Έρενμπουργκ, Ηλιά

Ο Ηλιά Έρενμπουργκ γεννήθηκε στις 27 Αυγούστου του 1891 στο Κίεβο της Ουκρανίας από Εβραίους γονείς. Όταν ήταν πέντε χρόνων, η οικογένειά του μετακόμισε στη Μόσχα. Επαναστάτης ως έφηβος, φίλος με τον επαναστάτη Νικολάι Μπουχάριν, φυλακίστηκε για πέντε μήνες από το τσαρικό καθεστώς και το 1908 μετανάστευσε στο Παρίσι. Εκεί γνωρίστηκε με τον Λένιν αλλά και με μεγάλους καλλιτέχνες, όπως ο Πικάσσο και ο Μοντιλιάνι, εκεί πρωτοέγραψε ποίηση επηρεασμένος κυρίως από τον Βερλαίν και τον Μπαλμόν. Ως πολεμικός ανταποκριτής κάλυψε το ξέσπασμα της Οκτωβριανής Επανάστασης, με αντι-μπολσεβικική οπτική. Από το 1921 ως το 1924 έζησε στο Βερολίνο και στο Βέλγιο. Το πρώτο του μυθιστόρημα "Οι υπέροχες περιπέτειες του Ιουλίου Γιουρενίτο και των μαθητών του" έκανε αίσθηση, πολλοί τον χαρακτήρισαν μηδενιστή. Από το 1925, έχοντας ήδη γράψει αρκετά έργα, ο Έρενμπουργκ βρέθηκε να πηγαινοέρχεται από το Παρίσι στη Μόσχα ως απεσταλμένος σοβιετικών εφημερίδων. Κάλυψε τον Ισπανικό Εμφύλιο για λογαριασμό της Ιζβέστια και γνωρίστηκε με τον Χέμινγουεϊ. Η ναζιστική εισβολή στη Σοβιετική Ένωση τον βρήκε στη Μόσχα ως συντάκτη διάπυρων προπαγανδιστικών κομμουνιστικών και πολεμικών κειμένων. Μεταπολεμικά έγραψε πλήθος μυθιστορημάτων, όπως "Η καταιγίδα" (1949), "Το ένατο κύμα" (1952), "Το λιώσιμο των πάγων / Αλλαγή εποχής" (1954), τα οποία συχνά δοκίμασαν τα όρια της σοβιετικής λογοκρισίας. Παρ' όλα αυτά, ο Έρενμπουργκ διατήρησε άριστες σχέσεις με την ανώτατη ιεραρχία. Πραγματοποίησε πολλά ταξίδια σε όλο τον κόσμο. Βρέθηκε στον Καναδά, στις ΗΠΑ, στη Χιλή, στην Ιαπωνία και στην Κίνα. Ο Έρενμπουργκ έζησε μια πολυτάραχη ζωή, γεμάτη αντιθέσεις, τέτοιες που οι σύγχρονοί του δεν τις κατανόησαν ποτέ πλήρως. Κατηγορήθηκε κατά καιρούς για καιροσκοπισμό, αφορμή στάθηκαν οι συμβιβασμοί που χρειάστηκε να κάνει στο πλαίσιο των αρκετών ιδιαιτεροτήτων και παραδόξων του νεοσύστατου σοβιετικού κράτους, υπήρξε όμως συχνά θαρραλέος επικριτής του Στάλιν και άλλων ανώτατων στελεχών. Αρθρογραφούσε τακτικά πυροδοτώντας κατά καιρούς έντονες συζητήσεις από την πλευρά της ναζιστικής προπαγάνδας. Ο Έρενμπουργκ, λόγω της φήμης του, στοχοποιήθηκε από τον ίδιο τον Γκαίμπελς που σε λιβελογράφημά του ισχυρίστηκε ότι ο Έρενμπουργκ υποκινούσε σε αποτρόπαιες πράξεις. Σύμφωνα με τον έγκριτο ιστορικό Antony Beevor, οι ισχυρισμοί αυτοί ήταν προϊόν της ναζιστικής προπαγάνδας. Παρά τις όποιες αντιπαραθέσεις γύρω από το όνομα του, ο Ηλιά Έρενμπουργκ είναι γνωστός για τα λογοτεχνικά του έργα, ιδιαίτερα την αυτοβιογραφία του ("Άνθρωποι, Χρόνια, Ζωή [1960-1965]"), στην οποία, ιστορικοί και βιογράφοι βρήκαν πολύτιμες πληροφορίες για τα έργα και τις ημέρες σημαντικών προσωπικοτήτων. Επιπλέον, ο Έρενμπουργκ εξέδωσε σε συνεργασία με τον Βασίλι Γκρόσμαν τη "Μαύρη Βίβλο", ένα πόνημα με τις μαρτυρίες επιζώντων Εβραίων του Ολοκαυτώματος στη Σοβιετική Ένωση και στην Πολωνία. Ο Έρενμπουργκ τιμήθηκε με το βραβείο Στάλιν το 1942 και το 1948, καθώς και με το διεθνές Βραβείο Λένιν το 1952. Υπήρξε, επίσης, ηγετική φιγούρα του Παγκοσμίου Συμβουλίου Ειρήνης. Διετέλεσε αναπληρωματικό μέλος του Ανωτάτου Σοβιέτ της Σοβιετικής Ένωσης. Πέθανε στις 31 Αυγούστου του 1967.