Ο ΛΕΩΝ ΤΟΛΣΤΟΪ ΚΑΙ Η ΔΥΤΙΚΟΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ (ΓΚΕΟΡΓΚ ΛΟΥΚΑΤΣ, ΜΕΛΕΤΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΡΕΑΛΙΣΜΟ, ΜΕΤΦΡ. ΑΠΟ Τ ΑΓΓΛΙΚΑ ΤΙΤΟΥ ΠΑΤΡΙΚΙΟΥ)
Η επίδραση ενός συγγραφέα σε μια ξένη λογοτεχνία και μια ξένη κουλτούρα αποτελεί αυτή καθαυτή πρόβλημα. Παρόλο που η ύπαρξη μιας λογοτεχνίας με διεθνή ορίζοντα είναι ένα αδιαφιλονίκητο γεγονός, το γεγονός αυτό είναι εξαιρετικά πολύπλοκο και γεμάτο αντιθέσεις. Δεν είναι ούτε το άθροισμα ούτε ο μέσος όρος όλων των εθνικών πολιτισμών, των λογοτεχνιών και των μεγάλων συγγραφέων, αλλά η ζωντανή ολότητα των αμοιβαίων αλληλεπιδράσεων. Όσο κι αν συνηθίσαμε να θεωρούμε το Ντάντε ή το Θερβάντες, το Γουώλτερ Σκωτ ή το Ντοστογέφσκι σα διεθνείς φυσιογνωμίες, στην κάθε περίπτωση υπάρχει ωστόσο ένα πρόβλημα καθαυτό, σχετικά με το πώς ο καθένας τους κατάφερε να καταχτήσει μια τέτοια θέση και, ιδιαίτερα, πώς κατάφερε να τη διατηρήσει. [
] Έτσι οι συγγραφείς με διεθνή σημασία έχουν διπλή επίδραση. Από τη μια μεταφέρουν την εθνική τους κουλτούρα σε ξένες χώρες, την κάνουν γνωστή και την καθιερώνουν κι ακόμα την μεταβάλλουν σε οργανικό μέρος της κουλτούρας που την δέχεται. Γι αυτό κανείς δεν μπορεί να μιλάει για αφηρημένο διεθνισμό, για παγκόσμια λογοτεχνία γενικά, αλλά μόνο για τη συγκεκριμένη αμοιβαία επίδραση που οι λογοτεχνίες των πολιτισμένων εθνών ασκούν η μια πάνω στην άλλη.
|