ΔΟΝ ΚΙΧΩΤΗΣ ΣΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗ
Η απεικόνιση του Γκρέκο με χαρακτηριστικά του Δον Κιχώτη, σωματικά και ψυχικά, είναι, πιστεύω, ορατή. Και γίνεται περισσότερο ευδιάκριτη από το γεγονός ότι η ταύτιση, στον «Επίλογο»της Αναφοράς στον Γκρέκο, της πνευματικής αναζήτησης του Καζαντζάκη με την πνευματική αναζήτηση του Θεοτοκόπουλου τελείται χάρη στον κοινό δονκιχωτικού χαρακτηρισμού ενστερνισμό τους της υπέρβασης της λογικής και της ιδέας της «θείας μανίας»: «Δε με χωράει η λογική, μήτε ο νόμος σαν το χελιδονόψαρο τινάζουμαι από τα σίγουρα νερά και μπαίνω σ ένα πιο αλαφρόν αέρα, γεμάτο παραφροσύνη. [
] Αλήθεια, αναπνέω ένα αέρα γεμάτο παραφροσύνη και θάνατο θέλω να πω γεμάτο ελευτερία». Τα ίδια λόγια βάζει, όπως είδαμε, ο Καζαντζάκης στο στόμα του Δον Κιχώτη στις ομώνυμες τερτσίνες του: «σπάσαμε πια της φρόνεσης το γκέμι!»
|