Ο σκοπός μου, στην εισήγηση αυτή, είναι δείξω πώς εμφανίζεται η μορφή του Μαβίλη στη σκέψη και την ποίηση των συγχρόνων του. Η μορφή αυτή βγαίνει μέσα από την πνευματική, την ποιητική και την πατριωτική δράση του Μαβίλη και, για να την κατανοήσουμε, θεωρώ αναγκαίο, πριν συζητήσω τα ποιήματα ή άλλα κείμενα που γράφτηκαν γι’ αυτόν, ν’ αναφερθώ σ’ αυτή τη δράση. Η πνευματική του δράση διαπνέεται από το πάθος της μάθησης, από την αναγεννητική ιδέα του δημοτικισμού και από την ενεργό συμμετοχή του στον αγώνα για την υπεράσπιση της γλώσσας του λαού από τους σκοταδιστές της εποχής.