Η ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ ΤΟΥ ΜΑΝΟΛΗ ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗ ΓΙΑ ΤΟΝ Κ.Π. ΚΑΒΑΦΗ. ΤΟ ΗΘΟΣ ΤΗΣ ΠΡΟΣΛΗΨΗΣ ΚΑΙ Η ΔΙΑΝΟΙΑ ΤΗΣ ΠΟΙΗΤΙΚΗΣ
Η ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ, από τις προτάσεις διδασκαλίας μέχρι τις δομικές ανιχνεύσεις αναλογιών και διακειμένων, έχει αποδείξει επαρκώς ότι η γλώσσα του καβαφικού κειμένου διεισδύει στον ποιητικό λόγο του Μανόλη Αναγνωστάκη και αφομοιώνεται σαν ένα ιδιαίτερα σημαντικό ιδιόλεκτο. Αρκεί να σημειώσουμε ότι η ειρωνεία, ο σαρκασμός, η ελεγεία του σκοπίμως και συχνότατα γίνονται ακολουθίες που αντηχούν καβαφικούς τρόπους ομιλίας. Λόγιοι τύποι, σημεία στίξεως, σύμβολα (καθρέφτες, τείχη, πόλις, τράπεζα, πιόνια του σκακιού κ.ά.), εκφράσεις, συντακτικές δομές, ανοικειωτική φόρτιση δευτερευόντων φορέων του νοήματος, ρυθμός, μέτρα, εκφωνήσεις των ποιητικών υποκειμένων, τίτλοι ποιημάτων και, τέλος, ορισμένοι χαρακτήρες σκηνοθετούν την εμφάνιση του Καβάφη σε χώρο και χρόνο πολύ κοντινό μας, φανερά και εύγλωττα, έτσι ώστε να συντίθεται ένα φαινόμενο περισσότητας με δομικό και ερμηνευτικό ενδιαφέρον. Το αποτέλεσμα είναι να αισθανόμαστε, εμείς οι αναγνώστες, την παρουσία του προγόνου ποιητή σαν μια μαρτυρία συμμετοχής στα δρώμενα του κειμένου, σαν μια ανεξίτηλη μνήμη συμφραζομένων που δοκιμάζονται μέσα στην πλοκή του μύθου. Ο Αναγνωστάκης έχει αφιερώσει δύο άρθρα2 στον Καβάφη. Δημοσιεύθηκαν πρώτη φορά το «Καβάφης και Καβαφολογία» στο περιοδικό Κριτική, Θεσσαλονίκη 1959, και το «Μικρή εξομολόγηση για τον Καβάφη Τριάντα χρόνια από το θάνατο του» στο περιοδικό Επιθεώρηση Τέχνης, Αθήνα 1963.
|