλαμπίδης με το βιβλίο αυτό κατόρθωσε (πρακτικά και θεωρητικά) να συνδέσει την ποίηση με τη λαϊκή και ιστορική της αφετηρία και να σκιαγραφήσει το μέγεθος...
Ο Αξελός εξετάζει τα πρώτα χρόνια της δράσης του Ρήγα, με στόχο να επισημανθούν τα στοιχεία εκείνα που επέδρασαν στη διαμόρφωση της πρώιμης πολιτικοθεωρητικής προβληματικής...
Το βιβλίο του Λουκά Αξελού, Ρήγας Βελεστινλής. Σταθμοί και Όρια στην Διαμόρφωση της Εθνικής και Κοινωνικής Συνείδησης στην Ελλάδα, είναι έργο ζωής, αγάπης και μόχθου,...
Ο Θόδωρος Γραμματάς, καθηγητής θεατρολογίας στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Αθηνών, είναι ένας πολυγραφότατος ερευνητής και μελετητής...
Εκπροσωπώντας μία συγκεκριμένη θεραπευτική σχολή, αυτή της Υπαρξιακής Ψυχοθεραπείας, ο Δήμιος του Έρωτα σίγουρα δεν αντλεί την αξία του από το γεγονός ότι αποτελεί...
Σας αγαπούσα: κι η αγάπη μου, ποιος ξέρει, / Μέσ στην καρδιά μου ίσως δεν έχει μαραθεί. / Μα αυτό άλλη στενοχώρια ας μη σας φέρει. / Δεν θέλω τίποτε να σας λυπεί. / Σας αγαπούσα...
Σωπάστε, βόησε ο πιστός, αυτά σε χίλια, / κάνε σε δυο, σε τρεις χιλιάδες χρόνια,/ θαν είναι παρελθόν και τι τα συζητάμε. / Ο κόσμος είναι ανάπειρος και άπειρος, / έχει μιαν...
Μονάχα με πολλές στροφές και ελιγμούς / ξεπερνιέται ο ρυθμικός ο λόγος. / Η τάξις, ο κανών και η μορφή επίσης. / Να είμαστε ευέλικτοι ή / «ίσιες οι στροφές» όπως μου έλεγαν...
Και άνθρωπος κανείς δεν θέλει πλέον / Να τόνε πάρει ο βοριάς. / Μόνον εκείνος που χε γευτεί / Κρυφών ερώτων την τραχεία ηδονή / Δεν δίστασε / Κι αφέθηκε αμελώς στο πέρασμά...
Την τελευταία φορά που είδα την Ανθή ήταν στα βαφτίσια της κόρης μου. Ψηλή, παχουλή ίσως τα ψυχοφάρμακα έπαιξαν εδώ κάποιο ρόλο, πληθωρική, αναπάντεχα ζωηρή, η βροντερή...
Έφυγαν ξαφνικά όπως ήρθαν. Είχε βρέξει αρκετά και ο δρόμος γυάλιζε από τα φώτα της νύχτας. Το κεφάλι μου βούιζε και μου φαινόταν αδύνατον να καταφέρω να σηκωθώ. Προσπάθησα...
Την Εύα Βλάμη, συγγραφέα της μεταπολεμικής περιόδου, δε θα την κατέτασσε κανείς εύκολα στους ιδιαίτερα παραγωγικούς δημιουργούς, αλλά εξίσου δύσκολα θα την απέκλειε...
Τραπεζαρία νησιώτικου σπιτιού. Δεξιά δίφυλλη πόρτα, με χαρακτηριστικό μικρό πόμολο (¦) και κρύσταλλα στο πάνω μέρος· αφήνει να φαίνεται, όταν ανοίγει, διάδρομος. Αριστερά...
Γεννιέται στον Πειραιά η Εύα (Ευανθία) Βλάμη, δεύτερη κόρη του Γαλαξιδιώτη Νικολάου Βλάμη και της Μαρίας Βλάμη, το γένος Ζαχαρία. Προηγείται, κατά διετία περίπου, η αδελφή...
Οι Ακυβέρνητες Πολιτείες του Στρατή Τσίρκα είναι το μυθιστορηματικό κάτοπτρο αυτού του «Καθεστώτος». Δεν ακυρώνει, ωστόσο, την ελπίδα για την έλευση της λυτρωτικής...
Τα όνειρα του Μάνου τα λέει ο ίδιος αναδρομικά. Τα όνειρα της Νάνσυ τα λέει εν μέρει και η ίδια καθώς συμβαίνουν. Τα όνειρα της Έμμης τα αναλαμβάνει κάποιος τρίτος αναδρομικά....
Πώς αποτιμάται τελικά το νόημα της ζωής που κρέμεται από μια κλωστή πάνω στην άβυσσο του θανάτου και ταυτόχρονα δέχεται τόσες επιθέσεις ευτελισμού; Και ο πρεσβύτερος,...
Από την Eroica στην Απασιονάτα, λοιπόν. Αν επέλεξα μουσικούς τίτλους για να προσδιορίσω την εποχή, είναι βέβαια για χάρη του τιμώμενου, του συνθέτη μας Νίκου Σαλκώτα. Ωστόσο,...
Από πού έρχονταν για να εκτελέσουν το καθήκον τους; Από τα βάθη της γης, αφού ήταν χθόνιες θεές. Το Ομηρικό επίθετο «στυγεραί» τις τοποθετεί στη Στύγα, πηγή που βρισκόταν...
Σταθερός κανόνας στη δραματοποίηση υψηλών ιδεών και ηρωικών στάσεων αποτελούσε για τους τραγικούς ποιητές να αντλούν τα θέματα των έργων τους από τη μυθολογική παράδοση....
Καμία ιδέα (καθρεφτίζοντας το παρόν και τις παραδόσεις της προγενέστερης εποχής) δεν κατέχει την «απόλυτη αλήθεια» και καμία θεωρία δεν προέρχεται από παρθενογένεση....
Το ενδιαφέρον στην περίπτωση του Ουίλιαμς είναι ποιοι «απονέμουν» την τιμωρία. Γιατί αυτοί οι Ελεγειακοί χαρακτήρες «του γένους των φυγάδων», καταρρακώνονται από σύμβολα...
Ερχόμενοι τώρα ακόμα πιο ειδικά στη μελέτη της επιστολικής πεζογραφίας του 20ού αιώνα, μπορούμε να δούμε τα πράγματα τόσο συγχρονικά όσο και διαχρονικά, σε σύγκριση...
Σήμερα τα Σκωτσέζικα ως γλώσσα της λογοτεχνίας γνωρίζουν μια ποικιλόμορφη άνθιση, με ποιητές και πεζογράφους όπως οι William McIlvanney, Liz Lochhead, Irvine Welsh (συγγραφέας του Trainspotting),...
Το βιβλίο του Θωμά Μανόπουλου είναι ταυτόχρονα ένα βαθιά πολιτικό κείμενο κι ένα τολμηρό μυθιστόρημα. Αντλεί τη θεματική του ύλη από την πιο καυτή πολιτική επικαιρότητα,...
Ας ήταν μια φορά μόνο στη ζωή μας να δούμε / το ξερό δέντρο ν ανθίζει. / Να περιπλανηθούμε στην κρυμμένη όψη του κόσμου. / Σε μέρη μακρινά που καμιά γεωγραφία / δεν τα έχει...
Συμμετείχα στην επανάσταση / των επιτάφιων λουλουδιών / για περισσότερη αθωότητα των κρίνων / των γαρύφαλλων και των λεμονανθών / για το άλικο αίμα των τριαντάφυλλων...
Ακόμα λίγο, πάμε κι ερχόμαστε στο συμπάντειο όλο, L2 σημείο Lagrange εκεί, και διαβάζει, κάποιος, εγώ, την >> «Οδυσσία» της φίλης ποιήτριας, ελισαβετιανής, ανάγνωση στο πριν...
Ο πωλητής σαν να μην κατάλαβε αμέσως την πρόκληση, συνέχισε να περιγράφει τη δική του κατάσταση. Μ έναν τρόπο, είν αλήθεια, που σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση, θα μπορούσε...
Η γυναίκα κρατάει το κλουβί με το καναρίνι, επάνω στα γόνατά της. Και το κοιτάζει με μιαν άπειρη λαχτάρα. Λέει: «Όπου κι αν πάμε, το έχουμε μαζί μας. Σε κανέναν δεν θα το...
Η σκηνή στο γραφείο ενός αστυνομικού τμήματος. Ένας ανθυπασπιστής της χωροφυλακής, με μια πελώρια μύτη, κι ένας χωροφύλακας άλλη αστεία περίπτωση βρίσκονται καθισμένοι,...
Η σκηνή στο γραφείο ενός αστυνομικού τμήματος. Ένας ανθυπασπιστής της χωροφυλακής, με μια πελώρια μύτη, κι ένας χωροφύλακας άλλη αστεία περίπτωση βρίσκονται καθισμένοι,...
Καθώς όταν έχει βρέξει εξακολουθητικά και το υνί του αλετριού μπαίνοντας και σκάβοντας βαθιά στη γη αραδιάζονται στις αυλακιές, λοξά, κομμάτια χώματος το ένα πλάι στο...
Πώς είναι τώρα δυνατόν να υποστηρίζεται η μεγάλη αξία της ερωτικής ποίησης του Θανάση Κωσταβάρα και να διακρίνεται ως υπέρτερη η απόκρημνα ερωτική του ποίηση τόσο πολύ...
Η θεματική του Κωσταβάρα στις Μεταμορφώσεις των κήπων περιστρέφεται γύρω από τρεις βασικούς άξονες: τον ιστορικο-ιδεολογικό προβληματισμό, την υπαρξιακή αναζήτηση...
Η Βιβλιογραφία της Γαλλίας ξεκίνησε να εκδίδεται το 1814. Κυκλοφορούσε αρχικά κάθε Σάββατο. Από το 1826 το έντυπο έγινε δισεβδομαδιαίο (κάθε Τετάρτη και Σάββατο). Παρουσίαζε...
Με απόλυτη φυσικότητα και σοφή συγκράτηση ο ζεστός, μεστός λόγος της Αλεξίου πλάθει την εικόνα μιας ανανεωμένης αφηγηματικής παράδοσης, εμφανίζοντας, αφομοιωμένα σε...
Η γλώσσα του Κοσμά Πολίτη είναι μαζί απλή και σύνθετη, δημοτική στερεή που δανείζεται κι απ την καθαρεύουσα. Χαρακτηριστικό είναι ότι δεν περιέχει καμιά από τις υπερβολές...
Και στο πεζογραφικό έργο του Γ. Χειμώνα γίνεται έκδηλο το ζωηρό ενδιαφέρον του για την τραγωδία. Τα περισσότερα έργα του δίνουν την εντύπωση δραμάτων χωρίς τελειωμό...
Ένα ενδιαφέρον θέμα στα μυθιστορήματα της Ρέας Γαλανάκη είναι η σημειωτική χρήση του χώρου και οι ποικίλες μεταμορφώσεις του, που επιδρούν καθοριστικά στην ταυτότητα...
Το ενδιαφέρον, λοιπόν, αυτών των εντύπων, στα οποία αδιαμφισβήτητα κατέχουν εξέχουσα θέση τα Ελεύθερα Γράμματα, έγκειται στην παρακολούθηση μέσα από τις σελίδες τους...
Το βιβλίο του Σάββα Πατσαλίδη, καθηγητή Θεατρολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και παραγωγικού συγγραφέα, είναι μια μελέτη των θεατρικών φαινομένων και τάσεων...
Στον τόμο Για το ιερό και το δράμα, ο συγγραφέας Ιωσήφ Βιβιλάκης έχει συγκεντρώσει είκοσι πέντε μελετήματα, αντικείμενα των ερευνών του των τελευταίων χρόνων, ορισμένα...
Οι τίτλοι των κεφαλαίων είναι ενδεικτικοί της διαλεκτικής πορείας της έρευνας του Μαργαρίτη Σαμαρά. Ξεκινά από τις μεγάλες επιστημονικές έννοιες και προχωρεί στο λογοτεχνικό...
Πρέπει να το δηλώσω εξαρχής: βρίσκω τα ποιήματα του Μανόλη Αναγνωστάκη εξαιρετικά δύσκολα. Δυσνόητα, με έναν ιδιαίτερο τρόπο. Όχι δυσνόητα, όπως τα ποιήματα των υπερρεαλιστών,...
Είτε ποίηση είτε κριτικό δοκίμιο άλλωστε ο Μανόλης Αναγνωστάκης είναι και τα δυο. Μ αυτό το διπλό πρόσωπο πρωτοφανερώθηκε στα γράμματά μας, σε νεανικά περιοδικά στα...
Μέσα σε αυτόν τον υπαρξιακό φόβο εναντίον του «τελειώματος», ακόμα και αν είναι θετικό το τελείωμα (η μάχη που κερδήθηκε) ή απλώς φυσιολογικό (τα παιδάκια που μεγάλωσαν),...
Νομίζω, κλείνοντας, πως δεν μένουν μεγάλες αμφιβολίες, πως το έργο του Καμπανέλλη βασίζεται εν μέρει στη σύλληψη και δραματουργική δομή του Μπλοκ C του Ηλία Βενέζη· μολοντούτο...
Ο όρος «πολιτική τριλογία», που χρησιμοποιείται εδώ, δεν είναι απλό προϊόν μιας συμψηφιστικής ενέργειας, που στεγάζει κάτω από τον ίδιο ειδολογικό χαρακτηρισμό τρία...
Το μυθολογικό και ιστορικό δράμα, και με τις δύο θεατρικές έννοιες της λέξης, έχει μακρά παράδοση τόσο στο παγκόσμιο όσο και στο ελληνικό θέατρο, ακόμα και το αρχαίο....
Μία προετοιμασμένη ανάγνωση του Στη Χώρα Ίψεν του Ιάκωβου Καμπανέλλη παρουσιάστηκε από το «Θέατρο των Μεταφραστών» (Translators Theatre) στο Λυρικό Θέατρο (Lyric Players Theatre) του...
Ως μια νέα διερεύνηση ορισμένων χαρακτήρων από τους Βρυκόλακες του Ίψεν το έργο του Καμπανέλλη είναι μια δουλειά που θα μαγνητίσει όλους αυτούς που θαυμάζουν τη γεμάτη...
Πολύ πριν τη γέννηση ή το θάνατο / Τ όνομά σου παράδερνε / σε χορό νεφελωμάτων. / Στο στροβίλισμα των ωκεανών / στέκεις επίθετο μιας λάμιας που βυζαίνει.
Η γραμμή των χειλιών σου με φέρνει./ Η γραμμή των φρυδιών σου με διώχνει./ Σ ακολουθώ/ και δεν ξέρω αν ζω/ και αν θέλω να ζω./ Σ ακολουθώ/ και μεθάω/ στην αιώρα των γραμμών...
Περπατούν οι φίλοι σιγοτραγουδώντας. Και μες στη ζάλη τους, την ευχάριστη, έχουν αφήσει πίσω τους τον μεθυσμένο Λάρυ να περπατάει νωχελικά στο πεζοδρόμιο. Και στον μπόγον...
Τη θεία Νίκη την είχε πάρει στους ώμους του ο «ερυθροπόταμος» και την είχε φέρει στο Θεαγένειο από την Θράκη. «Έχει προχωρημένο καρκίνο», τους είχαν πει. Σιωπή έπεσε...
Το Μετρό, για να επανέλθουμε στο βιβλίο, πρέπει να προσεχθεί. Η συνομιλία του με τον προαιώνιο και τον πανανθρώπινο μύθο, η συνέχεια της οποίας επιδιώκει να ξαναπιάσει...
Μιλάμε συνήθως για τις Ακυβέρνητες Πολιτείες με όρους ιστορίας και πολιτικής, βασιζόμενοι στις ποικίλες περικειμενικές μαρτυρίες που έχουν κατά καιρούς κατατεθεί...
Ένα απομεσήμερο, κατατοπιζόμενος από την εφημερίδα για νέες εκδόσεις, πληροφορούμουν ότι εντελώς πρόσφατα κυκλοφόρησε βιβλίο, μακαρίτη τώρα, εγκάρδιου φίλου από τα...
Είχα αρχίσει να τακτοποιώ τις μέρες μου / έβαλα λίγες στα παλιά ντουλάπια / λίγες στο συρτάρι με τις φωτογραφίες / λίγες κρέμασα στην παλιά κρεμάστρα / δίπλα σε κάτι ρούχα...
Μέσα εδώ είσαι καλά προφυλαγμένος / Από τον άστατο καιρό την άσωτη βροχή / Δυο μέρες και δυο νύχτες τώρα με γκρίζο / Ουρανό με σύννεφα καπνούς / Από άγριες μάχες.
Έτσι ευάλωτη / Το σούρουπο καλύπτει / με το βλέμμα του / την καταπονημένη / από τον Αυγουστιάτικο ήλιο / σκιά μας. / Ξερή έκταση, / που εκτείνεται κυματιστά / χωρίς να συγκρατεί...
Μεταμόρφωση πολεμική. / Θαβώρειο φως τεχνολογίας / της Χιροσίμα δεκακισχήλιο. /Απ την υπερκόσμια λάμψη / οι μαθητές έπεσαν / αλλά δεν εγέρθησαν ποτέ / όντες νεκροί.
Ποιος θα ρθει αυτόν το φάρο ν αντικρύσει / επάνω του τσακίζεται ο βοριάς / βαθειά σημάδια ο χρόνος του έχει αφήσει / κι όποιος πονά του λένε: [μη μιλάς]
Συνεχίζω εγώ. Φτάσαμε στη τηλεμεταφορά με μικρό-κομπιούτερ διακρίνισης, κάτι claytronics, το επίσης catoms, και όλα το πάνε ανασύνθεση, γνωρίσαμε τη χαοτική και Fraktals προσομοίωση,...
Ο γεννημένος συγγραφέας είναι πιο ευάλωτος στα γεγονότα, στη συγκίνηση, που τον περιβάλλουν. Είναι πιο ευαίσθητος στα ερεθίσματα των καιρών. Συλλαμβάνει με ανοικτές...
Τον «Πέτρο» (Δημήτρη Δεσποτίδη) τον γνώρισα το 1945 μετά από την τετράχρονη γερμανική κατοχή, στην απελευθέρωση. Τότε που η ελπίδα πήγαζε από κάθε σκέψη, κάθε ενέργεια,...
Σωπαίνει η νέα. Η πόρτα του μεγάλου σαλονιού ανοιχτή. Αντίκριζες έναν ουρανό διάφανο. Η νέα γυναίκα ως να χε συνεπαρθεί απ την απεραντοσύνη του γαλάζιου. Τίποτα δεν...
Ταυτόχρονα ο Ντανιέλ σηκώνεται και κατευθύνεται βιαστικά προς την κουζίνα, από την οποία επιστρέφει αμέσως με ένα μπουκάλι κρασί, με το οποίο γεμίζει πάλι το ποτήρι...
Ανάμεσα στις άπειρες Αντιγόνες που έχουν γραφτεί στους νεότερους καιρούς, μου έτυχε κι εμένα να γράψω τη δική μου Αντιγόνη. Ήταν μια μεγάλη περιπέτεια γραφής. Ήταν η...
Το ενδιαφέρον για την αναβίωση του αρχαιοελληνικού δράματος και για την εκ νέου επεξεργασία των μύθων του εκδηλώνεται ιδιαίτερα έντονα από την αναγεννησιακή περίοδο...
ʼραγε θα μπορούσαμε να πούμε ότι, εν γένει, οι δραματουργοί και οι συγγραφείς δεν ενδιαφέρονται για τον ήρωα μετά την ηρωική πράξη του; Νομίζω ότι και εξαιρέσεις υπάρχουν,...
Πηγή ανεξάντλητη γίνεται για τον Paul Claudel η κλασική Ελλάδα, όπως ανεξάντλητο είναι και το έργο του. Αντίθετα από άλλους λογοτέχνες της γενιάς του, ομολογεί ότι κατόρθωσε...
Ο τίτλος της εισήγησης παραφράζει ελαφρώς παρατήρηση του Τέλλου ʼγρα για τον Καβάφη για τον οποίο γράφει: «Ο Καβάφης απομένει ένας διψασμένος της λατρείας, δηλαδή του...
Αντικείμενο της παρούσας εισήγησης αποτελεί η πρώτη περίοδος του κριτικού έργου του Μάρκου Αυγέρη. Σε αυτή συγκαταλέγονται τα κείμενα λογοτεχνικής κριτικής που είχε...
«Η Ρυθμοανάλυση κατά τον Γκαστόν Μπασελάρ είναι τόσο μια κριτική επικεντρωμένη στη φαντασία και τους ρυθμούς της όσο και μια παιδαγωγική, που βοηθά τον αναγνώστη ποιημάτων...
Η νέα ποιητική συλλογή της Μαριάννας Ντελαμότ αποτελεί ένα εξαιρετικής σημασίας πνευματικό γεγονός το οποίο αξίζει να επισημανθεί για τρεις τουλάχιστο λόγους: Ο πρώτος...
Είναι η πορεία της Αθήνας μέσα στο χρόνο, η μακραίωνη διαδρομή της από την αυγή του μύθου, από το ξύπνημα της ανθρώπινης διάνοιας με το αναξαγόρειο «πάντα διεκόσμησε...
Γι αυτό το λόγο τα Θέματα Λογοτεχνίας αποφάσισαν από αυτόν το χρόνο να δημοσιεύουν τη σχετική πληροφόρηση μαζί με τις εισηγήσεις που γίνονται στην Τελετή Απονομής....
Γιατί μπορεί ο Νίκος Φωκάς να κρατήθηκε συνειδητά μακριά από την τύρβη του δημόσιου, λογοτεχνικού και άλλου χώρου, δεν έκλεισε όμως τα μάτια του σε αυτόν. Αντίθετα μάλιστα,...
Με την προτελευταία του συλλογή Σκοτεινές μπαλλάντες και άλλα ποιήματα (2001) ο Νάσος Βαγενάς φαινόταν να έχει φτάσει σε ένα εκφραστικό όριο, τόσο που αναρωτιόταν κανείς...
Ο Μάνος Ελευθερίου, πριν παραδώσει στο ελληνικό κοινό το πρώτο του μυθιστόρημα, το οποίο σήμερα βραβεύουμε με το Κρατικό Βραβείο, είχε ευδοκιμήσει στην ποίηση, στο διήγημα...
Οι χιλιάδες αναγνώστες που γνώρισαν τη Ρέα Γαλανάκη μέσα από τις μυθιστορηματικές συνθέσεις της ιστορικά μυθιστορήματα όπου οι ήρωες κινούνται περισσότερο στο περιθώριο...
Η Μαρία Κακαβούλια κατόρθωσε να κινηθεί με εξαιρετική επάρκεια σε δύσκολους θεωρητικούς τομείς, και με εξίσου μεγάλη οξυδέρκεια κατόρθωσε επίσης να εισχωρήσει σε ευαίσθητα...
Ένα βιβλίο καλογραμμένο, με τον συγγραφέα να συμπάσχει με τα ιστορούμενα, με έντονο τον πόνο των πραγμάτων, με έκδηλη την αγωνία του τρόπου με τον οποίο αυτά που έζησε...
Η Επιτροπή Βράβευσης Λογοτεχνικών Μεταφράσεων βράβευσε κατά πλειοψηφία τον ποιητή και μεταφραστή Φερεϊντούν Φαριάντ για την επιμελή επιλογή από το σύνολο του έργου...
Ο Λευτέρης Αναγνώστου δέσμιος, ίσως, του ονοματεπωνύμου του προτείνει μετά παρρησίας μιαν ελεύθερη ανάγνωση του πρωτότυπου στα μέτρα της ελληνίδος φωνής ( ανάγνωση...
Λυπάμαι, για τα περασμένα μου τα χρόνια / πού, πράγματα φθαρτά αγαπώντας, εσπατάλη-/ σα, δίχως να πετάξω, ενώ φτερά είχα, σε άλλη / χαρά χωρίς να μοιάσω, αλί!, σε πρότυπα...
Τον φέρνει ο νους μου να βαδίζει σκεφτικός Παχύ / στα πόδια του λιβάδι ασφόδελοι και τσή γαλήνης / βιολέττες Μόνο ή Δάφνη ήταν γι αυτόν Και αν τές συγκρίνεις, / ούτε...
Της νύχτας τα μυστήρια / ξεδιάλυμα δεν έχουν / σ αρχαία τελεστήρια / όσοι πιστοί προστρέχουν / όμως εκείνη αράγιστα / και πάντα ολοδικά της / ανέγγιχτα, εφτασφράγιστα...
Μια πόλη μες στο συρματόπλεγμα / τριάντα τόσα χρόνια, / η πόλη μου. / Πώς ν ανασάνει μες στον πνιγερό αγέρα; / Και πού ν απλώσει τα μαλλιά της να στεγνώσουν; / Τα βλέφαρα...
Συγκινημένος από τη μεγάλη της αθωότητα, την πίστη και την υπακοή της στην αγαπημένη της μητέρα, ο πατέρας της ξέσπασε σε δάκρυα στοργής και θλίψης, και δε βρήκε ποτέ...
Το μπαλέτο αποσκοπεί στην παρουσίαση του ταξιδιού δύο αδελφών από τις Νότιες Πολιτείες, οι οποίες θέλουν να κερδίσουν τα χρήματα που απαιτούνται για να χτιστεί ένα...
Στις 14 Αυγούστου 2006 συμπληρώθηκε μισός αιώνας από το θάνατο του Bertold Brecht (1898-1956). Ήταν ένας σχετικά πρόωρος θάνατος που συνέβη στο Ανατολικό Βερολίνο την, τότε, πρωτεύουσα...
Ο Μίρο Γκαβράν (1961) είναι ένας σύγχρονος συγγραφέας της Κροατίας, τα κείμενα του οποίου έχουν μεταφραστεί σε είκοσι γλώσσες. Περισσότεροι από ενάμισι εκατομμύριο θεατές...
Ο Κυριάκος Χαραλαμπίδης, γλωσσολάτρης και γλωσσοπλάστης ποιητής, φιλόλογος ποιητής, ένας από τους πολύ προικισμένους αποδέκτες της γλωσσικής σκυτάλης μετά τον Οδ....
«Τα δώδεκα κείμενα σ αυτό το βιβλίο γράφτηκαν πρόσφατα, έπειτα από μια μακριά περίοδο σιωπής, που οδήγησε σε μια ριζική αλλαγή κατεύθυνσης. Δεν μπορούν να ονομαστούν...
Δεν απουσιάζει φυσικά και η επικοινωνία της γραφής του Χειμώνα με αντιπροσωπευτικά δείγματα της ξένης λογοτεχνίας. Χαρακτηριστικός είναι ο διάλογος που συντελείται...
Η πρόθεση που διέπει την ανά χείρας μελέτη θα γίνει σαφέστερα αντιληπτή εάν ο ενικός και ο πληθυντικός στον ανωτέρω τίτλο εκληφθούν συμπληρωματικά. Με άλλα λόγια, σκοπός...
Τον ίδιο χρόνο, την ενημέρωση για το θεατρικό έργο του Σαρτρ, ενόψει μάλιστα της πρώτης σκηνικής εμφάνισης έργου του στην Ελλάδα, ανέλαβε τρόπον τινά η Αγλαΐα Μητροπούλου...
Η σκέψη του νότου» (La pensee de midi) είναι μια νέα γαλλόφωνη λογοτεχνική επιθεώρηση που πρωτοάνοιξε τα φτερά της πριν από έξι περίπου χρόνια θέτοντας ως στόχο να συμβάλλει...
Με την εργασία μου θα επιχειρήσω να σχολιάσω ένα μεταφραστικό γεγονός στην Αθήνα των αρχών της δεκαετίας του 1840. Πρόκειται για την έκδοση στη γλώσσα μας, με δύο διαφορετικές...
Ξεκινώντας από τον λόγο ενός ποιητή, του Οδυσσέα Ελύτη, προχωρεί στη δική της αναστοχαστική προβληματική και στοιχειοθετεί συμπεράσματα που όμως η εγκυρότητα τους...
Ξεκινώντας από τον λόγο ενός ποιητή, του Οδυσσέα Ελύτη, προχωρεί στη δική της αναστοχαστική προβληματική και στοιχειοθετεί συμπεράσματα που όμως η εγκυρότητα τους...
Συμπερασματικά, η συμβολή αυτής της διατριβής στην έρευνα του έργου του Ελύτη συνίσταται στο ότι για πρώτη φορά διερευνάται το σύνολο των αντιλήψεων του ποιητή για...
Τα δοκίμια του με τίτλο Βραχέα και Μακρά που παραπέμπουν σε ποιότητα φωνηέντων (προσωδία) έχουν σαφή δομή, καθώς χωρίζονται σε δύο μέρη εκ των οποίων το πρώτο εμπεριέχει...
Η ποιητική συλλογή του Νάσου Βαγενά με τον εμβληματικό τίτλο Στέφανος, ανήκει σε μια ιδιότυπη κατηγορία επιτύμβιων επιγραμματικών ποιημάτων ελεγειακών, επικών, σκωπτικών,...
Ο θεατρολόγος-κριτικός Γιώργος Πεφάνης εμπνεύσθηκε τη μονογραφία αυτή από την Ευγένα, το θεατρικό έργο του Ζακυνθινού Θεόδωρου Μοντσελέζε, του 1646, που ο Μάριο Βίττι...
Ο Παντελής Πρεβελάκης δεν ενέδωσε στις σειρήνες του συρμού. Τον αιώνα του, τον αιώνα μας, τον πολύπλαγκτο 20ό αιώνα, τον «άναρχο», τον «άπιστο» και παράλογο, σύμφωνα με...
Στο κείμενο που ακολουθεί εξετάζω συγκριτικά τους δύο, διαφορετικούς μεταξύ τους, ρητορικούς τρόπους που καλλιέργησε ο Παντελής Πρεβελάκης ως ποιητής, δηλαδή το μικρό...
Οι πνευματικοί στόχοι του Παντελή Πρεβελάκη παραπέμπουν στο πρότυπο της Αναγέννησης. Ένα ιδιότυπο ωστόσο πρότυπο, καθώς νομίζω πως πρόκειται για μια συναίρεση ανάμεσα...
Το έργο του Παντελή Πρεβελάκη, παρ ότι εντυπωσιάζει με τον όγκο και την ποικιλία του, μοιάζει να έχει ένα σημαντικό κενό. Ο Πρεβελάκης, όσο ζούσε, δεν μερίμνησε να εκδώσει...
Τον θυμάμαι να κάνει καλή παρέα, με τον όρο βέβαια να του αρέσει η παρέα απολύτως. Ποτέ δεν τον είδα πλάι στο κρεβάτι αρρώστου, αλλά ποτέ δεν θυμάμαι επίσης να αδιαφόρησε...
Πλησιάζοντας αντικείμενα και σημεία απομακρυσμένα μεταξύ τους, οι μεταφορές και οι παρομοιώσεις δημιουργούν ένα είδος συνέχειας μέσα στο χώρο. Μπορούμε να πούμε ότι...
Ίσως η απάντηση δεν έφτασε ποτέ· στο σημείο αυτό έχουμε κάποιο κενό στην αλληλογραφία των συγγραφέων μας. Τα ταχυδρομεία δεν λειτουργούν πάντοτε απρόσκοπτα, κάποιες...
Σε αυτό το πλαίσιο των συγκριτικών αναγνώσεων θα επιχειρήσω εδώ μια σύγκριση του διηγήματος του Ζαχαρία Παπαντωνίου «Το ʼλογο», που πρωτοδημοσιεύθηκε στο περιοδικό...
Στο τέλος του 1938 ο Π. Πρεβελάκης δημοσιεύει το βιβλίο του Το Χρονικό μιας Πολιτείας που ο ίδιος, πολύ αργότερα, χαρακτηρίζει ως «προϊόν της νοσταλγίας του για τον αρμονικό...
Σε αυτήν την προσέγγιση του μυθιστορήματος του Π. Πρεβελάκη Ο Ήλιος του Θανάτου (1959), θα μας απασχολήσουν τρία βασικά ερωτήματα: είναι νόμιμη η ανάγνωση του συγκεκριμένου...
Η σχέση του Πρεβελάκη με τον Σικελιανό υπήρξε σχέση αγαπητική. Ένθεν και ένθεν. Γνωρίστηκαν στις Δελφικές Γιορτές του 1927, τις οποίες παρακολούθησε ο Πρεβελάκης μετά...
Είκοσι χρόνια μετά τον ʼρτο των αγγέλων, ο Πρεβελάκης δείχνει να έχει πια συμφιλιωθεί με τον «διχασμό» του Καζαντζάκη και να έχει μετανιώσει για κάποιες ανοιχτές ή συγκαλυμμένες...
Αν λ.χ. παίζονταν στο υπόγειο του Θεάτρου Τέχνης με τους αγχώδεις, εσωτερικούς τόνους στις νευρώδεις παραστάσεις που σκηνοθετούσε ο Κουν και που ανέδειξαν τη Στέλλα...
Κρατάω τώρα και ξεφυλλίζω με το όσιο νεύμα του αποχωρισμού, το τελευταίο δώρο της ʼννας, από τα ελάχιστα αντίτυπα που είχε απιθωμένα ακίνητα πάνω στον παλιό κομό της...
Ποιητική κατάθεση τριάντα χρόνων αποτελούν οι δύο τόμοι Ποιήματα 1970-1984 και Ποιήματα 1984-2000 του Μανόλη Πρατικάκη, που κυκλοφόρησαν πρόσφατα από τις εκδόσεις Μεταίχμιο...
Ένα μυθιστόρημα που θα το ονόμαζα «διαλεκτική του πάθους και κάθαρση». Είναι το μυθιστόρημα του γνωστού συγγραφέα Ανδρέα Μήτσου, Ο σκύλος της Μαρί, που κυκλοφόρησε από...
Οι εκδόσεις Γκοβόστη για μια αρκετά μεγάλη κατηγορία του αναγνωστικού κοινού σήμαιναν, ιδιαίτερα για τους νέους, το καλό προοδευτικό βιβλίο, εμείς που ήρθαμε λίγο αργότερα...
Έτσι τόσο διαφορετικοί, αλλά και τόσο συντεταγμένοι σαν εκδοχές ενός μεγάλου λογοτεχνικού παραδείγματος οι τρεις Ρώσοι πεζογράφοι θα εισέλθουν στον 20ό αιώνα και...
Σαφώς και μπορούμε να δούμε εδώ μια διαδεδομένη λογοτεχνική μέθοδο. Όμως σ αυτό το σημείο θέλω να επιστρέψω στην αρχή: η Πετρούπολη είναι μια ξεχωριστή πόλη. Ο Ντοστογιέβσκη...
Στα μάτια του Ντοστογιέβσκη, που πιστεύει στην οικουμενικότητα, στο πανανθρώπινο πνεύμα του Ρώσου, η Αμερική είναι επίσης ένας τόπος της καθολικής αποσύνθεσης και απομόνωσης....
Ιδιοφυή αναγνώστη ονόμασε τον Ντοστογιέβσκη ένας σπουδαίος ρώσος φιλόλογος, που μετανάστευσε και εργαζόταν στην Πράγα, ο ʼλφρεντ Μπεμ. Εκεί, στην Πράγα, ο Μπεμ δημοσίευσε...
Στο άρθρο αυτό την προσοχή μου τράβηξε το γράμμα της γυναίκας του φυσιολόγου Ι. Παβλόβ, Σεραφίμα Βασίλιεβνα, προς το μαθητή του Παβλόβ, καθηγητή Μπ. Μπάμπκιν, όπου έγραφε...
Θα ήθελα να απαντήσω στην πρώτη ερώτηση. Σας ευχαριστώ για την πληροφορία. Πράγματι, οι τρομοκρατικές οργανώσεις τόσο στη Ρωσία όσο και στην Ευρώπη δημιουργούνταν, ας...
Συμπληρώθηκαν, το 2006, 80 χρόνια αδιάκοπης παρουσίας του Εκδοτικού Οίκου «Γκοβόστης» στην πνευματική ζωή της χώρας μας. Ο δημιουργός του, ο Κώστας Γκοβόστης, χάθηκε πρόωρα,...
Έχουν συμπληρωθεί δέκα χρόνια από τότε που το περιοδικό Θέματα Λογοτεχνίας έκανε την εμφάνισή του στο χώρο των σύγχρονων λογοτεχνικών εντύπων. Η μέχρι τώρα διαδρομή...
ʼφησα την πρώτη αίθουσα και κατέβηκα τα δύο σκαλοπάτια. Αριστερά στο βάθος ένα μικρό γραφείο, πίσω του καθισμένος ένας άντρας φαλακρός, γύρω στα πενήντα, με στρογγυλό...
Τολμηρός πρωτοπόρος, ο Γκοβόστης. Διαλέξτε. Εδώ και μισόν αιώνα, κυκλοφόρησε το πρώτο βιβλίο με μονοτονικό, Τορτίλα Φλατ (Η κοιλάδα της Τορτίλα) του Τζον Στάινμπεκ. Το...
Με τον Γιάννη είχαμε κάνει κόμμα, με την Διονυσία «συμπαθούσα». Σαν νεότεροι ήμαστε οι αντιρρησίες και προσπαθούσαμε να αποτρέψουμε την εφαρμογή των παλιομοδίτικα...
Ο Γκοβόστης δεν επέζησε επί πολύ. Τον θάνατό του τον πληροφορήθηκα στην Καβάλα, που είχα τότε μετατεθεί. Αναδιφώντας, λίγο αργότερα, κάτι ιατρικούς φακέλους, βρήκα και...
Ο περαστικός τρόμαξε και με φανερή ανησυχία κοίταξε τον κύριο με γούνα, ο οποίος χωρίς περιστροφές, στις οκτώ το βράδυ, απευθύνθηκε σ αυτόν στη μέση του δρόμου. Ως γνωστόν,...
Και πραγματικά, ο Ντοστογιέβσκη τοποθετεί τους ήρωές του σε θέσεις χωρίς διέξοδο και χαίρεται να τους υποβάλλει σε όλων των ειδών τις δοκιμασίες. Ανάμεσα από αβύσσους...
Επειδή ήταν κι ο ίδιος ηφαιστειώδης, κ οι ήρωες θα ναι ηφαιστειώδεις γιατί, στο κάτω-κάτω, σε τελευταία ανάλυση, κάθε άνθρωπος ομολογεί κι αποκαλύπτει το Θεό που τον...
Συμβαίνει κάτι ιδιόρρυθμο αλλά που επαναλαμβάνεται συχνά: Είναι η εμφάνιση, στην παγκόσμια λογοτεχνία, ενός νέου ανθρώπινου τύπου, ο οποίος έρχεται στον πολιτισμένο...
Ένα από τα τελευταία κεφάλαια του πρώτου μέρους ήθελε να το τιτλοφορήσει με την έκφραση χάρτινοι άνθρωποι. Κατά λέξη η διατύπωση είναι: άνθρωποι από χαρτί. Οι «άνθρωποι...
Η συλλογή μελετημάτων Ελληνορωσικά Συναπαντήματα (2004) συνεχίζει και άλλες συγκριτολογικές της εργασίες, όπως εκείνες για τον Καβάφη, τη ρωσική ποίηση του «Αργυρού αιώνα»...
Να αρχίσω κάπως ανάποδα και παράδοξα, προσπαθώντας να συνθέσω από τα τεκμήρια που έχω έναν κριτικό λόγο, ο οποίος πιστεύω ότι αν είχε εξελιχθεί προς την πλευρά της τακτικής...
Πολύ γόνιμη συνέχεια πήρε η εκδοτική προσφορά της στο ρωσικό χώρο την τελευταία δεκαετία. Το 2000 από τον διάσημο εκδοτικό οίκο της Μόσχας Ο.G.I. με τη δική της επιλογή και...
«Τι κληροδότησε ο Δον Κιχώτης στον πολιτισμό;» διερωτάται ο Μιγκέλ ντε Ουναμούνο. «Τον δονκιχωτισμό», απαντά. Η αυθεντικότητα και η αντοχή στον χρόνο των αρχετυπικών...
Κάθε φορά που ο «χαρισματικός ιππότης» της Λα Μάντσα παίρνει το λόγο, και ο λόγος του αυτός γίνεται αντικείμενο διαλογισμού γύρω από τον ηρωικό προορισμό της ζωής του...
Στο χώρο του δικού μας πολιτισμού του επονομαζομένου ευρωπαϊκού, δυτικού ή ιουδαιο-χριστιανικού η σωρεία των πονημάτων, σχολίων και άλλων συναφών προσεγγίσεων του...
Ο Λουίς Γκαρθία Χαμπρίνα γεννήθηκε το 1960 στην πόλη Θαμόρα της Ισπανίας. Είναι καθηγητής ισπανικής λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο της Σαλαμάνκα (ένα από τα παλαιότερα...
Ο Ροσσινάντε, το άλογο του Δον Κιχώτη, αρσενικού γένους, ακούγοντας τις αναγνώσεις του Κυρίου του, που τις απήγγειλε δυνατά απ το παράθυρο της αυλής του, φαντασιώθηκε...
Ο Δον Κιχώτης άκουσε ένα χλιμίντρισμα. Τον ξύπνησε ο Ροσσινάντε που ήταν στο σταύλο κάτω απ' το δωμάτιο του στο χάνι της Σιέρρας Μορένα, όπου κοιμόταν, αφού είχε κατέβει...
Η γέννηση, λοιπόν, του Μιγκέλ δε Θερβάντες (1547-1616) συμπίπτει με τις απαρχές του επαγγελματικού ισπανικού θεάτρου, η δημοτικότητα του οποίου άρχισε να μεγαλώνει απότομα...
Η υπόθεση του ιντερμεδίου είναι απλή: Η δόνια Λορέντσα, 15 χρόνων, παντρεύεται τον Κανιθάρες, έναν πλούσιο γέρο, ανίκανο και ζηλιάρη. Στην πρώτη εικόνα του ιντερμεδίου...
Η απεικόνιση του Γκρέκο με χαρακτηριστικά του Δον Κιχώτη, σωματικά και ψυχικά, είναι, πιστεύω, ορατή. Και γίνεται περισσότερο ευδιάκριτη από το γεγονός ότι η ταύτιση,...
Διάβασα για πρώτη φορά τμήματα της Οδύσσειας του Καζαντζάκη, δημοσιευμένα στο περιοδικό Κύκλος του Μελαχρινού πριν από πολλά χρόνια. Αργότερα ασχολήθηκα συστηματικά...
Όσα, ωστόσο, έθιξα επιτροχάδην και συνοπτικά για τη σχέση ομοιότητας και αναλογίας της Οδύσσειας με τον Δωδεκάλογο του Γύφτου, είναι, νομίζω, αρκετά για να πείσουν ότι...
Κύριε Σταύρου, σήμερα χαιρετίζομε και συνεορτάζομε την ομοιότυπη και πιστή επανέκδοση της πρώτης έκδοσης. Βιβλίο μνημειώδες και την πρώτη και τη δεύτερη φορά. Νομίζω...
Η πληθώρα των υπαινιγμών που κάνει ο Καζαντζάκης στις πολλαπλές αντιλήψεις γύρω από την έννοια του Θεού, η έμφαση του στις έννοιες του μηδενισμού, της σιωπής και της...
Γράφει, λοιπόν, ο Καζαντζάκης στον τόμο του Ταξιδεύοντας. Ισπανία ότι δεν ήθελε να αφήσει την πόλη της Σαλαμάνκα χωρίς προηγουμένως να συναντήσει «τον τρομερό σκαντζόχοιρο,...
Ο Νίκος Καζαντζάκης σε γράμμα του στον Παντελή Πρεβελάκη λέει: «φαίνεται πως δεν υπάρχει καθεστώς που να με ανέχεται, και πολύ σωστά, αφού δεν υπάρχει καθεστώς που ν...
Ξεκινώ με την ευρωπαϊκή απήχηση των τελευταίων μυθιστορημάτων του γιατί το έργο του Καζαντζάκη δεν διαβαζόταν και πολύ στην Ελλάδα πριν από τη δεκαετία του 60. Ναι,...
Το βιβλίο της Κυριακής Πετράκου δεν ξεφεύγει ποτέ από το πλαίσιο μιας αυστηρά οργανωμένης και τεκμηριωμένης επιστημονικής μελέτης (οι βιβλιογραφικές παραπομπές αφθονούν...
Πώς να δημιουργήσεις ένα έργο σ έναν καιρό που όλο γλιστράει και σε παρασέρνει στον μηδενισμό; Ίσως δουλεύοντας σαν να μη σε πολιορκούσε ο μηδενισμός. Θέλω να πω:...
Τα κοράκια είναι ανήσυχα, όλο πετούνε πάνω από μια στέγη και γκρα, γκρα, τρυπούν κεφάλι· τα μικρά τους άλλοτε κάθονται φοβισμένα στον φωταγωγό της, άλλοτε πετούνε ως...
Ένα σύννεφο ομίχλης αναδυόταν από τη λίμνη. Ένα πέπλο που κάλυπτε τις φοβίες των ανθρώπων, την ανυπαρξία των συναισθημάτων τους, τις ατέλειες κάθε δημιουργίας τους....
Το πέμπτο ποιητικό βιβλίο του Αντρέα Παγουλάτου «Πέραμα» (εκδ. Μανδραγόρας 2006) αποτελεί έργο ποιητικής ωριμότητας και δύναμης εφάμιλλης και ίσως, στις καλύτερες στιγμές...
Ο Σωτήρης Σαράκης αφοπλίζει τον αναγνώστη με το ευγενικό παράπονό του, την χαμηλόηχη αξιοπρέπεια του ελεγειακού τόνου του, την καταιγιστική συσσώρευση των τραυματικών...
Μέσα στον καταιγισμό των ολιγοσέλιδων ποιητικών συλλογών που βλέπουν καθημερινά το φως, σαν πικρές φωνές που ψηλαφούν νυχτωμένες μνήμες ή σαν νυχτωμένες φωνές που...
Ο Patrice Pavis είναι ένας από τους σημαντικότερους θεατρολόγους παγκοσμίως, με πολλές μελέτες στο ενεργητικό του, που έχουν μεταφραστεί διεθνώς. Η προσέγγισή του είναι σύγχρονη...
Καπνός, που παίρνει τάχα σώματος μορφή, / μα είναι πυκνός και σχήμα δεν αλλάζει·/ αέρας, που σφυρίζοντας μανιάζει / και δεν μπορεί σε δίχτυ να πιαστεί· / πάχνη, που ολόγυρα...
Κοκκινομάλλης χρυσικός από τα ουράνια τα ύψη / στο σκυλολόι φως χύνει κάτω, πού τα λιάζει τέζα· / ή νύμφη Δάφνη στο πι πλέκει και στο φι πλερέζα / για σένα που ούτε γρόσι...
Απ την μαύρη βροχή επταπλώς διαβρωμένη / Ένας γλοιώδης ουρανίσκος, την αγάπη σπαράσσων / Με κουρτίνες μουσελίνας, υγράζουσες σαν σάβανο: / Αυτή είν η κάμαρα η τελευταία.
Τρεις μέρες εντεινόμενης καταδίωξης και φυγής / Τρεις αιωνιότητες διήρκησε το ταξίδι / Όπου ο ουρανός πότε σκοτεινότερος και πότε φωτεινότερος / Πάντα ωστόσο απροσμέτρητος...
Συχνά, αυτούς τους ανθρώπους τους επισκέπτεται / το καλοκάγαθο θηρίο, που αν κι έχει όψη τρομερή / δεν τους εμπνέει καθόλου φόβο. / Καμιά δυστυχία ή ευτυχία. / Το θηρίο,...
Βρυξέλλες, / τα κίτρινα μουσουλμανικά σου τραμ / οδηγούν στα γκέτο / όπως το κίτρινο καπέλο των Εβραίων / στην Avignon. / Το πιάτο δορυφορικό πολλαπλασιασμός της πείνας.
Τελικά πρέπει να μεγαλώσεις και να ωριμάσεις για να καταλάβεις ότι δεν υπάρχουν αερικά και φαντάσματα και στοιχειά και δράκοι. Τότε ακριβώς μεγαλώνεις, όταν δεν πιστεύεις...
Μέρα Κυριακή, να χει ξυπνήσει ανόρεξα μ ένα βάρος μέσα του κι ύστερα από τόσες προσπάθειες να το χει διώξει. Κι αυτή η μικρή να του το φέρει πάλι πίσω, να τον πικάρει,...
Ο ΠΟΘΟΣ είναι ένα έργο γραμμένο με μια τέλεια δομή μαθηματικής συνδυαστικής, η οποία αφορά τόσο στη θεματική εξέλιξη όσο και στη σχηματική δομή του, γιατί περιέχει μια...
Δυναμώνει το φως. Αντικείμενα που δείχνουν ότι πρόκειται για μια κατοικία όχι πολύ μεγάλη, κτισμένη μακριά από την πόλη, στην οποία μένει μια οικογένεια. Υπάρχει ένα...
Η πρώτη παιδεία κάθε ανθρώπου είναι η φύση και η λαλιά του τόπου του. Δεν διαλέγουμε ούτε τη μία, ούτε την άλλη. Εκεί στηρίζεται ο δημιουργός για οτιδήποτε μέλλει να κτίσει...
Στη μελέτη μας θα προσπαθήσουμε να δούμε τη σχέση ανάμεσα στον «Ανώνυμο του 1789» και τη «Γυναίκα της Ζάκυθος» του Δ. Σολωμού, με επίκεντρο τη μορφή της γυναίκας που παρουσιάζεται...
Όπως όλα τα μεγάλα έργα, το Γλαύκος Θρασάκης επιδέχεται διάφορες αναγνώσεις. Πραγματεύεται πολλά ευρεία προβλήματα της εποχής μας: τη μοίρα του «στρατευμένου» συγγραφέα,...
Την εποχή της δημιουργίας του μοντερνισμού, όπως χαρακτηρίζεται η λογοτεχνία στις αρχές του 20ού αιώνα, η σερβική λογοτεχνία, γραμμένη με την κυριλλική γραφή που είχε...
Οι δεσμοί μου με το Roger Milliex διατηρήθηκαν στενοί έκτοτε, καθώς μας ένωναν κοινά ενδιαφέροντα για την ελληνική γλώσσα και τα νέα ελληνικά γράμματα. Δείγμα των πνευματικών...
Η Margaret Alexiou, καθηγήτρια Σύγχρονων Ελληνικών Μελετών στην Έδρα Γιώργου Σεφέρη του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ, επιχειρεί με το παρόν έργο, όπως η ίδια αναφέρει στην Εισαγωγή...
Αν η ποίηση είναι ο κατ εξοχήν τόπος συμβόλων και αρχετύπων, η Μυστική αποβάθρα του Δημήτρη Λαμπρέλλη είναι μια πρόσκληση στα Θεοφάνια του ποιητικού λόγου. Ευθύς εξαρχής...
Το νέο μυθιστόρημα μεταφέρει τον αναγνώστη ακόμη δύο χιλιετίες πιο βαθιά στην ιστορία και συγκεκριμένα: στις Θερμοπύλες, στη Σαλαμίνα, στις Πλαταιές. Δύο νίκες και μία...
Ο εκδοτικός οίκος Σοκόλη μας τροφοδοτεί με έργα υποδομής για τη νεοελληνική λογοτεχνία και αυτή τη φορά ήρθε η ανά χείρας μελέτη του σημαντικού κριτικού Γ. Αράγη για...
Προσώρας όμως το έργο που μας έδωσε με το Λεξικό του πιστεύω ότι θα εμπλουτίσει τις ιδιωτικές και, υποθέτω, τις δημόσιες βιβλιοθήκες μας. Πρόκειται για τον πνευματικό...
O Guillevic άφησε πίσω του ένα αξιόλογο έργο, με ευάριθμες ποιητικές συλλογές, μεταφράστηκε σε περισσότερες από 40 γλώσσες σε 60 χώρες και το έργο του έχει γίνει αντικείμενο...
Το τραγούδι / Τι είναι το τραγούδι / είναι αυτό που κερνάει / ανάμεσά μας / διασταυρώνεται στους δρόμους / με πουλιά αλλού πικρό αλλού καθάριο / σαν τον ήλιο / ο αγέρας παίρνει...
Μετάνοια / Να σου στελνα λέει / ένα γράμμα / σελίδα λευκή, / με κηλίδα πορφυρή / πηχτή / αίμα που στάζει / στη μέση. / Ίσως τότε / καταλάβαινες, / πως σ αγαπούσα / σαν παιδί,...
Τον είδα με το χάραμα που ανέβαινε ιδρωμένος την πλαγιά του λόφου. Όλη τη νύχτα, μίλησε, όλη τη νύχτα έψαχνα το δράκο, δεν τον βρήκα. Γιατί, τον ρώτησα, δεν ήταν πουθενά;...
Η προσεκτική ανάγνωση των δύο επιστολών θα αποκαλύψει ενδεχομένως κι άλλες πτυχές των προβληματισμών του Ρίτσου, καθώς σε αυτό το σύντομο εισαγωγικό σημείωμα προκρίθηκε...
Η σχέση του Κ. Καβάφη με την ιστορία είναι, ομολογουμένως, ένα θέμα το οποίο έχει κατεξοχήν απασχολήσει τους μελετητές του. Αποτελεί ευρύ και προνομιακό πεδίο της βιβλιογραφίας...
Κατά τον Οδ. Ελύτη, «Ο Υπερρεαλισμός έφτασε να διαμορφώσει ένα νέο τρόπο του νοείν και, συνεπώς, μια νέα λειτουργία ψυχική στον τρόπο της διατύπωσης, που συμβιβάζεται...
Ο τίτλος Η διαλεκτική πορεία και η διαλεκτική της μνήμης στην ποίηση του Τίτου Πατρίκιου εμπεριέχει μια προφανή αντίφαση. Υποθέτει ότι θα μπορούσε κανείς να μιλήσει...
Ο Φιλοκτήτης θεωρείται ένα χαρακτηριστικό έργο του Σοφοκλή όπου το σχήμα Ύβρη-ʼτη είναι αθέατο και αδήλωτο στο θεατή. Μπορούμε, ίσως, να εντάξουμε την τραγωδία στην...
Η επίδραση της Έρημης Χώρας στον ελληνικό ποιητικό λόγο είναι από τις μεγαλύτερες που άσκησε ξένο ποιητικό έργο σε Έλληνες ποιητές. Μπορεί να συγκριθεί με εκείνη της...
Είμαστε εδώ σήμερα για να τιμήσουμε έναν επιστήμονα που πρωτοστάτησε στις Νεοελληνικές Σπουδές στον Αγγλόφωνο κόσμο. Με όραμα, γνώση και εμβρίθεια εμπλούτισε την κριτική...
Πώς λοιπόν να εξηγήσουμε τη μανιώδη αυτή επιστολογραφία του Καζαντζάκη; Μήπως πίστεψε ότι όλοι οι παραλήπτες θα κρατήσουν τα γράμματα ώστε μια μέρα να εκδοθούν; Μπορεί'...
Ξαναγυρίζοντας στην Αθήνα άρρωστος από τα στρατόπεδα εξορίας Μούδρου-Λήμνου και το κολαστήριο της Μακρονήσου το φθινόπωρο του 1951 και προσπαθώντας να κλείσω τις πληγές...
ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΝΩ ΕΔΩ ΚΑΠΟΙΕΣ ΠΡΩΤΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ, σχετικά με ένα παράδοξο, εκ πρώτης όψεως, ζεύγμα, που συνδέει δύο φαινομενικά ασύμβατους, πολυπράγμονες δημιουργούς. Ο...
Ο Ρήγας, όπως η δράση του μας φανερώνει, αναζητούσε εναγωνίως κάθε τρόπο, κάθε δίαυλο που θα του έδινε την δυνατότητα να επικοινωνήσει με τους σε δεινή θέση ευρισκόμενους...
Έτσι λοιπόν το Ευαγγέλιο δεν είναι τίποτε άλλο, παρά ένα κήρυγμα του Χριστού, υιού του Θεού και του Δαυΐδ, αληθινού Θεού και ανθρώπου, ο οποίος με τον θάνατό του και την...
Τις τελευταίες δεκαετίες, οι ανθρωπιστικές επιστήμες, προσεγγίζοντας την ιστορική και κοινωνική πραγματικότητα με έναν διεπιστημονικό τρόπο, έχουν ανακαλύψει νέους...
Η ποιητική του Σάββα Μιχαήλ, όπως είναι πρόδηλο από τα παραπάνω, ακυρώνει τον εφησυχαστικό ορίζοντα των αναγνωστικών προσδοκιών της επίσημης ιστορίας της λογοτεχνίας....
Ωστόσο, είμαστε πεπεισμένοι ότι το όραμα του Ρήγα για τη συνένωση όλων των Βαλκάνιων εναντίον της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και την απελευθέρωση των λαών της βαλκανικής...
Σας παραδίδω λοιπόν τούτο το βιβλίο και, μαζί, ολόκληρο το έργο όχι, πιστεύω, με ναρκισσευόμενη υπεροψία, αλλά με ταπεινή υπερηφάνεια. Υπερηφάνεια, γιατί έφερα επιτέλους...
Στις 19 Μαΐου του 2008, ένας ήρωας του πνεύματος, ο Μήτσος Αλεξανδρόπουλος, αποδήμησε, ύστερα από μια οδυνηρή μάχη με τον καρκίνο. Ο Μήτσος Αλεξανδρόπουλος γεννήθηκε το...
Από τότε που έκανα τις πρώτες σκέψεις για τις επιλογές μου, κάτοικος και ο ίδιος της Μόσχας και επισκέπτης κατ επανάληψη της Γιάσναγιας Πολιάνας, το βιβλίο για τον Τολστόι...
Το βιβλίο για τον Τολστόι έχει ένα ασυνήθιστο για βιογραφικό μυθιστόρημα ξεκίνημα, δεν ξετυλίγει το κουβάρι από την χρονολογική αρχή της ζωής του Τολστόι, αλλά από εκείνη...
Την άνοιξη του 2007 ο κόσμος του ελληνικού βιβλίου υποδέχθηκε ένα καινούργιο έργο του Μήτσου Αλεξανδρόπουλου, τη βιογραφική μυθιστορία. Ο Τολστόι που κυκλοφόρησε από...
Σέλμα, μου είπες πως διάβασες το βιβλίο του Αλεξανδρόπουλου με το μολύβι στο χέρι και πως ο Τολστόι του έγινε για σένα μια μεγάλη σχολή της ελληνικής γλώσσας. Πες μου...
Σ αυτή τη διάσταση διαδραματίζονται οι περιπέτειες του ήρωα, δηλαδή του ανθρώπου, καθώς πορεύεται προς την συνάντηση του άλλου ανθρώπου και του κόσμου. Ο μύθος που...
Η ευαισθησία και η αγάπη του Σωκράτη Σκαρτσή για τη γλώσσα, το όχημα δηλαδή των ιδεών και όργανο εκφράσεως της κριτικής, της έρευνας, της φιλοσοφίας, εν πολλοίς της επιστήμης,...
Από τα δικά του μονοπάτια το Ποίημα-Ρίζωμα αναζητάει κι ο Σ. Σκαρτσής. Στην Οντολογία του, το εναρκτήριο κείμενο του βιβλίου του Γραφή για Ποίηση βλέπει το είναι του,...
Ο Σκαρτσής έχει από πολύ νωρίς το αποκτημένο προνόμιο να κινείται στην πνευματική μας ζωή ως παγκόσμιος ποιητής που μιλά την ελληνική. Έχω τη γνώμη ότι τούτο είναι η...
Καλοτάξιδο καράβι με λευκά πανιά και κατάρτια η ποίηση του Σωκράτη Σκαρτσή σε ταξιδεύει έξω από το χρόνο σε ωκεανούς συναισθημάτων, τυλίγοντάς σε με κύματα λέξεων. Λέξεις...
Η Γραμμή εν κατακλείδι, αποτελεί μέγιστο (αυτοαναφορικό) στοιχείο στην Ποίηση του Σωκράτη Σκαρτσή. Είναι η εξασφαλισμένη συνοχή της ελάχιστης κίνησης, πριν περάσει...
Αν προσπαθήσουμε να αναλύσουμε τις βασικές συνισταμένες της ποιητικής του θα καταλήξουμε στο συμπέρασμα πως «ποίηση» για τον Σωκράτη Σκαρτσή είναι η ανάγκη και το...
Υπάρχει πάντα ο κίνδυνος στην προσπάθεια να προσεγγίσει ένας μελετητής συνοπτικά το αξιόλογο σε όγκο και αξία έργο του Σωκράτη Σκαρτσή, να αδικήσει το έργο. Επιλέγω,...
Η ποίηση του Σωκράτη Σκαρτσή έχει μιαν αξιοπρόσεχτη ενότητα και συνέχεια (ή μάλλον συνοχή), μολονότι εκτείνεται χρονικά σε μια περίοδο σαράντα χρόνων σχεδόν και σε έκταση...
Όπως δείχνουν τα πράγματα, Αρχιτεκτονική είναι η τέχνη του κενού, η διάσπαση ενός αδιάσπαστου χώρου, το νυστέρι που αποκόπτει τον ομφάλιο λώρο του ανθρώπου από τη φύση,...
Δικαιολογημένα θα αναρωτηθεί κανείς ποιος ο λόγος να κουράζω με αυτού του είδους τη στεγνή αριθμητική ή την ανούσια απαρίθμηση. Εξηγούμαι: τη θεωρώ απαραίτητη προϋπόθεση,...
Αν λοιπόν ένας ποιητής θέλει να έχει τις δυνατότητες της ποίησης ανοιχτές, νομίζω πως πρέπει να είναι ανθρωπολογικά ελεύθερος. Και δεν είναι, νομίζω, ελεύθερος αν τον...
Αλλά η ουσία της ποίησης δε χάνεται. Μ αυτήν ζούμε. Και μπορούμε μ αυτήν να μένουμε στη φυσιολογική ανθρωπολογική μας κατάσταση, αυτήν που μας αφήνει ελεύθερους από...
Το κανες καλά που έφυγες, Αρθούρ Ρεμπώ! Τα δεκαοχτώ σου χρόνια ανυπότακτα στη φιλία, στην κακοβουλία, στην ανοησία των ποιητών του Παρισιού, καθώς και στο ζουζούνισμα...
Ένας ορισμός της ελληνικότητας / Είμαι ανάμεσα σε δύο ετοιμοπόλεμες στρατιές. / Θέλω να γράψω ένα ποίημα που να μιλάει για την Ελλάδα. / Θέλω να φτιάξω ένα άγαλμα, σαν τον...
Πάντα του άρεσε να συχνάζει σε παιδικές χαρές και λούνα παρκ, ιδίως τα Σαββατοκύριακα που ήταν γεμάτα κόσμο. Έκανε από νωρίς μπάνιο, φορούσε τα καλά του και κινούσε μοναχός,...
Το ποιητικό έργο του Βιζυηνού έχει προκαλέσει μάλλον ευάριθμα και επιγραμματικά σχόλια από την πλευρά της κριτικής, κύριο χαρακτηριστικό των οποίων είναι, όπως εύστοχα...
Η ποίηση του Ανδρέα Παστελλά αποτελεί ένα από τα πιο χαρακτηριστικά δείγματα της ποιοτικής λογοτεχνικής παραγωγής της Κύπρου. Ολιγογράφος, αλλά βαθυστόχαστος ποιητής,...
Το βιβλίο Προς μία τελετουργική ποιητική (Towards a Ritual Poetics) του Δημήτρη Γιατρομανωλάκη και του Παναγιώτη Ροϊλού πηγαίνει περά από τις κρατούσες, φορμαλιστικές προσεγγίσεις...
Ακούραστος και πολυγραφότατος ο Θόδωρος Γραμματάς, καθηγητής θεατρολογίας στο Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Αθηνών, εξέδωσε πρόσφατα το 20ό βιβλίο...
Πώς λειτουργεί η έμπνευση στο έργο σου; Γράφεις σαν να είναι ένας άλλος που γράφει, ή ελέγχεις ανά πάσα στιγμή το λόγο σου; Όπως σου έγραψα και σε ένα άλλο μήνυμά μου, γράφω...
Η Μαρία Λαμπαδαρίδου-Πόθου από τις πρώτες κιόλας συλλογές της φανέρωσε την ποιητική ευαισθησία της, την πηγαιότητα της έκφρασης, τις μεταφυσικές της αναζητήσεις, την...
Μαζεύω τα υπάρχοντά μου τιτλοφορεί η Μαρία Λαμπαδαρίδου-Πόθου τη συγκεντρωτική έκδοση των έντεκα ποιητικών της συλλογών, καθώς και επτά ανέκδοτων ποιημάτων. Ο τίτλος...
Η καλλιτεχνική ευαισθησία της συγγραφέως έχει αποδώσει αισθαντικά, στο συγκεκριμένο έργο, την υπαρξιακή αναζήτηση, τη διαμάχη ανάμεσα στην «ύλη» και το «πνεύμα», στο...
Εξάλλου η Μαρία Λαμπαδαρίδου-Πόθου γράφει όπως ζει: «μυητικά». Επειδή «η κάθε στιγμή που ζούμε έχει θέα στο αθέατο. Αρκεί να τη ζεις σε όλες τις διαστάσεις της και όχι...
Η Λογοτεχνία και η Ζωγραφική συγκλίνουν στην αναπαράσταση του «αληθινού» μέσα από το κάτοπτρο της δημιουργίας. Διαφέρουν όμως ως προς τους τρόπους έκφρασης, δεδομένου...
Ενσυνειδήτως ή μη, το έργο της Μαρίας Λαμπαδαρίδου-Πόθου έχει την τάση, ή καταλήγει απλώς να στοιχεί με την άποψη της ενιαίας ουσίας του λογοτεχνικού δημιουργήματος...
Πράγματι, ο τόπος ανάγεται σε σύμβολο, λέξη-κειδί που επαναλαμβάνεται τελετουργικά και η ιδιαιτερότητά του στο έργο της Λαμπαδαρίδου σηματοδοτείται κυρίως από το μυθικό...
Ολόκληρο το Σώμα, θυμήσου όχι μόνο το πόσο αγαπήθηκες είναι χρόνος· χρόνος, που χαρακτηρίζεται από ιδιοσυγκρασιακές συστροφές, από γυρίσματα, από άλματα. Δεν υπακούει...
Καταλήγοντας, μετά την κατ ανάγκην σύντομη περιδιάβαση στα δύο αυτά δοκίμια, θα μπορούσαμε συμπερασματικά να πούμε ότι ο δοκιμιακός λόγος της Μαρίας Λαμπαδαρίδου-Πόθου,...
Στο μυθιστόρημα αυτό είναι ιδιαίτερα εμφανής η έλλειψη αναφορών στη σωματικότητα της ηρωίδας, στην περιγραφή της ένσαρκης υπόστασής της και των ενδυματολογικών της...
Θέατρο της ονειροπόλησης θα μπορούσε να χαρακτηριστεί αυτή η συλλογή των έντεκα θεατρικών μονολόγων με τίτλο Είμαι ένα άστρο που κλαίει μονάχο. Με πρωταγωνιστή τον...
Οι ήρωες της Μαρίας Λαμπαδαρίδου-Πόθου, όσο πλούσιοι και αν είναι, όσο και αν έχουν το χάρισμα να επικοινωνούν με το αόρατο, παραμένουν πάντα άνθρωποι της δικής μας εποχής....
Στόχος, λοιπόν, της εργασίας μου είναι να εξετάσω πώς η Λαμπαδαρίδου-Πόθου δημιουργεί μια εύθραυστη ισορροπία ανάμεσα στο ρεαλισμό από τη μια και το φανταστικό, παραμυθιακό...
Η επιτυχημένη μετάφραση ενός λογοτεχνικού έργου σε οποιαδήποτε γλώσσα εξαρτάται, κατά τη γνώμη μου, από τρεις παράγοντες: την άνεση του μεταφραστή με το ύφος του συγγραφέα,...
Η Λήμνια ποιήτρια Μαρία Λαμπαδαρίδου-Πόθου κυκλοφόρησε το τέταρτο ιστορικό της μυθιστόρημα Πήραν την Πόλη, πήραν την το φθινόπωρο του 1995. Πρόκειται για μια εθνική επική...
Σημαίνουσα παράμετρο στα ιστορικά πεζογραφήματα της Λαμπαδαρίδου συνιστά η παρουσία της Λήμνου. Στις σελίδες τους αναδεικνύεται η Λήμνος του μύθου, γη του Ηφαίστου...
Ο κύκλος της Μαρίας Λαμπαδαρίδου-Πόθου σε αντίθεση με τον κύκλο της παράδοσής μας δεν είναι ατέρμων και οδηγεί, μέσα από την άσκηση και τη μύηση, το βιωμένο πόνο και την...
Η έννοια του παλίμψηστου συνδέεται με τη γραφή και προϋποθέτει δύο τουλάχιστον κείμενα, που αλληλοπροσδιορίζονται. Από τα τέλη τού 20ού αιώνα ο όρος έχει διευρυνθεί...
Σίγουρα οι αναγνώστες αυτής της ποίησης θα οδηγηθούν σε πρωτόγνωρα άλση μιας αλγεινής τέρψης, σε λειμώνες νέους ενός εκστασιακού προοιωνισμού, από τον έντονο, ενίοτε...
Η ποίηση της Μαρίας Λαμπαδαρίδου-Πόθου γράφτηκε για να ακούγεται, όχι μόνο για να διαβάζεται, σαν ένα τραγούδι που το παίρνει ο άνεμος και το επιστρέφει ήχο. Είναι η ποίηση...
Η Μαρία αεικίνητη, ενεργητική και αποκαλυπτική συγγραφική παρουσία στα γράμματά μας. Κρατεί καλά και προσφέρει αισιοδοξία στους συνανθρώπους μας, γιατί: η λογοτεχνία...
Στη συντοπίτισσά μου Μαρία Λαμπαδαρίδου-Πόθου χρωστώ ευγνωμοσύνη γιατί αφιέρωσε στη Λήμνο όμορφους στίχους και της έδωσε πρωταγωνιστικό ρόλο στα μυθιστορήματά της,...
Το συγγραφικό έργο της Μαρίας Λαμπαδαρίδου-Πόθου, στην ολότητά του, είναι μία σπουδή στην αναζήτηση της αθωότητας. Ένα έξοχο μάθημα ειλικρίνειας. Ξεπερνάει τον παρόντα...
Στην ποίηση της Μαρίας Λαμπαδαρίδου-Πόθου, ο αναγνώστης βρίσκεται αντιμέτωπος με την αγωνιώδη προσπάθεια του ποιητικού Εγώ να κρατηθεί μακριά από τη λήθη. Η νοσταλγία...
Το αίτημα της Μαρίας Λαμπαδαρίδου-Πόθου να βλαστήσει ο προσωπικός λόγος και να πληρωθεί το νόημα σε θερμοκρασίες υψηλής υπαρξιακής πίεσης, καθιστά το έργο της μελέτη...
Παρ όλα αυτά η ίδια αυτή καθαυτή η υπερβολή στο μυθιστόρημα της Λαμπαδαρίδου έχει ενδιαφέροντα αποτελέσματα και θα εξηγήσουμε για το πώς νομίζουμε ότι αυτό γίνεται...
Σύμφωνα λοιπόν με την κριτική, τα θεατρικά έργα της Λαμπαδαρίδου κινούνται ανάμεσα σε ποίηση και θέατρο, με τον ποιητικό πυρήνα της γραφής της να προβάλλεται με υπεροχή...
Σύμφωνα λοιπόν με την κριτική, τα θεατρικά έργα της Λαμπαδαρίδου κινούνται ανάμεσα σε ποίηση και θέατρο, με τον ποιητικό πυρήνα της γραφής της να προβάλλεται με υπεροχή...
Ο διάλογος που ακολουθεί με τον Αντρέα Φραγκιά, τον μεγάλο μυθιστοριογράφο του ʼνθρωποι και σπίτια, της Καγκελόπορτας, του Λοιμού, του Πλήθους, τον δημοσιογράφο και...
Όλα ξεκίνησαν με τη νυχτερινή εισβολή του στο σπίτι μας. Εκείνη την ημέρα του Νοέμβρη του 1964 ο Αντρέας έφτασε στη Μόσχα και χτύπησε την πόρτα μας. Τον έφερε ως εκεί ο καλός...
Διαβάζοντας, λοιπόν, τα μυθιστορήματα του Φραγκιά με αυτό το πρίσμα γίνεται σαφές ότι ορισμένα ελαττώματα που του επισήμανε η κριτική, όπως η αοριστία, οι επαναλαμβανόμενοι...
Το μυθιστορηματικό έργο του Αντρέα Φραγκιά αποτελεί την πιο αξιόπιστη μαρτυρία για την ελληνική μεταπολεμική πραγματικότητα, όπως την έζησε και την μετέπλασε με τα...
Στο βιβλίο του ʼνθρωποι και σπίτια ο Αντρέας Φραγκιάς γράφει για ανθρώπους αυθεντικούς. Όσο διαβάζουμε, μέσα μας δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι αυτοί οι άνθρωποι ζούσαν,...
Το ʼνθρωποι και σπίτια (1955) δεν είναι, βέβαια, ένα μυθιστόρημα για το ποδόσφαιρο, αλλά περικλείει το ποδόσφαιρο ως αξιοποιήσιμο υλικό στη θεματική και στην εικονοποιία...
Κάθε αφήγηση αποτελεί σύμφωνα με τους σύγχρονους θεωρητικούς μια σύνθεση ειδικότερων τεχνικών που αφορούν τον χρόνο, τον τρόπο και τη φωνή. Ο ιδιαίτερος τρόπος που...
Από τα τέσσερα εν συνόλω μυθιστορήματα του Αντρέα Φραγκιά, που δημοσιεύτηκαν κατά το διάστημα μιας τριακονταετίας, η Καγκελόπορτα, η οποία κυκλοφορεί εν έτει 1962 από...
Η εισήγησή μου στόχο έχει να παρουσιάσει τον τρόπο με τον οποίο προσέλαβε η κριτική της Αριστεράς τα δύο πρώτα έργα του Αντρέα Φραγκιά. Θα εστιάσω στην κριτική που διατυπώθηκε...
Η πόλη προσφέρει στα κείμενα του Φραγκιά πολυάριθμες επιμέρους εικόνες/σύμβολα που έχουν ήδη επισημανθεί από τους μελετητές του (Σταυροπούλου 2001, 130-1, Καρβέλης 1992,...
Ανάμεσα σε αυτά τα σχεδόν συνομήλικα πρόσωπα που ουσιαστικά συμπάσχουν και συνθλίβονται, με τον τρόπο του ο καθένας, ανάμεσα στη δυναμική του παλιού και την παθητικότητα...
Το στρατόπεδο συγκεντρώσεως που αναπαριστάνεται στο μυθιστόρημα του Αντρέα Φραγκιά Λοιμός μπορεί να το αναγνωρίσει κανείς ή να μην το αναγνωρίσει. Είναι η Μακρόνησος;...
Η εννόηση πρώτα και η απόδοση κατόπιν της «δύστροπης» πραγματικότητας είναι ο αμετακίνητος πυρήνας που τροφοδοτεί το πεζογραφικό έργο του Φραγκιά της πραγματικότητας...
Η ειρωνεία και το χιούμορ όπως έχει επισημανθεί είναι ένα από τα βασικά στοιχεία του Λοιμού που δεν έχουν ακόμη μελετηθεί και διερευνηθεί σε βάθος, στοιχεία που βοηθούν...
Σημείο εκκίνησης της εργασίας μου αποτελούν οι εξής δύο διαπιστώσεις: πρώτον, ο ευθύς λόγος καταλαμβάνει σημαντική έκταση στο Λοιμό, καθώς τόσο οι κρατούντες όσο και...
Ο Λοιμός είναι καρπός ενός εξαιρετικά προωθημένου προβληματισμού για την επίβλεψη και την πειθάρχηση ως συστατικών συνιστωσών της εξουσίας, καθώς και για τη σχέση...
Σε αυτό το άρθρο θα επιχειρήσω μια συγκριτική ανάγνωση του μυθιστορήματος του Αντρέα Φραγκιά Λοιμός και της φιλοσοφικής και πολιτικής θεωρίας του Τζόρτζιο Αγκάμπεν...
Διαβάζοντας κανείς το Λοιμό του Αντρέα Φραγκιά δεν πρέπει να ξεχνά ότι είναι ένα μυθιστόρημα που δημοσιεύτηκε το 1972, χρονιά που δεν είχαν αποκατασταθεί ακόμη οι δημοκρατικές...
Δεν υπάρχει αμφιβολία πως τόσο οι κριτικοί όσο και οι αναγνώστες που ξέρουν την πρόσφατη ελληνική ιστορία και δεν εθελοτυφλούν, συμμερίζονται τη γνώμη πως ο Λοιμός...
Είναι γεγονός ότι μια τέτοιου είδους προσέγγιση αναμοχλεύει εποικοδομητικά τις υπάρχουσες αναφορές της κριτικής σε πρότυπα, συγκλίσεις ή αποκλίσεις από το είδος αυτό...
Στόχος της συγκριτικής θεώρησης που επιχειρείται εδώ είναι σε πρώτο επίπεδο ο αμοιβαίος ερμηνευτικός φωτισμός του έργου τους, και σε ένα δεύτερο, πιο κρίσιμο, η διερεύνηση...
Οι σκέψεις του Μ. Αλεξανδρόπουλου για τη σημασία των συγκρίσεων, όπως τις αποκαλεί, στη λογοτεχνία ενισχύουν το ενδιαφέρον για τη συνεξέταση του πεζογραφικού έργου...
Στη συζήτηση συμμετείχαν οι συγγραφείς: Μένης Κουμανταρέας, Κώστας Ακρίβος, Βαγγέλης Ραπτόπουλος, και ο κριτικός λογοτεχνίας Αλέξης Ζήρας. Παρέμβαση: Έρη Σταυροπούλου....
Έντομα στην εντατική ονομάζει την καινούρια ποιητική συλλογή του ο Στάθης Κουτσούνης. Οι τίτλοι του πάντοτε εμπνευσμένοι, όπως και η ποίησή του, ανοίγουν μια χαραμάδα...
Πείσμα έχει η ψυχή· ενάντιος άνεμος φυσάει, εχέμυθος·/ ό,τι κι αν πεις, σου γυρίζει, πίσω τις λέξεις. / Αλλιώς πώς θα υπήρχε κάτι ακόμα να ειπωθεί; / Εγώ δεν είχα τίποτα να...
Κύριε Γεωργούση, στη διάρκεια της ποιητικής σας παραγωγής, προκαλούν εντύπωση από τη μια δύο μεγάλα διαστήματα σιωπής (1966-1984 και 1989-1999) και από την άλλη η κατ έτος σχεδόν...
Ο ποιητής Γιώργος Γεωργούσης εμφανίζεται το 1966 με τη συλλογή «Νυκτιλύκη». Η ερμητική και αφαιρετική εκλογή αισθητικού οχήματος ή το ύφος που δεν είναι εύκολα προσβάσιμο...
Ο ποιητικός λόγος του Γεωργούση είναι αυθεντικός. Η ανανέωση των ποιητικών διατυπώσεων έχει ρίζες γερές. Οι λέξεις που χρησιμοποιεί είναι δουλεμένες και σμιλεμένες...
Ο ποιητής μας εισάγει σε ένα κόσμο συμβόλων σε ένα περιβάλλον με έντονο ποιητικό κλίμα και η όλη περιρρέουσα ατμόσφαιρα μάς κατακλύζει στην ψυχή και στο σώμα. Κύριο...
«Θάλαττα θάλαττα... Επεί δε αφίκοντο πάντες επί το άκρον, ενταύθα δη περιέβαλλον αλλήλους και στρατηγούς και λοχαγούς δακρύοντες» (Κύρου ανάβασίς 4.7.24-25). Μαθαίναμε από...
Αν θέλουμε να εισχωρήσουμε στο ποιητικό σύμπαν του Γιώργου Γεωργούση, δεν έχουμε παρά να βρούμε τις λέξεις που σαν οχυρά σηματοδοτούν τους ελιγμούς του ποιητή ανάμεσα...
Α, ορατά πράγματα, / ξαναβρείτε και σεις τη θέση σας ζητά ο Γιώργος Γεωργούσης θυμίζοντας την επίκληση του Οδυσσέα Ελύτη: Α / Πιστευτά πράγματα μιλήστε μου! Όπως ο Ελύτης,...
Τα ποιήματα του Γιώργου Γεωργούση έφτασαν κοντά μας ως συνθήματα. Συνθήματα εμβόλιμα εντός των συνθέσεών του, αλλά και των συλλογών του. Έφτασαν ως λόγος που διατηρεί...
Στο σημείο αυτό είναι εύλογο το ερώτημα: Πώς αλλάζουν μορφή τα πράγματα στην ποίηση του Γιώργου Γεωργούση; Πρόκειται για τυχαίες αλλαγές από συλλογή σε συλλογή στη διάρκεια...
Στην εργασία αυτή θα εξετάσουμε τη συμβολή της αντίθεσης στην ανάδειξη βασικών αντινομικών εννοιών του ποιητικού του λόγου, όπως είναι η ζωή, η φύση, η ομορφιά, η μνήμη,...
Η λειτουργία του ποιητικού λόγου, ο χρόνος, η μνήμη και σωρεία συμβόλων διαθλώνται μέσα στα ποιήματα της ενότητας «Από την αλληλογραφία με τον Ερμογένη» του Γιώργου...
Τελευταία ποιητική συλλογή είναι η τιτλοφορημένη Ελεγεία και Φούγκα του Ξένου και της Λευκής (Εκδ. Γαβριηλίδη, 2009). Στο πρώτο ημιστίχιο του τίτλου, η πρώτη λέξη «ελεγεία»...
Μια ποίηση μουσική που τραγουδιέται άλλοτε ως ιαμβικός δεκαπεντασύλλαβος: λόγια μου βάζει ο θάνατος για να τον ιστορήσω, ή σφάζει τις ομορφιές ο Χάροντας μες στ άσπρα...
Ο ποιητής Γιώργος Γεωργούσης έχει δημοσιεύσει έως τώρα πέντε συλλογές με 366 συνολικά «ελληνικά χαϊκού», όπως επίμονα και κατά σύστημα τα αποκαλεί στα καλαίσθητα εξώφυλλα...
Με ποιους τρόπους και σε ποιο βαθμό χρησιμοποιείται από το σύγχρονο ποιητή ο δεκαπεντασύλλαβος, μέσα στον οποίο «παράδερνε η ιστορία»; Το ποιητικό δίλημμα «έμμετρος...
Οι Ασκήσεις Τοπογραφίας του Γιώργου Γεωργούση που κυκλοφόρησαν το 2003 είναι μια ποιητική σύνθεση σε τέσσερα μέρη-ωδές, η οποία συγκροτείται από σαράντα ποιήματα τυπωμένα...
Το ποίημα της Ηλέκτρας της Barbara Kohler προηγήθηκε ως ανάγνωση του ποιήματος του Γιώργου Γεωργούση. Το πρώτο σε σταμάτησε για τους δικούς του λόγους. Το δεύτερο και εξαιτίας...
Αυτό το σημείωμα δεν έχει και πολύ να κάνει με την ποίηση αυτή καθεαυτή και εν προκειμένω με την ποίηση του Γιώργου Γεωργούση έργο που θα το κάνουν άλλοι αξιόλογοι...
Το αίμα του τορέρο έχει οπλές, και χάλκινες/θρυμματισμένο ένα τραγούδι μέσα του/ιαχές απ' τα βαθιά κοιτάσματα της μνήμης/που ημιτελής και τέλεια. Να ξέρεις./Στα σωθικά...
Ο απόηχος από την πρόσφατη επέτειο των διακοσίων χρόνων από τη γέννηση του Βίκτορα Ουγκώ (1802) φαίνεται να έχει κοπάσει. Το ενδιαφέρον όμως για το έργο του μεγάλου Γάλλου...
Δεν θα αναφερθώ στον Γ. Σεφέρη με το κύρος του ειδικού, αλλά προσκομίζοντας μόνο τη μαρτυρία του απλού αναγνώστη, που στη φωνή του ποιητή αναζητεί την απάντηση στις ανησυχίες...
Στην πρόσφατη έκδοση του βιβλίου που επιμελήθηκα για τα είκοσι χρόνια από το θάνατο του Τάσου Λειβαδίτη, στις εκδόσεις Κέδρος, τον χαρακτήρισα ʼγιο της Ποίησής μας....
Η Χώρα σωμάτων ή α-σωμάτων ή Bodyland αποτελεί μέρος αυτού του έντονου σήμερα προβληματισμού γύρω από το σώμα, και κυρίως το γυναικείο σώμα που έχει ταυτιστεί επανειλημμένα...
Θα ήθελα να ευχαριστήσω το Σπίτι της Κύπρου για την πρόσκληση να συμμετάσχω στην αποψινή παρουσίαση δύο βιβλίων που, και τα δύο μαζί, καλύπτουν ένα μεγάλο τμήμα 120 χρόνια...
Η εντύπωση που αποκομίζει ο αναγνώστης από την πρώτη ήδη παράγραφο και τις πρώτες φράσεις του βιβλίου της Ζωής Σαμαρά Το βλέμμα του συγγραφέα δεν είναι ότι μας δανείζει...
Ο ελληνικός θεωρητικός λόγος, όπως και άλλα αξιόλογα πνευματικά προϊόντα, δυσκολεύεται να επιβληθεί εκτός των συνόρων, λόγω της γλώσσας και άλλων παραγόντων, καλλιεργείται...
Το πόνημα του Θανάση Αγάθου για την κριτική πρόληψη και αντιμετώπιση του πασίγνωστου μυθιστορήματος του Νίκου Καζαντζάκη Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά και της...
Το 438 π.Χ. ο Ευριπίδης συμμετείχε στους δραματικούς αγώνες και κέρδισε το δεύτερο βραβείο με την τετραλογία του «Κρήσσαι», «Αλκμέων ο διά Ψωφίδος», και «Τήλεφος». Τστερα...
Η συλλογή «Δευτερόλεπτα» - γραμμένα σε μικρό μπλοκάκι. Έχουν διορθώσεις και διαγραφές που σημαίνει πως δεν έγινε τελική γραφή προφανώς δε βρήκε το χρόνο· ίσως πάλι...
Ξεχωριστή θέση στη μεγάλη πνευματική παρακαταθήκη του Γιάννη Ρίτσου, χωρίς αμφιβολία, κατέχει το εννιάτομο πεζογραφικό έργο, ΕΙΚΟΝΟΣΤΑΣΙΟ ΑΝΩΝΥΜΩΝ ΑΓΙΩΝ.
Πρόκειται για τολμηρό και ιδιόμορφο, στη σύλληψη και γραφή του, έργο και γι αυτό γεμάτο προκλήσεις και ξαφνιάσματα. Ένας λόγος ανοικονόμητος, χυμώδης που άλλοτε ρέει...
Η αναγόρευση του Γιάννη Ρίτσου σε Επίτιμο Διδάκτορα του Πανεπιστημίου του Birmingham αποτελεί το επιστέγασμα της ανάπτυξης των νεοελληνικών σπουδών στο Πανεπιστήμιο αυτό....
Σημειώσεις πάνω σε μια συζήτηση με το Γιάννη Ρίτσο, που πραγματοποιήθηκε κατά τη διάρκεια της πρόσφατης επίσκεψης του ποιητή στο Μπέρμιγχαμ της Αγγλίας, μας έστειλε...
Ήταν από τις πιο συναρπαστικές φυσιογνωμίες που μπορούσε να γνωρίσει κανείς. Τη συμπεριφορά του, το λόγο του, τις κινήσεις του, το βλέμμα του, δεν τα έκανε μαγνητικά η...
Η Μονεμβασιά και η Αθήνα, δύο κέντρα καθοριστικής σημασίας και ξεχωριστής ακτινοβολίας, ορίζουν την ποιητική κοσμογραφία του Γ. Ρίτσου. Θεμέλιοι λίθοι που με τρόπο εξελισσόμενο...
Το έργο του Ρίτσου μπορεί να διαβαστεί σήμερα και σαν το ξετύλιγμα μιας λαϊκής τραγωδίας, όχι μόνον με την τρέχουσα μεταφορική έννοια (η τραγικότητα στην ιστορία), αλλά...
Οι καταθέσεις των βουβών πραγμάτων έχουν στην ποίηση του Ρίτσου μεγάλη ιστορία. Την απαρχή της θα τη βρούμε στα δύσκολα χρόνια της πρώτης νιότης του, όταν εκείνος, γόνος...
Λέω λοιπόν ότι ο προσεκτικός αναγνώστης μπορεί να διακρίνει σε όλη τη διαδρομή του ποιητή, με μια ποικιλία αναλογιών διαφορετική κάθε φορά, ότι κοντά στην αίσθηση της...
Ο Γιάννης Ρίτσος έγραψε την Τέταρτη Διάσταση, μια συλλογή από δεκαεφτά ποιήματα περίπου δεκαοχτώ σελίδων το καθένα, ανάμεσα στα 1956-1972. Τα ποιήματα είναι γραμμένα σε...
Όπως είναι φανερό, ο Ρίτσος βλέπει το σφετερισμό του μαρτυρίου του Χριστού, τη διαστρέβλωση της διδασκαλίας του και τη μεταμόρφωσή του, από την Εκκλησία και το Κράτος,...
Μεταξύ 1957 και 1963 ο Γιάννης Ρίτσος εγραψε το Αρχαiο θέατρο, που ανήκει στην ποιητική συλλογή Μαρτυρίες, σειρά πρώτη και περιέχεται στον ένατο τόμο των Απάντων του (Γιάννης...
Συγκρίνοντας τα δύο κείμενα παρατηρούμε ότι ο Ρίτσος αφηγείται μεν το γεγονός της μέθης του Ελπήνορα, το επακόλουθο γκρέμισμά του από τη σκάλα, το σπάσιμο του σβέρκου...
Από τους δεκαεπτά, συνολικά, δραματικούς μονολόγους της «Τέταρτης Διάστασης» του Γιάννη Ρίτσου, ο «Ορέστης» είναι ίσως ο περισσότερο σμιλεμένος πάνω σε αυθεντικό τραγικό...
Το βράδυ της πρεμιέρας του Φιλοκτήτη ήταν σημαδιακό. Ήρθαν παρέα στην παράσταση ο Γιάννης Ρίτσος μαζί με τον Γιάννη Τσαρούχη. Μετά την παράσταση, βγήκαν τα δυο ιερά τέρατα,...
Καταδύομαι πάντα με μια απροσδιόριστη νοσταλγία στη «Σονάτα του σεληνόφωτος» του Γιάννη Ρίτσου. Ίσως, από νοσταλγία για τη χαμένη νιότη, για τις δεκαετίες που πέρασαν...
«Η Ελένη» του Γιάννη Ρίτσου, γραμμένη το 1970, είναι από αυτά τα «πολύ μεταφυσικότερα» ποιήματά του και από τα πιο απελπισμένα. Ταυτόχρονα όμως είναι ίσως και από τα πιο...
Η ενεργοποίηση της παραμυθητικής λειτουργίας της μνήμης σε συνδυασμό με την υποβάθμιση των παλιών οικογενειακών δεινών χάρη στα νέα αυτοβιογραφικά δεδομένα, τη δημιουργία...
Η Δίψα στο Μυστρά (Ιούνιος 1954) είναι το τρίτο μέρος του συνθετικού ποιήματος του Ρίτσου Κυκλική Δόξα (Ποιήματα Γ΄, σ. 69-78), το οποίο εντάχθηκε στα Προσχέδια (1954-1960, Ποιήματα...
Από χαρτί πλασμένα κι από δισταγμό βλέπει τα «Ανδρείκελα»-ποιητές ο Καρυωτάκης, έτοιμα να αλλά[ξουνε] με ήχους και συλλαβές / τα αισθήματα στη χάρτινη καρδιά [τους]. Χάρτινα...
Πρόθεσή μου σε αυτήν τη μελέτη είναι να περιγράψω με ορισμένες πρωτοβάθμιες παρατηρήσεις καταρχάς ό,τι αντιλαμβάνομαι στη βάση ποσοτικών δεδομένων ως ταλάντευση του...
Η ποίηση του Ρίτσου διανοίγει συνεχώς ένα παράθυρο προς τον κόσμο, για να εισβάλλει το φως, η καλοσύνη, η τρυφερότητα, μέσα από τη συνάντηση και την αποκάλυψη της αθωότητας,...
Από τα τέλη της δεκαετίας του 1950 και ιδίως σε όλη τη δεκαετία του 1960 και ως το θάνατό του, στη Θεσσαλονίκη, στις 10 Νοέμβρη του 1969, ο σημαντικός μελωδιστής συνθέτης Σπήλιος...
Το 9άτομο έργο του Γιάννη Ρίτσου «Εικονοστάσι των Ανωνύμων Αγίων» είναι κατά ένα μεγάλο μέρος αυτοβιογραφικό. Ο Ρίτσος σε όλη του την ποιητική πορεία αυτοβιογραφείται...
Ο ώριμος Ρίτσος του Εικονοστασίου σχεδόν 75 χρονών πια σχολιάζει το μάθημα που έμαθε από τη θεία Όλγα ως ένα πολύ σημαντικό στοιχείο της ποιητικής του λειτουργίας:...
Ο Γιάννης Ρίτσος ήταν ένας από τους πρώτους σύγχρονους Έλληνες ποιητές που μεταφράστηκαν στα ρωσικά. Οι ρωσόφωνοι αναγνώστες τον διαβάζουν ήδη επί μισό αιώνα, και παρόλο...
Ο Γιάννης Ρίτσος είναι ο πιο διάσημος Έλληνας ποιητής και ένας από τους πιο αγαπημένους ξένους ποιητές στην Περσία. Τον θαυμάζουν μαζί με τους μεγάλους ποιητές, όπως...
Σε αυτήν τη φιλόδοξη και κορυφαία μας προσπάθεια είχε προσκληθεί από εβδομάδων και ο ίδιος ο Γιάννης Ρίτσος, καθώς όμως προ πολλού είχε δεσμευτεί να βρίσκεται σε άλλους...
Μαθητής εγώ τότε, Νυκτερινού Γυμνασίου, έκανα δειλά δειλά τα πρώτα βήματά μου, στους ομιχλώδεις, αλλά υπέροχους δρόμους της ποίησης. Πρέπει να ομολογήσω πως ευτύχησα...
Τον Μήτσο Αλεξανδρόπουλο τον γνώρισα προσωπικά στο σπίτι του Σπύρου Τσακνιά, την ʼνοιξη του 1977, αν λογαριάζω σωστά. Στο μεταξύ είχα διαβάσει τις θαυμάσιες μεταφράσεις...
Στην Αρχαιότητα υπήρχε η λέξη φιλοξενία, αλλά όχι η λέξη ξενοφοβία. Αυτή περίμενε τα τέλη του 19ου αιώνα (1887) για να εμφανιστεί στην ελληνική γλώσσα. Μάλιστα ξένος σήμαινε...
O Αντώνης Δεκαβάλλες υπήρξε ένας από τους πιο σημαντικούς ποιητές της Ελληνικής Διασποράς. Γεννήθηκε το 1920 στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου από γονείς γεννημένους στη...
Χρόνος Κρίσεως / Στις οκτώ το βράδυ επάξια ταπεινός επήγα / με την κίνηση αρμονική και λίγη / χυμένη στο πρότυπο του φόβου / μ ένα τοπίο κατάνυξης στα βλέφαρα / όλα ως περίσκεπτα...
Αν μας πληγώσει ο ηλιος / Αν μας πληγώσει ο ήλιος άραγες / τι χρώμα θε να τρέξει το αίμα; Γιατί το θυμάσαι δέντρα ήρθαμε εδώ / ξέμονα και με τις ρίζες ξέταφες / και να γυρεύουν...
Τ.Σ. ΕΛΙΟΤ / Θάψαν τη μέρα ο χρόνος κι η καμπάνα, / Το μαύρο σύννεφο παίρνει τον ήλιο. / ʼραγε το λιοστρόφι θα στραφεί σε μας; Το αγιόκλημα / θα κάνει προς τα κάτω, θα γείρει...
Ο Σκωτσέζος ποιητής Έντουιν Μιούρ γεννήθηκε το Μάη του 1887 στο Deerness, που βρίσκεται στα νησιά Όρκνεϋ, ένα αρχιπέλαγο από περίπου εβδομήντα νησάκια στα βόρεια παράλια της...
Ένα πόδι στην Εδέμ / Ένα πόδι στην Εδέμ ακόμα, στέκω / και θωρώ απέναντι στην άλλη γη. / Του κόσμου η μεγάλη μέρα αργοπορεί, / Όμως παράξενα ετούτα τα χωράφια που τα σπείραμε,...
Το γεγονός είναι πως ήταν ένας άνθρωπος βασανισμένος. Ήταν μανιακός για τη φήμη του, και θύμα του αλκοολισμού, αλλά στο έργο του εμφανιζόταν σαν απλοϊκός και αφελής....
0 Λάκκος / Οι ρίζες κατά πού πηγαίνουν; / Κοίταξε κάτω από τα φύλλα. / Εκεί ποιος το βαλε το μούσκλο; / Αυτές οι πέτρες είν εδώ πολύν καιρό. Ποιος έκανε τη λάσπη ξάφνου ν...
Η Αναγάλλια / Κάποτε αναγάλλιαζα και με ένα μόνο δέντρο. / Ο αμολητός αέρας μ έκανε να τρέχω σαν παιδί. / Τον αγαπώ τον κόσμο· θέλω πιότερο κι από τον κόσμο / ή το μετείκασμα...
Φίδι / Ένα φίδι νιούτσικο είδα να γλυστρά / έξω από την πολύχρωμη σκιά / και μαλθακό να μένει επάνω σε μια πέτρα. / Ένα ισχνό στόμα και μια γλώσσα / στάθηκαν, μέσα στον ήρεμο...
Ξεκινητή εσυ, / Αιώνιε ξεκινητή / η ψυχή δεν ξεύρει το τι να πιστεύει, / στις μικρές πτυχές της που οκνηρά σαλεύουν / στον ελάχιστο χώρο της ζωής της, / έναν παλμό πιο πέρα...
Είκοσι χρόνια πέρασαν πριν ο Δεκαβάλλες δημοσιεύσει τον παρόντα τόμο του, Ωκεανίδες. Αν και δεν είναι πια το όνομα ενός τόπου, ο τίτλος ανακαλεί νύμφες που κατοικούν...
Η Μνήμη είναι για τον Δεκαβάλλε πραγματικά η μητέρα των Μουσών Η ανάμνηση φέρνει την πανοραμική άποψη, την αναγκαία απόσταση για παγκοσμιότητα και οδηγεί στην αυτογνωσία...
Ένα από τα διάχυτα χαρακτηριστικά αυτών των ποιημάτων είναι η ικανότητα του Δεκαβάλλε να φιλοσοφεί δημιουργώντας εικόνες που είναι φαινομενικά απλές και να προξενεί...
Πότε αρχίσατε να γράφετε ποίηση; «Είχα αρχίσει νωρίς. Ήμουν στις κατώτερες τάξεις του γυμνασίου όταν έγραψα το πρώτο μου ποίημα ένα εφιαλτικό ποίημα που βγήκε από...
Λέγεται ότι κάποτε ένας άνθρωπος στάθηκε μπροστά στη μοίρα και την κοίταξε στα μάτια. Τη ρώτησε: Ποια είναι η ουσία της ζωής; «Να προσπαθείς Να προσπαθείς να κάνεις...
Αναφορικά με τις Σάτιρες του Καρυωτάκη, ο Peter Mackridge παρατηρεί πως ο ποιητής, ενώ «υπογραμμίζει το κενό ανάμεσα στο λόγο [ ] και το αίσθημα» (Αλλάζουμε με ήχους και συλλαβές...
Όταν σκεφτούμε το περιεχόμενο των διηγήματων του Τσίρκα, όπως λόγου χάρη «Αλλόκοτοι άνθρωποι», «Ένα φεγγάρι πορτοκαλί», «Στον κάβο», «Φούγκα», ή το «Νουρεντίν Μπόμπα»,...
Διαβάζοντας το Διπλό Βιβλίο του Δημήτρη Χατζή, που εκδόθηκε το 1976, μπροστά σε περιγραφές χαμένων ζωών και ονείρων, ο αναγνώστης κυριεύεται από μια αίσθηση πίκρας. Ούτε...
Δέκα χρόνια μετά το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου γράφτηκε το μυθιστόρημα του Erich Maria Remarque «Ουδέν νεώτερον από το δυτικό μέτωπο», το οποίο εκδόθηκε το 1929 και είχε μεγάλη...
Μία τέτοια κριτική, δηλαδή θεραπευτική θεώρηση του πρόσφατου παρελθόντος της πατρίδας του, επιχειρεί ο Ρουμάνος συγγραφέας Norman Manea στο βιβλίο του Περί γελωτοποιών....
Έχω την πρόθεση, στις παρακάτω γραμμές να διατυπώσω μερικά επιχειρήματα εναντίον της ιδέας πως η λογοτεχνία, και (ιδιαίτερα το μυθιστόρημα, είναι μια πολυτελής διασκέδαση·...
Η πολυδιάστατη και επιβλητική μορφή του Καστοριάδη (1922-1997) στο χώρο της φιλοσοφίας, της επιστημολογίας, της ψυχανάλυσης και του πολιτικού στοχασμού είναι άρρηκτα συνυφασμένη...
Η ανάγνωση-γνώση μπορεί επομένως να λειτουργήσει ως διακείμενο της νέας γραφής-αυτογνωσίας. Ο αναγνώστης με παιδεία και θεωρητικά εφόδια αναλαμβάνει την ευθύνη για...
Εντέλει, με την εστίαση αυτή στον ουσιαστικό ρόλο της αναγνωστικής λειτουργίας και με τη θεώρηση τόσο των αναγνωστών-συγγραφέων όσο και των κειμένων ως ξεχωριστών ιστορικών...
Η αέναη κίνηση των ιδεών και των θεωριών από τον ένα τόπο στον άλλο, από τη μία χρονική περίοδο στην άλλη αποτελεί, όπως επισημαίνει και ο Edward Said, καθοριστικό παράγοντα...
Ποιητής με αυστηρό μουσικό ρυθμό, λιτότητα στην έκφραση, με ηρεμία που είναι καρπός όχι απάθειας αλλά αυτοκυριαρχίας, με ευγενέστατη ειρωνεία και έλεγχο της συγκίνησης...
Ένα χαρακτηριστικό των ποιημάτων του Ανακρέοντα, αλλά και των άλλων της λυρικής ποίησης είναι η εικόνα της γυναίκας που εν μέρει αλλάζει, εν αντιθέσει με επική ποίηση...
Ο Κώστας Λιάπης με την εντιμότητα που τον διακρίνει διευκρινίζει στην εισαγωγή του δεύτερου τόμου πως αυτή θα αποτελεί μια υπενθύμιση της εισαγωγής στον πρώτο τόμο...
Το βιβλίο αυτό εκτείνεται σε τρία μέρη και δώδεκα κεφάλαια. Το Μέρος Α΄, θα μπορούσα να το τιτλοφορήσω: Ο ʼνθρωπος, η γεωγραφία της ηλικίας του και η πολιτεία του βίου...
Το βιβλίο συγκροτείται από έντεκα διηγήματα, που όλα έχουν κάτι κοινό, την ανελέητη αίσθηση του κενού ή της μη ικανοποίησης από τη ζωή που ζουν. Υπάρχει κάτι το μεταιχμιακό,...
Φιλοσοφία: φιλία ή αγάπη της σοφίας (της επιστήμης, αναφέρουν κάποια λεξικά). Όσο για τη λέξη φιλόσοφος, ονοματίζει τον άνθρωπο που προσπαθεί συνειδητά να προσεγγίσει...
Α. ΜΠΑΧΤΙΝ Αλλά η συνομιλία μου με τον Μπαχτίν δεν είναι μόνο θεωρητική. 'Οταν, στα τέλη της δεκαετίας του 80, πέρασα από τη μελέτη στη λογοτεχνία, εκείνος δεν έπαψε να...
Θα σταθώ όμως σ αυτό το σύντομο σημείωμα στο βιβλίο του Γιάννη Κιουρτσάκη, «Ελληνισμός και Δύση στο στοχασμό του Σεφέρη», που εκδόθηκε σε δεύτερη έκδοση το 1995. Πρόκειται...
Αν ζεις κοντά στον συγγραφέα γνωρίζεις και ένα άλλο «βιβλίο», που δεν θα γράψει ποτέ ο φίλος σου. Είναι το «βιβλίο» της καθημερινότητας εκεί που συναντιέται η αγωνία...
Μα, θα μου πει κανείς, πανηγύρι είναι, δεν είναι σεμινάριο. Γιατί τόση αγωνία για τη μαθητεία; Εδώ είναι το πιο καίριο σημείο: ο Κιουρτσάκης μιλάει για τον λαό που ήταν...
Ακολουθώντας μια «σιωπή» σχεδόν δέκα χρόνων, το Σαν μυθιστόρημα ανοίγει νέα μονοπάτια προς διαφορετικές κατευθύνσεις. Δεν είναι μυθιστόρημα, αλλά σαν μυθιστόρημα,...
Α. ΟΤΑΝ Η ΠΟΙΗΣΗ Ο Κιουρτσάκης, ως γνήσιος και αυθεντικός δημιουργός, δε θα μπορούσε ασφαλώς να εξαιρεθεί από έναν τέτοιο κανόνα. Εκείνο που κάνει τη διαφορά στον Κιουρτσάκη...
Για τον Γιάννη Κιουρτσάκη η οντολογία η φύση της ύπαρξης, η φύση των όντων είναι μια δεοντολογία. Θεμελιώδες δηλαδή στοιχείο της ύπαρξής του είναι το πρέπει, η οφειλή....
Δεν προχωρώ άλλο. Αρκετά προβλήματα συσσώρευσα. Τ αφήνω αναπάντητα και μπαίνω στο έργο. Ή μάλλον, για ν ακριβολογήσω, μπαίνω στην περιπέτεια της μορφής έτσι όπως μας...
Το τελευταίο του βιβλίο Ένας χωρικός στη Νέα Υόρκη είναι ένα βιβλίο στοχασμός πάνω στο ταξίδι. [ ] είναι και μία μελέτη πάνω στην «εθνική» σύνθεση της χώρας αυτής. Είναι...
Το βιβλίο του Γιάννη Κιουρτσάκη Ένας Χωρικός στην Νέα Υόρκη εκθέτει τις εμπειρίες που αποκόμισε ο συγγραφέας από το ταξίδι του στην πόλη της Νέας Υόρκης, υπό την μορφή...
Τα Ανοιχτά Χαρτιά του Οδυσσέα Ελύτη εκδίδονται για πρώτη φορά το Δεκέμβριο του 1974 στην Αθήνα, από τις εκδόσεις Αστερίας. Η τρίτη και τελευταία έκδοσή τους, το 1987 από τον...
Είναι γνωστό ότι ο ποιητής σ. Έκτωρ Κακναβάτος πλήρωσε το δικό του τίμημα ζωής στα ξερονήσια της εξορίας και στους αντικομμουνιστικούς διωγμούς για την πρακτική του...
Μέσα από την ποίηση του Ε. Κακναβάτου δεν περνάει το ελληνικό τοπίο ως φως, φυτόδεντρα, έμβια όντα ή ως ένα κάποιο ανθρώπινο τοπίο, αλλά, ενώ συνυπάρχουν όλα αυτά ως μονάδες...
Ο προβληματισμός αναφορικά με τις λέξεις και τη σχέση τους με τον ποιητή διατρέχει όλο το έργο του Σωτήρη Σαράκη: ένα έργο ποικίλης θεματικής και διαφορετικών φωνών,...
[...] ο Κοσμόπουλος εμφανίστηκε ως ένας ώριμος ποιητής ήδη με το πρώτο του βιβλίο: δίχως πρωτόλειους στίχους, με τη φωνή του ήδη σχηματισμένη και ευαναγνώριστη με τη...
Συμπερασματικά, η διένεξη σχετικά με τη λογοτεχνική παραγωγή του Καζαντζάκη βασίζεται κυρίως στο ιδεολογικό στρώμα του έργου του. Οδηγεί στο διαχωρισμό των θρησκευτικών-ιδεολογικών...
Η ενασχόληση με το έργο του Πρεβελάκη αποτελεί ασφαλώς μια πρόκληση για το μελετητή. Δεν είναι βέβαια δυνατόν στον περιορισμένο χρόνο μιας ανακοίνωσης να ασχοληθούμε...
Η πολυπρισματική αφήγηση του πεζογραφήματος κινείται σε τρία επίπεδα: 1) η νεαρή δασκάλα Μάρθα σε ορεινό χωριό της Κρήτης σαν τα Ζωνιανά (αντροκρατούμενος κόσμος, επιδεικτική...
Τα καινοτομικά στοιχεία του μυθιστορήματος, που αναφέρθηκαν, μπορεί να θεωρηθεί ότι εντάσσονται στην παράδοση που δημιούργησε το «νέο μυθιστόρημα», χωρίς ωστόσο ν...
Τη Μαρία Ιορδανίδου την έβλεπα πάντα σαν φιλενάδα μου. Δε μου πέρασε ποτέ από το νου η ηλικιακή διαφορά μας, διαφορά που συχνά κάνει το νεότερο άτομο σεβαστικό προς το...
Ωστόσο η ιδιαίτερη κλίση προς την κωμωδία μέσα στην Κατοχή δεν είναι, κατά τη γνώμη μου, σύμπτωση. Οι συνθήκες, όπως τις προσλαμβάνει ο Θεοτοκάς, τον ωθούν προς την υιοθέτηση...
Το νεότερο δράμα γεννιέται με την ανατροπή όλων αυτών των βεβαιοτήτων. Έρχεται να αποκαλύψει μια άλλη πλευρά της ύπαρξης, δέσμια των αντιφάσεών της, σε σύγκρουση με...
Ο συγγραφέας δεν αρκείται σε μια πρωτογενή αναπαράσταση-απεικόνιση του ανοίκειου τόπου από τη ματιά του δυτικού στοχαστή, αλλά διευρύνει αυτή την καταγραφή αποτυπώνοντας...
Την ποίηση της Μερκενίδου χαρακτηρίζει η απομάκρυνση από την καθιερωμένη και παραδοσιακή έκφραση και η χρήση ιδιαίτερων δομών στο επίπεδο της μορφής, ενώ σε εκείνο...
Το πρόσφατο έργο του Δημήτρη Ρεντίφη με το λογοτεχνικό τίτλο, Κατεβαίνοντας το ποτάμι, μοιάζει με λογοτεχνία (ο ίδιος το χαρακτηρίζει «λογοτεχνικές μεταπλάσεις), μοιάζει...
Χαρακτηριστική είναι η σύλληψη των διερχόμενων σκηνών, κεκλασμένων σπαραγμάτων, θα έλεγα, από φιλμ του ίδιου του ποιητή, που προβάλλονται στους τοίχους με ψηφιακή τεχνολογία...
Η καθηγήτρια Jacqueline de Romilly, ελληνίστρια με φήμη ευρύτατη, παρουσιάζει αδρά στο βιβλίο αυτό τις εξαίρετες ιδιότητες της ελληνικής γλώσσας, όχι για να διδάξει τις μορφές...
Έτσι διατυπώθηκε η πρόταση να δημοσιευθούν οι ομιλίες της ημερίδας στα Θέματα Λογοτεχνίας. Με αφετηρία τα κείμενα των τεσσάρων ομιλητών, που ανέδειξαν πτυχές της ενασχόλησης...
Γεννήθηκε στις 28-8-1828 στη Γιάσναγια Πολιάνα, στο πατρογονικό κτήμα της μητέρας του, πριγκίπισσας Μαρίας Βολκόνσκαγια (πέθανε πριν ο Λέων, ο τέταρτος γιος της, γίνει δύο...
Ο άνθρωπος γεννιέται τέλειος είναι η μεγάλη αλήθεια που είπε ο Ρουσό και παραμένει σταθερή κι αναλλοίωτη σαν την πέτρα. Κάθε άνθρωπος, όταν γεννιέται, είναι το αρχικό...
Πολλοί με ρωτούν έχοντας στο νου, κατά πάσα πιθανότητα, κυρίως τις περιστάσεις της αναχώρησης αν η ζωή του Τολστόι ήταν τραγική. Πάντοτε απαντώ «όχι». Τα παιδικά του...
Πριν από δύο δεκαετίες κανείς δεν θα μπορούσε να φανταστεί το φάσμα των επιστημονικών επαφών και συνεργασιών που θα ανέπτυσσε στα αμέσως επόμενα χρόνια το μουσείο-αγρόκτημα...
Στις συνεντεύξεις της στα ρωσικά μέσα μαζικής ενημέρωσης η Σέλμα Ανσίρα, ακάματη και πολυβραβευμένη μεταφράστρια της ρωσικής λογοτεχνίας, θυμάται συχνά το εξής περιστατικό:...
Τα αποθέματα του Μουσείου, αναδεικνύοντας πλούσιο υλικό, μας επιτρέπουν να παρακολουθήσουμε την πορεία, τους άξονες των δημιουργικών και υπαρξιακών αναζητήσεων του...
Τα ακόλουθα τρία αποσπάσματα από τα μυθιστορήματα του Τολστόι αποτελούν αριστουργήματα όχι μόνο της ρώσικης, αλλά και της παγκόσμιας πεζογραφίας: το πρώτο αποτυπώνει...
Ο πρίγκιπας Αντριέι, δύσθυμος και βυθισμένος σε σκέψεις για το τι θα πρεπε να πει στον πρόεδρο, πλησίασε με τ αμάξι του μέσα απ την πυκνή δεντροστοιχία στην έπαυλη...
'Οταν η νταντά μπήκε στο δωμάτιο, ο Σιεριόζα διηγούνταν στη μητέρα του πώς στις χιονοδρομίες ξεγλίστρησαν μαζί με τη Νάντιενκα απ το βουναλάκι κι έπεσαν και κύλησαν...
Το μαύρο μελαγχολικό κτήριο της φυλακής με τον σκοπό και το φανάρι στην πύλη, μέσα στο παρθένο, πάλλευκο πέπλο του χιονιού που σκέπαζε τώρα το καθετί και την είσοδο,...
Η επίδραση ενός συγγραφέα σε μια ξένη λογοτεχνία και μια ξένη κουλτούρα αποτελεί αυτή καθαυτή πρόβλημα. Παρόλο που η ύπαρξη μιας λογοτεχνίας με διεθνή ορίζοντα είναι...
Σχεδιάζοντας αυτή την ομιλία κατάλαβα πόσο παράξενο θα μπορούσα επίσης να πω πόσο αφύσικο ήταν να δοκιμάσω να σκεφτώ για το Πόλεμος και Ειρήνη του Τολστόι με όρους...
Έχει συμπληρωθεί ένας αιώνας από τότε που ο Τολστόι βρισκόταν στην καλλιτεχνική του ακμή. Το 1877 δημοσίευσε την ʼννα Καρένινα. Είχε προηγηθεί, κατά δέκα χρόνια περίπου,...
Θυμάσαι τον Τολστόι που έλεγε ότι είναι αδύνατον να αγαπήσεις την ανθρωπότητα συνολικά; Το Σολάρις είναι το πιο τολστοϊκό από τα έργα του ντοστογιεφσκικού Ταρκόφσκυ,...
Στην Ελλάδα ο Τουργκένιεφ και ο Τολστόι θ αρχίσουν να γίνονται γνωστοί μετά από μια δεκαετία. Ο χαρακτήρας των εθνικών ζητούμενων θα προσδιορίζει σε μεγάλο βαθμό τους...
Στην Ελλάδα ο 20ός αιώνας υποδέχθηκε τον Τολστόι ως έναν εκ των μεγαλυτέρων στοχαστών, κοινωνιολόγων, φιλοσόφων και μυθιστοριογράφων του κόσμου. Ξεχωριστό ενδιαφέρον...
Ο Μήτσος Αλεξανδρόπουλος άρδευσε συστηματικά από το ορμητικό ποτάμι της ρωσικής λογοτεχνίας. Δεν κράτησε όμως μόνο για τον πλουτισμό του πνεύματός του και για την άσκηση...
Αφορμή για να γραφτεί το σημαντικό αυτό βιβλίο στάθηκε ένα λιγοσέλιδο κείμενο του Τζωρτζ Όργουελ, Ο Τολστόη, ο Βασιλιάς Ληρ χαι ο Τρελός, που γράφτηκε γύρω στα 1950, μεταφράστηκε...
Μια τέτοια ανάγνωση του Πόλεμος και Ειρήνη, όπως η παραπάνω, αποφεύγει την έμμονη και ίσως όχι την ιδιαιτέρως πρόσφορη αντίθεση που λέει ότι η ιστορία είναι η γνώση του...
Πολέμιος της ειρήνης και των περιχαρακωμένων συνηθειών μιας προνομιακής ολιγαρχίας και ο έρωτας. Ένας ακόμη αφηγηματικός τρόπος θέμα για να αμφισβητήσει ο συγγραφέας...
Πού θα σταυρώσουν / το Χριστό; ρωτά / αλαφιασμένος Με το / χέρι του δείξαν κατά / κει / Πού θα σταυρώσουν / το λαό; / ζητά απελπισμένα / πάλι χωρίς μιλιά / του δείξαν / κατά κει...
Ο ποιητικός λόγος στην εποχή μας διολισθαίνει συνεχώς προς την πεζολογία. Δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι η αρχική χρήση της ποίησης, ιστορικά, είναι το τραγούδι. Υπάρχει...
Τα συμπόσια εξακολουθούσαν, κάθε πρώτο σαββατοκύριακο του Ιούλη, με θέματα ποικίλα όπως καταγράφονται στο βιβλίο που παρουσιάζεται. Με μεγαλύτερη ή μικρότερη συμμετοχή,...
Τη σκέψη, την οργάνωση και την ολοκλήρωση των δεκαέξι εισηγήσεων που πραγματοποιήθηκαν σε δυο κύκλους στο Πανεπιστήμιο της Πάτρας, το 2009, όπως και τη συγκέντρωσή τους...
Οι Μάκαρες, λοιπόν, είναι οι ποιητές της καρδιάς του Ν. Βαγενά, είναι οι ομογάλακτοί του, τραγικοί στην απλότητά τους, ηρωικοί στους επίμονους αγώνες για την τέχνη τους,...
Η ποίηση της συλλογής Μαρία είναι μαζί σπαραγμός και ικεσία, είναι ο φλεγόμενος πόθος της Μάνας να φτάσει τα «πείρατα» της ψυχής, να κάνει ρωγμή στο Ακατανόητο, να υπάρξει...
Ο χρόνος κυλούσε βασανιστικά αργά, η κανονική ώρα του ραντεβού τους είχε ήδη περάσει προ πολλού, η ʼννα όμως δεν φαινόταν πουθενά. Η αγωνία και ο τρόμος είχαν πλέον κατακτήσει...
Το πρώτο μυθιστόρημα του Χατζηαντωνίου, το Αγκριτζέντο, συγκεφαλαιώνει τις ως άνω αρετές, εφαρμόζοντάς τες στο πλαίσιο μιας ευρηματικής σύλληψης. Η ιστορία του έργου...
Κάπου μεταξύ του «Πύργου» του Κάφκα και του Καρυωτακικού πεσιμισμού ένας νέος αναζητά την τύχη του, χάνει την επαγγελματική αξιοπρέπειά του, καταφεύγει στις ψευδαισθητικές...
Οι Μογγόλες είναι η άρση κάθε αντινομίας, η ρήξη κάθε προκατάληψης, είναι η «εξημερωμένη θύελλα των συνειρμών». Κι ακόμα, εύθραυστες, απρόοπτες, ευάλωτες, αρχιτεκτόνισσες,...
Το Συμπόσιο Ποίησης, με την ευκαιρία της συμπλήρωσης τριάντα χρόνων αδιάλειπτης παρουσίας του στα ελληνικά γράμματα και της συμπλήρωσης των τριάντα χρόνων του θεσμού,...
Μάλιστα. Δεν θα σταθώ στη θεματολογία ή στις πλοκές των δεκαπέντε συλλογών μου (από το Federico Garcia Lorca και ιδιαίτερα από τις Εφτά πληγές ως τις Γεννήτριες και σε ό,τι προσεχώς...
Είναι αξιοσημείωτο ότι ο Δάλλας παρουσιάζεται στα γράμματά μας τον Σεπτέμβρη του 1944, λίγο πριν απ την απελευθέρωση, όταν μεσουρανούσαν τα επαναστατικά ιδανικά, τα...
Πάντως ανακεφαλαιώνοντας, θα ήθελα να τονίσω ότι η ποίηση του Γιάννη Δάλλα γράφτηκε από χέρι ατρόμητο αλλά και κυρίως από καρδιά πολύ ρωμαλέα. Γι αυτό και κράτησε...
Η «γενιά του Δάλλα», η πρώτη δηλαδή μεταπολεμική ποιητική γενιά πουαναδύεται μέσα από τη φωτιά της Αντίστασης και τις στάχτες του Εμφυλίου, μοιάζει μια γενιά «ορφανή»...
Σ αυτό λοιπόν το ιστορικό συγκείμενο γράφεται και δημοσιεύεται η Σφαγή του Κομμένου. 0 «ιστοριοτεχνίτης» Γιάννης Δάλλας είχε ως αποδέκτη της αφήγησής του αυτόν που...
Αφηγητής είναι ο αυτόπτης μάρτυς και παθών μοναχός, Αγαθάγγελος, δεινός διώκτης των εχθρών της Ορθοδοξίας, συνεχιστής μακράς παράδοσης. Η γλώσσα του αφηγήματος έχει...
Η συνείδηση του Δάλλα τελικά, σε συνδυασμό με την πανοραμικότητά της, νοεί τα γεγονότα και τα σχολιάζει στο μεταίσθημά τους. Κι από εκεί, κλείνοντας, πρέπει να σημειωθεί...
Η αφηγηματικής υφής ποίηση του Γιάννη Δάλλα απαιτεί αυξημένη συμμετοχή του αναγνώστη. Είναι η ευρυμάθεια του Ποιητή, που καταγράφεται με εντυπωσιακή συχνότητα, τα διακείμενα...
Η Καισαριανή (επί τύμβω) αποτελεί μια «κυτταρική μορφή» (με τη διαλεκτική έννοια που δίνει ο Μαρξ στο Κεφάλαιο) μέσα στην οποία ενυπάρχουν σπερματικά όλα τα μοτίβα της...
Συμπερασματικά θα μπορούσαμε να πούμε ότι τα κείμενα που αναλύσαμε δηλώνουν την ιδιαίτερη σχέση του ποιητικού υποκειμένου με τις τρεις βασικές συντεταγμένες της καλλιτεχνικής...
Συγκεκριμένα, στην ποίηση του Δάλλα βρίσκονται σε κατάσταση δυναμικής απελευθέρωσης γνωστά μορφικά σχήματα από την ποιητική μας παράδοση. Εκεί, τα βρίσκαμε ως φόρμες...
Σ όλα αυτά τα ποιήματα, ο Γιάννης Δάλλας ερευνά κι αφουγκράζεται το σχήμα της ενέργειας εντός του, το χρόνο, τη βαρύτητα των πόθων, την ύλη που υπήρξε φλογισμένη, πύρινη,...
Η ποιητική αποτελεί συνεπώς όχι έναν τόπο αποξήρανσης του εγώ, αλλά πεδίο διευρυμένων αναδιπλώσεών του, οι οποίες αφορούν ως επί το πλείστον στην αναζήτηση και διερμηνεία...
Ο ποιητής Γιάννης Δάλλας ανήκει στην ξεχωριστή εκείνη κατηγορία ποιητών, οι οποίοι συνδυάζουν την προσωπική ποιητική τους παραγωγή με την συστηματική μελέτη και διδασκαλία...
Η εφτάχρονη δικτατορία βρήκε τον Δάλλα διευθυντή και μάχιμο φιλόλογο στο Ιδιωτικό Λύκειο Ιωαννίνων, ένα σχολείο που στεγαζόταν στην οδό Κουντουριώτου, στην παλιά αγορά...
Στο σινάφι της κούφιας κολακείας, ο Γιάννης Δάλλας αποτελεί παρέκκλιση με τις επιβλητικές εργασίες του που απαιτούν πολύχρονο κάματο και φιλολογικό σθένος και μεράκι...
Πόση μεγάλη είναι για παράδειγμα, η έγνοια των σύγχρονων ποιητών για τον εμπλουτισμό του γλωσσικού τους εργαλείου ή η αναμόχλευση του γλωσσικού αισθητηρίου με άλλες...
Δεξιοτέχνης των διαφορετικών ρόλων ο ποιητής θα βρεθεί εδώ στην πιο δυναμική του στιγμή, καθώς η αγωνία του ποιητικού λόγου να υπάρξει και να παραμείνει δραστικός θα...
Ανάμεσα στην ποικίλη παραγωγή του χαλκέντερου Γιάννη Δάλλα υπάρχει μια σειρά βιβλίων του που είναι μεταφράσεις από τα αρχαία ελληνικά. Πρόκειται για μεταφράσεις λυρικών...
Η μεταφραστική πρακτική του Δάλλα ισχυρίζεται πως όταν ο αρχαίος ποιητής και ο σύγχρονος μεταφραστής συναντηθούν στη λέξη, δεν συναντιούνται στον στενό χώρο της λεξικογραφικής...
Δεύτερο γνώρισμα του κριτικού του έργου: η επιμονή του Δάλλα στη διαρκή επανεξέταση και στην αναθεώρηση του λογοτεχνικού κανόνα, στη διόρθωση αβάσιμων σταθμίσεων και...
Οταν ο Γιάννης Δάλλας κυκλοφόρησε τη διδακτορική διατριβή-μελέτη του για τον Καβάφη, με τον τίτλο Ο Καβάφης και η δεύτερη σοφιστική (Αθήνα: Στιγμή, 1984), συνέβαλε, κατά...
Στο δεύτερο δοκίμιό του με το οποίο θα ασχοληθούμε, γραμμένο σε απόσταση πενήντα πέντε χρόνων από το πρώτο, εν πρώτοις μας δίνεται η εντύπωση ότι η δοκιμιακή νεανική...
Συνεχίζοντας την περιδιάβασή του στο σολωμικό τοπίο, ο Δάλλας θα σημειώσει πως βρισκόμαστε μπροστά σ έναν ποιητή σπερματικό και ταυτοχρόνως ανεπανάληπτο, που θα συσχετίσει...
Εκείνο που θα προσπαθήσουμε να διερευνήσουμε στην παρούσα εργασία είναι το πώς και το πού ο Γιάννης Δάλλας εντάσσει στην ποίησή του αναφορές σε έργα και σε πρόσωπα της...
Ο αφορισμός του Ηρακλείτου «εκ πάντων εν και εξ ενός πάντα», θα μπορούσε να γίνει δεκτός και ορθολογικά, αν λάβουμε υπόψη το γενικό πνεύμα της προσωκρατικής φιλοσοφίας...
Ο τίτλος της παρούσης εργασίας παραπέμπει στην ποιητική πρόζα του Maurice de Guerin «Ο Κένταυρος». Ένα κείμενο το οποίο, κατά την ομολογία της ʼννας Σικελιανού, αγαπούσε ο Σικελιανός...
Η ανακοίνωσή μου λοιπόν σήμερα είναι ένα είδος βιωματικής ανάγνωσης του κειμένου Ο Χρίστος στη Ρώμη, πράγμα βέβαια που σημαίνει ότι δε θα δω το Σικελιανό ως ένα «αντικείμενο»...
Αρκετό μελάνι έχει χυθεί για τις Δελφικές Εορτές των Σικελιανών, το θέμα όμως είναι σύνθετο και μοιάζει ανεξάντλητο. Θα περιοριστούμε να δείξουμε πως η παράσταση του...
Ένα κείμενο του Σικελιανού, που για πρώτη φορά δημοσιεύει τώρα η κ. Φράγκου, με τίτλο «Η προαιώνια ορφική φωνή από τους μύχους της Θράκης: και το αυριανό πνευματικό αίτημα...
Οι τέσσερις επιστολές του Αγγέλου Σικελιανού (1884-1951) προς την μεγάλη Ελληνίδα λαογράφο Αγγελική Χατζημιχάλη (1895-1965) παρουσιάζονται εδώ για πρώτη φορά και έχουν γραφτεί,...
Η έκδοση αυτή, ωστόσο, που θεωρήθηκε το μεγαλύτερο πνευματικό γεγονός του έτους 2000 στη Ρωσία, ενισχύθηκε από την Ελληνική Πρεσβεία της Μόσχας και από το Υπουργείο Πολιτισμού...
Η ανάγνωση αυτών των μελετών μετά από τα κείμενα του ίδιου του Καβάφη δίνει μεγάλη χαρά, γιατί ας μην ξεχνάμε για κανέναν από μας η ελληνική λογοτεχνία δεν είναι ανοιχτό...
Στο τέλος του 2000 εκδόθηκε ο πολυτελέστατος τόμος Ρωσική Καβαφειάδα, που δίκαια εκτιμήθηκε από την επιθεώρηση «Ex Libris» της Νεζαβίσιμαγια Γκαζέτα (Ανεξάρτητης Εφημερίδας)...
Υπογραμμίζουμε μια από τις παραδοξότητες, αλλά και την καθολικότητα της περίπτωσης Καβάφη: ένα σωρό κουτσομπολιά, ανέκδοτα και θρύλοι έφθασαν ως εμάς πολύ νωρίτερα...
Από τη ζωή του Καβάφη (που φαίνεται ατάραχη, ισορροπημένη μερικά παιδικά χρόνια στην Αγγλία, νεανικά χρόνια στην Κωνσταντινούπολη, όλη η υπόλοιπη ζωή στην Αλεξάνδρεια,...
Στα σύνορα του πρώην σοβιετικού κράτους την ελληνική λογοτεχνία γνωρίζουν δυστυχώς πολύ λίγοι. Και ο λόγος είναι απλός η πολύχρονη απουσία από τη ρωσική βιβλιοαγορά...
Αθόρυβα, σχεδόν απαρατήρητα βγήκε η πρώτη ρωσική έκδοση του Καβάφη: έτος 1984, ένα μικρό βιβλιαράκι (ο Καβάφης γενικά δεν έγραψε πολλά στο «κανονικό» σώμα ανήκουν μόνο...
Ποτέ πριν δεν έχει εκδοθεί μ αυτό τον τρόπο κανένα κλασικό ποιητικό έργο, ούτε του Οράτιου, ούτε του Πετράρχη, ούτε του Μποντλαίρ, ούτε του Ρίλκε, ούτε του Έλλιοτ. Να...
Το ποίημα του Καβάφη «Εν τη πόλει της Οσροηνής», γραμμένο το 1916 και δημοσιευμένο το 1917, είναι χαρακτηριστικό δείγμα των λεγόμενων καβαφικών ποιημάτων του κράματος. Η...
Έπεσεν η παντάνασσα / έπεσεν η πεφιλημένη / έπεσεν έπεσεν η Κωνσταντίνου Πόλις / η εράσμια / που κοίμισε στον κόρφο της ήρωες και θεούς / Αστροπελέκι το κύκνειο άσμα της...
Μ αρέσουνε οι νίκες σαν αυτή του Πυρρού. / Μ αρέσουνε οι νίκες σαν αυτή του Πυρρού, όπου μπορεί / μπορεί ο καθένας να το καταλάβει / πως νίκη δεν υπάρχει οριστική / πως...
Μια φαντασίωση ανεξήγητη είχα για τους Αρχαίους Έλληνες / άκουγα τους καταληψίες φοιτητές. / Δικαιολογίες και αναίμακτες δικαιολογίες / σκόρπιες σ ένα ακόμη μεταμεσονύκτιο...
Τι μία μέρα στην αφάνεια- / άγνωστος πέρα απ το χωριό του- / την άλλη μέρα μέσ στα φώτα: / χειροκροτήματα, αυτόγραφα, / πορτραίτα, συνεντεύξεις. / Τη μία μέρα πάταε στη γη-...
Κάτι πρέπει να γίνει αμέσως τώρα / αυτό το ξέρουμε / αλλά βεβαίως είναι πολύ νωρίς για δράση / αλλά βεβαίως είναι σήμερα πολύ αργά / ω το ξέρουμε / ξέρουμε πως αλήθεια τα...
Η ανακοίνωσή μου αναφέρεται αρχικά στην ερμηνεία του αναγραφόμενου ως τίτλου της χωρίου και ακολούθως στη συνάρτηση του σχετικού επεισοδίου με τα άλλα συναφή του, στην...
Κάτω από την ιδεολογική αυτή ομπρέλα, όπου κυριαρχούν τα χρώματα της αριστεράς και ανάμεσα στους ποιητές που στεγάζει, νεότερος και παραγωγικότερος ο Τίτος Πατρίκιος,...
Όμως, πόσο «αμετάθετο» παρέμεινε το όραμα του Πατρικίου στο πέρασμα του χρόνου; Και αν το όραμα αυτό τελικά μετατέθηκε, πού εντοπίζονται τα αίτια της μετάθεσης; Πού πρέπει,...
Δεν μπορείς να διαβάσεις αυτή την ποίηση και να μη σκεφτείς, αν όχι επάνω στην προβληματική της Μαρίας Λαμπαδαρίδου, ωστόσο όμως επάνω στον παλμό του στοχασμού της, στην...
Η ποιητική του θανάτου στην ποίηση της εποχής μας δεν πηγάζει από τη μεταφυσική περιοχή ανήκει στη ρητορική του ρεαλισμού. Η πιο οικεία καθημερινότητα δίνει το υλικό...
Ο σκοπός μου, στην εισήγηση αυτή, είναι δείξω πώς εμφανίζεται η μορφή του Μαβίλη στη σκέψη και την ποίηση των συγχρόνων του. Η μορφή αυτή βγαίνει μέσα από την πνευματική,...
Και ένα άλλο θέμα κέντρισε την προσοχή: οι οφθαλμοφανείς παραλληλίες με την «Τρισεύγενη» του Παλαμά, που γράφεται τριάντα χρόνια αργότερα και αντιπροσωπεύει ένα πνευματικό...
Η θεατρική παραγωγή του Γρηγόριου Ξενόπουλου υπήρξε καταλυτική για την εξέλιξη του θεάτρου στην Ελλάδα. Υπήρξε αντικείμενο μελέτης είτε συνολικά είτε σε σχέση με συγκεκριμένα...
Ως αντικείμενο μελέτης ο Δημήτριος Βικέλας παρουσιάζει για τον σημερινό ερευνητή ένα μεγάλο πλεονέκτημα: τον εντυπωσιάζει με τις πολλαπλές ενασχολήσεις του, αλλά και...
Πράγματι το συμβολιστικό μυθιστόρημα, που αποτελεί για την εποχή το νέο μυθιστόρημα, δεν έχει να κάνει με μια εξωτερική πραγματικότητα και ούτε ασχολείται με το να πει...
Το μυθιστόρημα Αντιποίησις αρχής εκδίδεται για πρώτη φορά το 1979. Ο θεματολογικός του ιστός περιπλέκεται με άξονα την εξέγερση του Πολυτεχνείου ενάντια στη δικτατορία....
Οι επιστολές που παρουσιάζονται εδώ, όπως ακριβώς τις κατέταξε ο Μάρκος Δραγούμης, αφορούν την χρονική περίοδο 1907-1910. Είναι φανερό ότι η πρώτη έχει γραφτεί μετά ή λίγο...
Ένα άλλο ζήτημα άξιο να επισύρει την προσοχή είναι η έμφαση που αποδίδει ο κ. Saunier στο ότι τα ακριτικά τραγούδια δεν μπορούν να συσχετιστούν με την ιστορία είναι μυθικά,...
Κυρίες και κύριοι, έχω ετοιμάσει εδώ ένα ραβασάκι με πέντε σημεία, αλλά μετά από τις διεξοδικές αναφορές που ακούσαμε ως τώρα αρκετά πράγματα είναι περιττά και δεν θα...
Τα θέματα που απασχολούν τον Σονιέ στο βιβλίο έχουν τετραμερή διάταξη: Το πρώτο μέρος αναφέρεται σε μεθοδολογικές αρχές. Ο συγγραφέας δηλώνει ότι χωρίς να απορρίπτει...
Ο Genette εξετάζει την έννοια του αφηγητή ή «φωνή» όπως εκείνος αποκαλεί τον αφηγητή στο πέμπτο κεφάλαιο του βιβλίου του Narrative Discourse (1980: 212-260). Σύμφωνα με τον Genette, ο αφηγητής...
Η ιστορική ή, ακριβέστερα, η μυθικο-ιστορική ερμηνευτική προσέγγιση της αφηγηματικής ποίησης, και ειδικότερα της επικής, αποτελεί αναλυτική κοινοτοπία. Η ποιητική εξύμνηση...
Διαβάζοντας τις δύο συλλογές του Σωτήρη Σαράκη διαπιστώνεις ότι εκτός από εξωτερική παρήχηση τα «Σα εκ των σων» που αναφέραμε έχουμε και εσωτερική συνήχηση, δεδομένου...
Ο Έλενος είναι ένα τρυφερό αγόρι που ο Πρώτος Αξιωματικός το μάζεψε ξυπόλητο από τους δρόμους και το χρησιμοποιεί για τις ερωτικές του επιδόσεις, παράλληλα όμως είναι...
Πώς γνωρίστηκα με τον Δημήτριο Χατζή τα έχω ξαναπεί. Έλεγα λοιπόν πως όταν καμιά φορά με ρωτούνε για τον Δημήτρη Χατζή αν τον γνώριζα, και τους λέω πως δεν είχα μιλήσει...
Η λογοτεχνία του Χριστόφορου Μηλιώνη πέρα από τα χαρακτηριστικά που της απέδωσε ομόφωνα σχεδόν η κριτική, έχει μια άλλη ιδιότητα που δεν προσέχτηκε και φυσικά δεν μελετήθηκε...
Η πρωτεύουσα θέση της παραδοσιακής γυναίκας καταγράφεται και στο συνταγματικό επίπεδο των κειμένων του Μηλιώνη. Έτσι, η γυναίκα φέρεται ως ο σταθερός «συνομιλητής»...
Το είδος της μικροαφήγησης που καλλιεργεί ο Χριστόφορος Μηλιώνης, περίπου σαράντα χρόνια τώρα, και που τον έχει καθιερώσει ως έναν από τους εξέχοντες μάστορες της σύγχρονης...
Ο λογοτέχνης Χριστόφορος Μηλιώνης είναι ένας άριστος χειριστής της τέχνης του αφηγείσθαι, ένας αφηγητής που μας θυμίζει παραμυθάδες μιας άλλης εποχής. Ο συγγραφέας...
Υπάρχουν, σ αυτό το υποδειγματικό διήγημα, πολλοί από τους «τόπους» του Μηλιώνη. Υπάρχει στο κέντρο η γη των συνόρων με τα σύνορα ασταθή και ευμετάβλητα εξαιτίας των...
Τα φαντάσματα του Γιορκ (1999) είναι η έβδομη συλλογή διηγημάτων του Χριστόφορου Μηλιώνη, η οποία βραβεύτηκε από το περιοδικό Διαβάζω το 2000. Ο τίτλος του βιβλίου προέρχεται...
Σ' αυτό το ζωτικής σημασίας για την επιβίωση της λογοτεχνίας ερώτημα επιχειρεί να απαντήσει ο Χριστόφορος Μηλιώνης με τα κείμενα που περιέχονται στις συλλογές «Το μικρό...
Τα δοκίμια του Μηλιώνη, εκτός από την φιλολογική τους εγκυρότητα και την επιστημονική τους τεκμηρίωση, ξεχωρίζουν για τη σαφήνεια του λόγου και την καθαρότητα της σκέψης....
Τα Διηγήματα της Δοκιμασίας του Χρ. Μηλιώνη, που πρωτοδημοσιεύθηκαν στο λογοτεχνικό περιοδικό των Ιωαννίνων Δοκιμασία κατά την περίοδο της δικτατορίας, ήταν καρπός...
Για πολλούς λόγους το δοκίμιο του Χριστόφορου Μηλιώνη για το διήγημα προκαλεί το ενδιαφέρον των νεοελληνιστών. Είναι αρκετά σπάνιο ένας δημιουργός να παρουσιάσει μια...
Και όμως η πεζογραφία του Μηλιώνη αξίζει να μεταφραστεί καλά, ν ακούσουν ξένοι αναγνώστες την ιδιόρρυθμη φωνή του, την τόσο πλούσια γλώσσα του. Και ιδού, όπως ανέφερα...
ΕΡΩΤΗΣΗ: Πώς μπορεί ένας ποιητής, μετά από έντεκα ποιητικές συλλογές που έχει γράψει, να πει: τώρα πια τέλειωσα με την ποίηση.ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Δεν τέλειωσα με την ποίηση, κάθε...
Ποιο είναι λοιπόν το ιδιαίτερο στην αναζήτηση του κοινωνικού στοιχείου στο έργο του Βαρβιτσιώτη; Η ποίηση, έλεγε ο σπουδαίος ʼγγλος ποιητής M. Arnold είναι στο βάθος κριτική...
Μέσα από αυτή τη διαδρομή στην ποίηση της Αριστέας Παπαλεξάνδρου καταδεικνύεται. το ώριμο της γραφής της και το άνοιγμά της σε θέματα επίκαιρα και διαχρονικά με το ύφος...
Ο Θόδωρος Βαής, γεννήθηκε το 1951 στη Θεσσαλονίκη. Παρακολούθησε αρχικά θέατρο και μουσική στο Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης. Στη συνέχεια σπούδασε πολιτική επιστήμη και...
Ο Τηλέμαχος Αλαβέρας ενεργοποιεί την παραδοσιακή πεζογραφία την ίδια στιγμή που προσπαθεί να την ανατρέψει. Ενώ αφηγείται, όπως συμβουλεύει ο Αριστοτέλης για την τραγωδία,...
Είναι χαρακτηριστικό πόσο ο Πατατζής την ίδια ώρα που ηθογραφεί με εντιμότητα ό,τι ζούμε, παίζει το σκάκι του φιμωμένου ταλαντούχου με τους λογοκριτές και ταράζει τα...
Η συλλογή διηγημάτων «Το τέλος της μικρής μας πόλης» κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το 1953, στη Ρουμανία, μάλλον με προορισμό την ελληνική κομμουνιστική διασπορά των ανατολικών...
Αναρωτιέται κάποιος τι σχέση μπορεί να υπάρχει ανάμεσα στο «Θάλαμο Νο 6»του ʼντον Παύλοβιτς Τσέχοφ (1860-1904) και στα «Κυκλικά ερείπια-Το μεταφυσικό κουτσό» της Ρένας Χατζηδάκη...
Από την πρώτη κιόλας εμφάνιση της Συντεχνίας (1976) η κριτική υπογράμμιζε τη σχέση της με τον Μπόρχες. Ο Αλέξανδρος Κοτζιάς, που έγραψε το πρώτο κείμενο γι' αυτήν, σημείωνε:...
Ο κ. Μαραβέλιας, ομολογουμένως, και επιστημοσύνη διαθέτει και σοβαρότητα, κατέχει πλήρως το αντικείμενό του και χειρίζεται,, με άνεση και κύρος την ίδια στιγμή, τόσο...
Με τον τρόπο που αποδίδονται οι πράξεις και οι διαδικασίες στα ομηρικά έπη μοιάζουν να συμμορφώνονται με ακρίβεια στο πιο πάνω πλατωνικό αίτημα. Ο επικός κόσμος ξεδιπλώνεται...
Υπάρχουν ποιητές που εμφανίζονται πολύ νέοι στα γράμματα, τυπώνουν, εν είδει επισκεπτηρίου, μία ή το πολύ δύο συλλογές και εξαφανίζονται διά παντός. Υπάρχουν άλλοι,...
Πόσο εύκολο είναι να γράφεις, όταν ζεις και αναπνέεις μέσα στην ποίηση; Ο ρυθμός της σε εμπνέει και σε δεσμεύει. Αρχίζεις να αναρωτιέσαι τι σημαίνουν οι λέξεις για σένα...
Η ποίηση του Κωνσταντίνου Μπούρα, με ρίζες βαθιές στο ελληνικό χώμα, κοιτά κατάματα τη ζωή και το θάνατο και παρακολουθεί τις εφήμερες στιγμές καθώς πλέκουν μια μαγική...
Η κοινωνική οπτική είναι βασικό χαρακτηριστικό της πεζογραφικής τέχνης του συγγραφέα, με αποτέλεσμα όλα τα αντικείμενα γύρω από τον ήρωα να αποκτούν πρωτότυπες συμβολικές...
Το τρίτο βιβλίο της Νίκης Αναστασέα Οι μικρές απολαύσεις του κυρίου Ευαγγελινού (2009) εμφανίζεται ως κατά συνθήκην αστυνομικό μυθιστόρημα. Η μυθιστοριογράφος με τα μότο...
Σε αυτό το πρώτο του πεζογράφημα ο Μαργαρίτης Σαμαράς θα έλεγα πως κινήθηκε μέσα στους κανόνες που δημιούργησαν το Θέατρο του Παραλόγου. Δημιούργησε έναν φανταστικό...
Ο Γιώργος Βέης, με τη διπλή ιδιότητα του «ιδανικού εραστή των μακρυσμένων ταξιδιών και των γαλάζιων πόντων», για να θυμηθούμε και τον Νίκο Καββαδία (εκατό χρόνια από...
Ποια ήταν όμως η απήχηση της προσωπικότητας του Φώσκολου στον τόπο μας, στον παρελθόντα 19ο αιώνα αλλά και σήμερα; Ο Μουσμούτης στον πρόλογο του βιβλίου του σχολιάζοντας...
Ο συγγραφέας του βιβλίου κατορθώνει να πραγματευτεί με ενδιαφέρον το θέμα της Ιπποκράτειας ανθρωπολογίας, θεμέλιο της ιατρικής, που είναι τόσο επίκαιρο και διαχρονικό....
ΤΟ ΕΡΓΟ ΚΑΙ Η ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑ του Νίκου Καζαντζάκη απασχολούν τους μελετητές και το αναγνωστικό κοινό σε παγκόσμιο επίπεδο εδώ και πολλές δεκαετίες. Πνεύμα ανήσυχο και...
ΜΕΤΑ ΤΟ ΕΝΤΥΠΩΣΙΑΚΟ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΚΟ πρωτόλειο Όφις και κρίνο, ο Νίκος Καζαντζάκης γράφει στο Παρίσι το 1908 το δεύτερο μυθιστόρημα του, Σπασμένες ψυχές, και, υπογράφοντάς...
ΣΥΛΛΟΓΙΖΟΜΑΙ ΤΗΝ ΑΙΓΙΝΑ - ΤΟ ΣΠΙΤΙ, ΤΟΝ ΗΛΙΟ, την μπλάβα θάλασσα και λέω τι τέρας πρέπει να ναι ο άνθρωπος, τι άπληστο θηρίο η ψυχή για ν αφήνει τέτοια ανεκτίμητα αγαθά...
ΣΤΟΝ ΠΡΟΛΟΓΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ ΤΟΥ, Ταξιδεύοντας. Ρουσία, ο Καζαντζάκης γράφει: Από το 1925-1930 πήγα τρεις φορές στη Σοβιετική Ρουσία κι έμεινα συνολικά δυο χρόνια, γυρίζοντας...
Ως προς την Κω, ειδικότερα, θα μου επιτρέψετε να σας υπομνήσω ορισμένα επεισόδια από τον ποιητικό βίο του Ελύτη: το ταξίδι του, το 1947, στα απελευθερωμένα Δωδεκάνησα και...
Καλωσορίζω, εκ μέρους του Δήμου της Κω και του Πνευματικού Κέντρου, τους εκλεκτούς προσκεκλημένους μας και εκφράζω τις θερμές ευχαριστίες μας στους πανεπιστημιακούς...
Ο Φιλητάς γεννήθηκε στην Κω περί το 340 π.Χ. και πέθανε το 285, πάλι στην Κω. Έζησε, δηλαδή, την εποχή του Φιλίππου και του Αλεξάνδρου. Ποιητής και λόγιος, υπήρξε δάσκαλος του...
Διατηρώντας την υψηλή λυρική του ενέργεια και υπακούοντας σε όλες τις αρχές και τα αξιώματα που ο ίδιος θέσπισε-τηρώντας με ευλάβεια την γεωμέτρηση στη δομή, την υπέρβαση...
Ο Ελύτης στο Μονόγραμμα προσπάθησε να εναρμονίσει ποιητικά γνωρίσματα νεωτερικού ρυθμού (που δίνουν και τον κύριο ποσοτικά τόνο στη σύνθεση) με ποιητικά γνωρίσματα...
Το 1960, λίγους μήνες μετά την έκδοση του μνημειώδους για τη νεότερη ποίησή μας έργου με τον τίτλο ʼξιον εστί, κυκλοφόρησε μία ακόμη συλλογή που ο Οδυσσέας Ελύτης ετοίμαζε...
Τα Τρία ποιήματα με σημαία ευκαιρίας εισάγουν μια σημαντική εποχή στην ποιητική του Ελύτη, αυτή της στοχαστικής νεο-αναγεννησιακής του στροφής, η οποία καθιερώνεται...
Με κάποια έκπληξη οι κριτικοί χαιρέτισαν την έκδοση μιας νέας συλλογής του Ελύτη το Νοέμβριο του 1995, τέσσερα χρόνια μετά την έκδοση των Ελεγείων της Οξώπετρας που πολλοί...
Η τελευταία ποιητική συλλογή του Οδυσσέα Ελύτη, δημοσιευμένη τον Νοέμβριο του 1998, δύο περίπου χρόνια μετά τον θάνατό του, με τίτλο Εκ του πλησίον, αποτελεί τον χώρο περιδιάβασης,...
Η ποίηση των στίχων και των τραγουδιών βασίζεται ως επί το πλείστον στην προσωδία, δηλαδή στη σύνθεση με μουσική, ρυθμό, μέτρο, ισοσυλλαβία, ομοιοκαταληξία. Οι διαφορές...
Η βασική και εμφανέστερη διαφορά μεταξύ των ποιημάτων Σαντορίνη του Γιώργου Σεφέρη και Ωδή στη Σαντορίνη του Οδυσσέα Ελύτη (απαισιόδοξη αισιόδοξη οπτική) έχει αναδειχθεί...
Ο Οδυσσέας Ελύτης μπορεί να διεκδικήσει αβίαστα τον τίτλο του πιο φιλότεχνου, του πιο ειδήμονα ποιητή τού 20ού αιώνα. Οι γνώσεις του, διόλου ξηρές ή εγκυκλοπαιδικές, αθροίζουν...
Στην παρούσα εργασία θα επιχειρήσω μια μελέτη των τίτλων των ποιητικών συλλογών του Οδυσσέα Ελύτη, μια ταξινόμησή τους, με βάση την περιγραφική λειτουργία των τίτλων...
Οι Μυστικοί μας λένε ότι, μέσα στα κύτταρά μας κουβαλάμε από προϋπάρξεις μας κάποιες παράξενες εγγραφές. Σ αυτές είναι εγχαραγμένη ολη η γνώση και η σοφία. Όλα τα θαύματα...
Στην ασκητική εμπειρία της παράδοσης με την οποία ξεκινήσαμε, δίχως την εσωτερική κάθαρση, τον καθαγιασμό των αισθήσεων και την αποταγή του γεώδους φρονήματος, ο άνθρωπος...
Σύμφωνα με την παραπάνω υπόθεση, σημείο εκκίνησης για τον Ελύτη δεν ήταν ο Φρόιντ και η γλώσσα του ασυνείδητου, αλλά το ίδιο το ασυνείδητο της ανθρώπινης γλώσσας. Έτσι,...
«Τον είπαν ποιητή της ελευθερίας, τον είπαν ποιητή του Αιγαίου, τον είπαν πολιτικό ποιητή. Αυτούς τους χαρακτηρισμούς θα επιχειρήσω να υποστηρίξω στη συνέχεια, μεμονωμένα...
Ο Γιώργος Σεφέρης και ο Οδυσσέας Ελύτης παρουσιάζουν εκπληκτικές ομοιότητες, αλλά και εντυπωσιακές διαφορές. Υπήρξαν και οι δυο ποιητές του μέτρου, του απέριττου λόγου...
Όπως κάθε επέτειος και η φετινή, των εκατό χρόνων από την γέννηση του Οδυσσέα Ελύτη (1911-1996), έγινε αισίως αφορμή για να αναστοχαστούμε διάφορες πτυχές της προσωπικότητας...
Αν αντιπαραβάλουμε τις μεταφορές του Ανδρέα Εμπειρίκου με τις μεταφορές του Ελύτη, μπορούμε να εντοπίσουμε ομοιότητες και από δομική και από σημασιολογική άποψη αλλά...
Επομένως «παράδοση» δεν είναι ό,τι απλώς κληροδοτείται αλλά τα «ζωντανά» στοιχεία του παρελθόντος που βρίσκονται σε διαλεκτική σχέση με το παρόν. Γι αυτό η αναδημιουργία...
Ο αναγνώστης μπορεί ήδη να διαπιστώσει την επίδραση που ασκεί ο χώρος στην ψυχή του ποιητή. Ο Ελύτης δεν παρατηρεί απλώς τη θάλασσα, την τραγουδάει με μια χαρούμενη,...
Για τους δύο ποιητές ο χώρος της γλώσσας είναι εκείνος που πρέπει να υποστεί την ανανεωτική επέμβαση του ποιητή, ούτως ώστε από τετριμμένη γλώσσα της κοινής επικοινωνίας,...
Ο «ψυχικός παράγοντας», λοιπόν, όπως παρουσιάζεται στην ελληνική σκέψη και εκφράζεται με την ελληνική γλώσσα, έχει τις δυνατότητες να ανταποκρίνεται στις «πρώτες...
Τελικά μέσα απ όλη αυτή την αλλεπάλληλη αλλαγή των σκηνικών ο ποιητής μάς αποκαλύπτει ένα κόσμο εύθραυστο, ευμετάβλητο, ευάλωτο στους νόμους της ζούγκλας («Η Ραψωδία...
Ο ποιητικός λόγος, στην προσπάθειά του να συλλάβει το ʼγνωστο, επεδίωκε ανέκαθεν τη νοηματοδότηση του κόσμου με τρόπους που υπερβαίνουν τη λογικής τάξης ερμηνεία των...
Τα δύο σταυροαναστάσιμα μέρη του ποιήματος (XX Eadem sed aliter και XXI Κανδηλάπτης), καρπός μεγαλοβδομαδιάτικος του 1989, με τα οποία αρχίζει την τελευταία συλλογή του, το Κρούσμα,2...
Ίσως η πιο σημαντική προσφορά της Νένης Ευθυμιάδη είναι η αναγνώριση της ματαιότητας της γραφής εκείνης που αποποιείται την καταγγελτική της ιδιότητα, και γίνεται...
