ΑΓΓΕΛΟΥ ΣΙΚΕΛΙΑΝΟΥ, «ΜΗΤΗΡ ΘΕΟΥ»: Ο ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΜΥΘΟΠΛΑΣΙΑΣ
Η σύνθεση «Μήτηρ Θεού», τελειωμένη στα 1917, είναι μέσα στη διαύγειά της ένα «σκοτεινό», δηλ. μη ευανάγνωστο ποίημα. Και γι αυτό ίσως μένει μέχρι σήμερα ουσιαστικά ανερμήνευτο. Σημαδεύει τον τρίτο μεγάλο σταθμό στη λυρική πορεία του ποιητή, ύστερα από τον «Αλαφροΐσκιωτο» και τον «Πρόλογο στη Ζωή». Αν ο πρώτος αναβαθμός σχηματικά αντιστοιχεί στην ταύτιση του έφηβου ποιητή με τη φύση και ο δεύτερος στη στοχαστική σπουδή και ένταξή του στην ελληνική πνευματική παράδοση, ο τρίτος που υλοποιείται στο έργο που εξετάζομε συνίσταται στην αναμέτρηση του Ποιητή με το Κοσμικό μυστήριο και το πρόβλημα της ύπαρξης. Έχομε δηλ. την κλίμακα: Φύση-Παράδοση-Υποκείμενο. Οι αξίες που ενυπάρχουν στη Φύση αναγνωρίζονται, στο επόμενο στάδιο, μέσα στην πολιτισμική παράδοση, ενώ στο τρίτο στάδιο, που αντιστοιχεί στο «Μήτηρ Θεού», επαληθεύονται από την εμπειρία της συνείδησης. Έτσι καθιερώνεται μια ερμηνευτική ισοδυναμία: φυσική αλήθεια = ιστορικοπολιτική αλήθεια = ατομική βιωματική αλήθεια, που ολοκληρώνουν έναν πλήρη κύκλο ποιητικής και πνευματικής ανέλιξης.
|